امروزه افراد بسیار زیادی هستند که ترجیح میدهند برای برطرف کردن مشکلات دندانی خود از روشهایی که نتایج فوری و سریع ارائه میدهند، استفاده کنند.
به عنوان مثال برای برطرف کردن برخی مشکلات به جای ارتودنسی، کامپوزیت دندان را انتخاب میکنند. اما آیا انجام این کار درست است؟
کامپوزیت یا ارتودنسی؟ کدام یک میتواند انتخاب مناسبتری برای اصلاح مشکلات دندانها باشد؟
چگونه میتوانید بفهمید که کامپوزیت دندان بهتر است یا ارتودنسی؟
دریافت پاسخ این سوالات و به دست آوردن اطلاعات کافی درمورد تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی، مزایا و کاربردهای این دو روش پرکاربرد، میتواند تا حدود زیادی به شما در داشتن بهترین انتخاب کمک کند.
در این مقاله با دکتر فاطمه لبافی همراه باشید.
ارتودنسی بهتر است یا کامپوزیت؟
ونیر کامپوزیت و ارتودنسی از محبوبترین روشها برای رسیدن به دندانهایی مرتب و لبخندی زیبا هستند. هر دو میتوانند نتایج فوقالعادهای برای کسانی که میخواهند دندانهایی سالمتر و لبخندی زیباتر داشته باشند، به وجود آورند.
درمان ارتودنسی عمدتاً برای صاف و مرتب کردن دندانها استفاده میشود؛ در حالی که روکشها به تغییر شکل، اندازه، رنگ دندانها و همچنین برطرف کردن فاصله و کجی جزئی آنها نیز کمک میکنند.
در موارد خاص، شما باید هر دو درمان را با هم ترکیب کنید تا به نتیجه دلخواه برسید.
بنابراین با توجه به موارد ذکر شده نمیتوان گفت بین ارتودنسی یا کامپوزیت، کدام روش بهتر است. هر یک از آنها میتوانند برای بهبود مشکلات خاصی به کار رود.
تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی و کامپوزیت هر دو روشهایی برای اصلاح طرح لبخند هستند و در برطرف کردن و بهبود ظاهر دندانها بسیار مؤثر هستند.
تعیین اینکه کامپوزیت بهتر است یا ارتودنسی کمی دشوار است، زیرا این دو روش تفاوتهایی با یکدیگر دارند که در ادامه آنها را بیان کردهایم:
-
طول مدت زمان انجام درمان
ارتودنسی درمانی است که حداقل ۶ ماه زمان میبرد و برای برخی افراد ممکن است تا ۲ سال و یا حتی بیشتر طول بکشد.
اما کامپوزیت بسته به تعداد واحد آن میتواند در ۱ الی ۲ جلسه مراجعه انجام شود. -
هزینه
روشهای ترمیمی و درمانی دندانپزشکی دارای قیمتهای مختلفی هستند و شرایط متعددی در تعیین آنها نقش دارند. معمولا قیمت کامپوزیت به صورت هر واحد دندانی تعیین میشود، در حالی که هزینه ارتودنسی به صورت کلی مطرح است.
-
ماندگاری
میزان ماندگاری این دو روش متفاوت است. ارتودنسی درمانی است که اگر فرد پس از پایان درمان، ریتینر یا نگهدارندههای دندانی خود را به درستی استفاده کند، ماندگاری دائمی خواهد داشت.
اما در مقابل نتایج ترمیم دندانها با کامپوزیت دائمی نیست و میزان ماندگاری آن ۳ تا ۷ سال است و در صورتی که طول عمر آن تمام شود و یا آسیب ببیند، باید تعویض شود. -
کاربرد
دیگر فرق کامپوزیت و ارتودنسی در این است که ارتودنسی یک روش درمانی بوده، اما کامپوزیت در دسته خدمات زیبایی و ترمیمی دندان قرار میگیرد.
ارتودنسی همزمان با اصلاح ریشهای مشکلات دندانها و فک، برخی از مشکلات ظاهری آنها را نیز برطرف میکند، اما در اصل یک روش کاملاً درمانی است.
اما کامپوزیت یک روش کاملاً ترمیمی و زیبایی است و نمیتواند مشکلات جدی دندانها و فک را برطرف کند. تنها ایرادات ظاهری آنها را میپوشاند و طرح لبخندی زیبا ارائه میدهد. -
نوع مواد و نحوه نصب
ارتودنسی شامل چسباندن بریسها بر روی سطح دندانها است و با هر بار مراجعه به کلینیک دندانپزشکی تنظیم میشوند.
اما کامپوزیت شامل چسباندن مواد خمیری بر روی دندانها است که متناسب با فرم آنها، شکل داده میشود.
مزایای کامپوزیت نسبت به ارتودنسی
کامپوزیت در مقایسه با ارتودنسی دارای مزایایی است که در ادامه به آنها اشاره کردهایم:
-
کوتاهتر بودن طول دوره درمان
رفع مشکلات ظاهری دندانها با استفاده از کامپوزیت تنها در یک الی دو جلسه درمانی قابل انجام است. اما ارتودنسی حداقل ۶ ماه زمان میبرد.
-
امکان اصلاح رنگ دندانها
با استفاده از کامپوزیت میتوان لکهها و بد رنگیهای دندانها را پوشاند، اما ارتودنسی تأثیری بر ترمیم رنگ آنها ندارد.
-
ارزانتر بودن
این روش در مقایسه با ارتودنسی کم هزینهتر است.
مزایای ارتودنسی نسبت به کامپوزیت
ارتودنسی در مقایسه با کامپوزیت مزایایی دارد که در ادامه آنها را بیان کردهایم:
-
ماندگاری دائمی
درمان ارتودنسی نتایج دائمی و ماندگار دارد، این در حالی است که کامپوزیت تنها چند سال ماندگاری دارد و پس از پایان طول عمر آن باید تعویض شود.
-
درمان ریشهای مشکلات دندان و فک
ارتودنسی با جابهجا کردن دندانها و قرار دادن آنها در محل صحیح خود میتواند مشکلات دندانها و فک را به طور ریشهای و اصولی برطرف کند. اما کامپوزیت در واقع با پوشاندن ایرادات ظاهری دندانها، تنها ظاهر آنها را بهبود میبخشد.
-
برطرف کردن مشکلات شدید دندانی
مشکلات جزئی دندانها مانند کج بودن و یا وجود فاصله کم بین آنها را میتوان با استفاده از کامپوزیت پوشاند؛ اما در صورتی که این مشکلات شدیدتر باشند دیگر نمیتوان از این روش برای اصلاح آنها استفاده کرد و ارتودنسی بهترین روش برای درمان و اصلاح آنها خواهد بود.
دندانهایم را کامپوزیت کنم یا ارتودنسی؟
استفاده از هریک از این روشها به نوع مشکل دندانی شما و شدت آن بستگی دارد.
برخی از مشکلات مانند وجود فاصله زیاد بین دندانها، مشکلات بایت، مشکلات فکی و برخی مشکلات دیگر تنها با ارتودنسی قابل درمان هستند و هیچ روش زیبایی قادر به درمان آنها نیست.
از سوی دیگر برخی ایرادات دندانها مانند وجود لکهها، شکستگی و غیره نیز تنها با کامپوزیت قابل ترمیم هستند.
گاهی ممکن است مشکلات دندانها طوری باشند که بتوان با استفاده از هر دو روش آنها را اصلاح کرد.
در چنین شرایطی توصیه میشود که برای انتخاب روش بهتر و مناسبتر با دندانپزشک مشورت کنید. وی با توجه به شرایط دهان و دندان، سن و همچنین سلامت عمومی شما بهترین راهنماییها را ارائه خواهد کرد.
استفاده از کامپوزیت به جای ارتودنسی
شاید با خود فکر کنید که کدام یک از مشکلات دندانی را میتوان به جای ارتودنسی با کامپوزیت ترمیم کرد؟ در ادامه برخی از این مشکلات را بیان کردهایم:
-
وجود فاصله جزئی بین دندانها
وجود فاصله بین دندانها که به آن دیاستم گفته میشود، در برخی افراد جزئی و در برخی افراد دیگر زیاد است.
گرچه بهترین درمان برای اصلاح این نوع مشکل، ارتودنسی است، اما با کامپوزیت نیز میتوان نوع خفیف آن را ترمیم کرد. -
کج بودن جزئی دندانها
کج بودن دندانها نیز یک مشکل ارثی است و همانند مورد قبل میتواند جزئی یا شدید باشد. جزئی بودن کجی را میتوان با کامپوزیت پوشاند، اما موارد شدیدتر را نمیتوان با استفاده از این روش اصلاح کرد. بهترین درمان برای صاف کردن دندانها همان ارتودنسی است.
چه زمانی نمی توان از ارتودنسی به جای کامپوزیت استفاده کرد؟
برخی از مشکلات و ایرادات دندانها را تنها با روشهای ترمیمی میتوان اصلاح کرد و با استفاده از ارتودنسی به هیچ عنوان نمیتوان به اصلاح آنها کمک کرد. این مشکلات عبارتاند از:
-
شکستگی دندانها
احتمال شکستگی و لب پر شدگی دندانها بر اثر عوامل مختلفی وجود دارد. زمانی که این اتفاق میافتد تنها با استفاده از روشهای ترمیمی میتوان آنها را اصلاح کرد.
کامپوزیت ماده خمیر مانند همرنگ دندان است که دندانپزشک حرفهای به راحتی میتواند آن را همانند دندانهای طبیعی فرد، فرم دهد. این در حالی است که ارتودنسی برای ترمیم این نوع مشکلات اصلاً کاربرد ندارد. -
کوتاه و یا نامناسب بودن فرم دندانها
کوتاهی دندانها، نداشتن فرم زیبا و یا متناسب با سایر دندانها از دیگر مشکلاتی هستند که تنها با استفاده از روشهای ترمیمی مانند کامپوزیت قابل اصلاح هستند. ارتودنسی نمیتواند تأثیری در اصلاح این نوع مشکلات داشته باشد.
-
تغییر رنگ دندانها
عوامل مختلفی در تغییر رنگ و یا لکه دار شدن دندانها نقش دارند. زمانی که این اتفاق میافتد، دیگر نمیتوان با استفاده از روشهایی مانند استفاده از خمیر دندانهای مخصوص برای بهبود رنگ آنها استفاده کرد. در این صورت باید از روشهای دندانپزشکی کمک گرفت.
قطعاً ارتودنسی روشی نیست که بتواند تأثیری بر بهبود رنگ دندانها داشته باشد؛ اما با استفاده از روشهای ترمیمی و زیبایی مانند کامپوزیت میتوان با پوشاندن بد رنگیها و لکهها به بهبود رنگ و سفید شدن آنها کمک کرد.
چه زمانی نمیتوان از کامپوزیت جای ارتودنسی استفاده کرد؟
برخی از مشکلات دندانها و فکها را تنها با ارتودنسی میتوان درمان کرد و روشهای ترمیمی مانند کامپوزیت به هیچ عنوان نمیتوانند به درمان آنها کمک کنند. این مشکلات عبارتاند از:
-
مشکلات فک و بایت
اختلالات و ناهنجاریهای فک و دندانها که باعث ایجاد مشکلات مربوط به بایت مانند اپن بایت، کراس بایت، آندر بایت و غیره میشوند را تنها با روشهای درمانی مانند ارتودنسی میتوان اصلاح کرد. روشهای ترمیمی نمیتوانند تأثیری بر بهبود این ناهنجاریها داشته باشند.
-
شلوغ بودن و بهم ریختگی دندانها
شلوغ بودن و نامرتب بودن دندانها از دیگر مشکلاتی هستند که نیاز به جابهجا شدن دندانها و قرار گرفتن آنها در موقعیت مناسب خود دارند. این کار را تنها با وارد کردن فشارهای لازم توسط بریسهای ارتودنسی میتوان انجام داد و هیچ روش دیگری نمیتواند در اصلاح آن مؤثر باشد.
-
فاصله زیاد بین دندانها
وجود فاصله زیاد بین دندانها یکی از مشکلات شایع دندانی است که میتواند باعث کج و نامرتب شدن آنها شود و تنها راه درمان آن ارتودنسی است.
سؤالات متداول
-
دلیل انتخاب کامپوزیت به جای ارتودنسی چیست؟
این انتخاب بسته به شرایط افراد میتواند دلایل مختلفی داشته باشد.
یکی از این دلایل این است که برخی افراد به دلیل مشغلههای زیادی که دارند، ترجیح میدهند که ترمیم دندانهای خود را در مدت زمان کوتاهتری انجام دهند. به همین دلیل روشهایی را انتخاب میکنند که بتوانند سریعتر به نتایج دلخواه از ترمیم دندانهای خود برسند.
در برخی افراد دیگر نیز ممکن است به دلیل بالا بودن سن، ابتلا به بیماریها مانند دیابت و سایر مشکلات دیگر درمان ارتودنسی به آنها پیشنهاد نشود. استفاده از روشهای ترمیمی در صورت امکان راه حل مناسبتری برای آنها است. -
چرا ارتودنسی برای درمان کج بودن و فاصله دار بودن دندانها بهتر از کامپوزیت است؟
این گونه مشکلات نیاز به درمان اصولی و ریشهای دارند.
زیرا دندانها در موقعیت اصلی و طبیعی خود قرار ندارند و در صورتی که جابهجا نشوند و در جای صحیح خود قرار نگیرند، میتوانند عوارضی مانند نامرتب شدن بیشتر دندانها، پوسیدگی، عفونت لثه و غیره را به همراه داشته باشند.
به همین دلیل توصیه میشود که در صورتی که فرد از لحاظ سنی و سلامت عمومی بدن در شرایط مناسبی باشد، برای برطرف کردن این مشکلات از ارتودنسی استفاده کند. بهتر است روشهای ترمیمی مانند کامپوزیت را تنها زمانی که دندانپزشک تشخیص دهد ارتودنسی برای او مناسب نیست، انجام دهد. -
آیا ناهنجاریهایی مانند اپن بایت را میتوان با کامپوزیت درمان کرد؟
خیر. این نوع ناهنجاریهای دندانی و فکی نیاز به درمان با ارتودنسی دارند.
این درمان میتواند با تغییر موقعیت دندانها و اصلاح فرم فک، مشکلات بایت را اصلاح کند.
این در حالی است که کامپوزیت تنها ایرادات آنها را میپوشاند و ظاهرشان را بهبود میبخشد و نمیتواند اینگونه مشکلات را به صورت ریشهای درمان کند. -
آیا ردیف کردن دندانها با کامپوزیت امکان پذیر است؟
این موضوع تنها زمانی قابل انجام است که دندانهای فرد خیلی نامرتب نباشند. اگر نیاز به مرتب کردن دندانهای خود دارید، پیشنهاد اکثر دندانپزشکان این است که با ارتودنسی آن را درمان کنید. به عنوان مثال کامپوزیت دندان عقب رفته زمانی کاربرد دارد که درجه جابهجایی آن خیلی زیاد نباشد.
-
آیا بعد از ارتودنسی میشود کامپوزیت کرد؟
بله، خیلی از دندانپزشکان توصیه میکنند در صورت توانایی مالی، در ابتدا برای درمان اصولی نامرتبی دندانهای خود با ارتودنسی اقدام کنید. سپس میتوانید با کامپوزیت بعد از ارتودنسی، زیبایی لبخند خود را دو چندان کنید.
-
آیا قبل از کامپوزیت باید ارتودنسی کرد؟
خیلی بیماران ممکن است بپرسند ایا برای کامپوزیت باید ارتودنسی کرد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت اگر ارتودنسی برای دندانهای شما ضروری باشد، بهتر است آن را اول انجام دهید. چرا که ارتودنسی روی کامپوزیت ممکن است یک سری مشکلات ایجاد کند.
-
کامپوزیت ارتودنسی fgmچیست؟
این نوع کامپوزیت ارتودنسی برای چسباندن براکتهای ارتودنسی به دندان ساخته شده است.
-
آیا استفاده از کامپوزیت بدون ارتودنسی میتواند مشکلات فک را را درمان کند؟
خیر، کامپوزیت برای درمان ناهنجاریهای فک هیچ کاربردی ندارد.
-
آیا ردیف کردن دندانها با کامپوزیت امکان پذیر است؟
این موضوع تنها زمانی قابل انجام است که دندانهای فرد خیلی نامرتب نباشند. اگر نیاز به مرتب کردن دندانهای خود دارید، پیشنهاد اکثر دندانپزشکان این است که با ارتودنسی آن را درمان کنید. کامپوزیت دندان عقب رفته زمانی کاربرد دارد که آن درجه جابهجایی آن خیلی زیاد نباشد.
-
آیا بعد از ارتودنسی میشود کامپوزیت کرد؟
بله، خیلی از دندانپزشکان نیز توصیه میکنند در صورت توانایی مالی، در ابتدا برای درمان اصولی نامرتبی دندانهای خود با ارتودنسی اقدام کنید. سپس میتوانید با کامپوزیت بعد از ارتودنسی، زیبایی لبخند خود را دو چندان کنید.
-
آیا قبل از کامپوزیت باید ارتودنسی کرد؟
بسیاری از بیماران ممکن است بپرسند آیا برای کامپوزیت باید ارتودنسی کرد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت اگر ارتودنسی برای دندانهای شما ضروری باشد، بهتر است آن را اول انجام دهید. چرا که ارتودنسی روی کامپوزیت یکسری مشکلات دارد. -
کامپوزیت ارتودنسی fgmچیست؟
این نوع کامپوزیت ارتودنسی برای چسباندن براکتهای ارتودنسی به دندان ساخته شده است.
-
آیا استفاده از کامپوزیت بدون ارتودنسی میتواند کوچک بودن فک پایین را درمان کند؟
خیر، کامپوزیت برای درمان ناهنجاریهای فک هیچ کاربردی ندارد.