گاهی وجود پوسیدگی‌های دندانی درمان نشده پیش از بارداری و یا خراب شدن دندان‌ها در دوران بارداری به دلیل تغییرات مربوط به این دوران، موجب می‌شوند مادر در دوران حاملگی خود نیاز به کشیدن دندان پیدا کند. در این شرایط سوالاتی از قبیل موارد زیر برای مادر به وجود می‌آیند:
آیا کشیدن دندان در ماه‌های اول بارداری ممکن است؟
کشیدن دندان در حاملگی چه عوارض و خطراتی دارد؟
برای انجام این درمان در این دوران باید به چه نکاتی توجه داشته باشیم؟
در این مقاله مختصر و مفید با دکتر فاطمه لبافی همراه باشید تا علاوه بر مطالعه پاسخ سؤالات بالا، اطلاعات بیشتری در رابطه با دندان کشیدن در بارداری به دست آورید.
آیا دندان کشیدن در دوران حاملگی امکان‌پذیر است؟
به طور معمول توصیه دندانپزشکان این است که در زمان بارداری اقدام به کشیدن دندان صورت نگیرد. دندانپزشکان توصیه کرده‌اند بهترین کار این است که مادران باردار تا انتهای دوران بارداری خود برای این درمان صبر کنند. البته گاهی اوقات به دلیل وجود پوسیدگی شدید دندان و برای پیشگیری از عفونت دندان در بارداری و آسیب‌های جدی‌تر، لازم است که دندان کشیده شود.
کشیدن دندان در زمان‌های متفاوت بارداری
در ادامه شما را با شرایط کشیدن دندان در ماه‌های متفاوت بارداری آشنا می‌کنیم:
-
دندان کشیدن در سه ماهه اول دوران بارداری
در سه ماهه اول، اندام‌های اصلی جنین در حال تشکیل شدن هستند. از این رو تزریق مواد بی‌حسی، استرس و اضطراب کشیدن دندان و مواردی از این دست می‌توانند سبب بروز ناهنجاری‌هایی در تشکیل اندام‌های آسیب پذیر جنین شوند.
بنابراین اگر خانم بارداری در سه ماهه اول دچار پوسیدگی عمیق و شدید دندان شود و مجبور به کشیدن دندان در اوایل بارداری باشد، باید شرایط به وجود آمده را تا پایان این دوره تحمل کند. به همین علت است که توصیه جراحان دندانپزشک در اغلب موارد بر این است که زنان باردار این درمان را تا پایان سه ماهه اول خود به تعویق بیندازند. -
کشیدن دندان مادران باردار در سه ماهه دوم دوران بارداری
از آنجایی که در طول سه ماهه دوم، اندام‌های جنین در حال رشد هستند، دندانپزشک می‌تواند فرایند درمان را آغاز نماید. بدون اینکه ریسک خاصی سلامت جنین یا مادر را تهدید کند. این دوره را اصطلاحاً دوره امن برای کشیدن دندان عقل در بارداری و یا دندان‌های خراب و پوسیده می‌نامند.
-
کشیدن دندان پوسیده در سه ماهه سوم بارداری
در سه ماهه سوم که جنین سنگین‌تر شده و مادر تا حدی با افزایش وزن و سایز مواجه است، نشستن بر روی صندلی دندانپزشکی برای ساعت‌های طولانی سخت است. همچنین امکان خونریزی لثه در حین کشیدن یا جراحی دندان وجود دارد. بنابراین میتوان گفت عوارض این درمان در دوره سه ماهه سوم بارداری بیشتر است.
علائم نیاز به کشیدن دندان در دوران بارداری
اگر در دوران بارداری خود با علائم و نشانه‌های زیر روبه‌رو شده‌اید، بهتر است با دندانپزشک و همچنین متخصص زنان خود مشورت کنید. در این شرایط احتمال نیاز به کشیدن دندان وجود دارد:
- درد بسیار شدید و مکرر در دندان و لثه در صورتی که دندان شما درد شدیدی داشته باشد، احتمالا پوسیدگی خیلی گسترش پیدا کرده و به بافت پالپ رسیده است. در چنین شرایطی، ممکن است عفونت ناشی از آن به اطراف دندان منتشر شود.
- حساس و متورم شدن لثه‌ها زمانی که لثه‌های شما دچار تورم و حساسیت شوند، احتمالا نشان دهنده پیشرفت عفونت و پوسیدگی دندان هستند. در این شرایط، احتمالا در بافت لثه آبسه دندانی تشکیل شده است.
- خونریزی لثه اگر درد دندان همراه با خونریزی لثه باشد، ممکن است نشان دهنده یک مشکل بزرگ‌تر باشد.
عوارض کشیدن دندان در بارداری
آگاهی از عوارض کشیدن دندان برای مادرانی که در دوران بارداری به سر می‌برند، امری مهم بوده که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم:
- خونریزی کشیدن دندان ممکن است باعث خونریزی دهان شود که در بارداری مخصوصاً در سه ماهه اول، ممکن است خطرناک باشد.
- عفونت بارداری ممکن است باعث کاهش سیستم ایمنی بدن شود و با کشیدن دندان، عفونت‌های دهانی و حتی عفونت‌های دیگر نیز ایجاد شود.
- حفره خشک از شایع‌ترین عوارضی که بعد از این درمان رخ می‌دهد، بروز حفره خشک دندانی است. در این شرایط روی زخم لخته خونی تشکیل نمی‌شود.
نکات قابل توجه در کشیدن دندان در دوران بارداری
برای دندان کشیدن در دوران حاملگی لازم است نکاتی مورد توجه قرار بگیرند تا آسیبی به جنین وارد نشود. این نکات عبارت‌اند از:
- توجه به نکات ایمنی درباره اشعه ایکس تعیین میزان پوسیدگی دندان به اشعه ایکس نیاز دارد. برای انجام این مرحله لازم است خانم‌های باردار از یک کاور سربی برای پوشش قسمت بالای بدن استفاده کنند.
در این صورت از تابش اشعه ایکس به جنین و عوارض جانبی آن جلوگیری می‌شود. علاوه بر این، برای خانم‌های باردار، یک پوشش مخصوص ارائه می‌شود تا دوز اضافه‌ای به بیمار نرسد. - استفاده از داروی بی‌حسی موضعی ایمن قبل از کشیدن دندان، بیمار بی‌حسی موضعی دریافت می‌کند. برای این کار معمولاً از لیدوکائین یا نووکائین استفاده می‌شود. این داروها از نوع داروی گروه B هستند که استفاده از آنها در دوران بارداری ایمن است.
داروی بی‌حسی وارد جفت شده اما قبل از رسیدن به جنین فیلتر می‌شود. ممکن است دندانپزشک برای پایین آوردن ریسک تزریق داروی بی‌حسی، دوز آن را کمتر از حالت طبیعی استفاده کند. بهترین کار این است که همراه با حفظ آرامش، با دندانپزشک خود همکاری کنید. - مصرف آنتی بیوتیک‌ها و داروهای مسکن مطابق با تجویز دندانپزشک دندانپزشک ممکن است برای تسکین درد و یا جلوگیری از عفونت دندان پس از کشیدن، برخی داروها را تجویز کند. مصرف هر یک از این داروها در حین بارداری طبق دستور دندانپزشک ایمن است. اما اگر به هر یک از داروهای تجویزی حساسیت دارید، با دندانپزشک خود صحبت کنید تا داروی جایگزین تجویز کند.
نحوه مراقبت و نکات مهم بعد از کشیدن دندان در بارداری
برای بهبودی سریع‌تر خود بعد از کشیدن دندان، سعی کنید موارد زیر را به درستی رعایت کنید:
- گاز استریلی که در محل کشیدن دندان گذاشته شده را حدود ۱ ساعت با فشار ملایم نگه دارید. به هیچ عنوان آب دهان خود را خارج نکنید.
- تا زمانی که بی حسی از بین نرفته، مراقب باشید تا به بافت‌های نرم داخل دهان خود آسیب وارد نکنید.
- در شب اول مسواک نزنید.
- از روز دوم می‌توانید با کمک آب نمک دهان خود را ضد عفونی کنید.
- از روز سوم دهانتان را مسواک بزنید، اما مراقب جای خالی دندان باشید.
- در دو روز ابتدایی از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های بسیار داغ اجتناب نمایید.
- برای مصرف نوشیدنی‌ها نباید از نی استفاده کنید؛ زیرا مکش ایجاد شده خونریزی را تشدید خواهد کرد.
- برای کاهش درد خود تا ۳ روز ابتدایی از کمپرس سرد استفاده داشته باشید.
- داروهایی که دندانپزشک تجویز کرده است را با مشورت متخصص زنان خود مصرف کنید.
- به خاطر داشته باشید که وجود مقداری خونابه و درد تا چند روز ابتدایی طبیعی است؛ اما اگر این شرایط مدت زمان بیشتری طول کشید و با خونریزی روبه‌رو شدید، حتماً به دندانپزشک خود مشاوره نمایید.
در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتری در خصوص این مراقبتها دارید، پیشنهاد می‌کنیم تا مقاله مراقبت بعد از کشیدن دندان را مطالعه نمایید.
سوالات متداول
-
آیا کشیدن دندان در بارداری ضرر دارد؟
از سؤالات رایج خانم‌های باردار در این باره، این است که آیا کشیدن دندان در بارداری خطرناک است؟ باید گفت که در سه ماه اول و سوم بارداری اثر داروی بیهوشی می‌تواند برای جنین ضرر داشته باشد. به همین دلیل توصیه دندانپزشکان این است که در صورت لزوم، کشیدن دندان در سه ماه دوم بارداری اتفاق بیفتد.
-
کشیدن دندان در ماه اول بارداری ممکن است؟
به طور معمول در سه ماه اول بارداری، کشیدن دندان توصیه نمی‌شود. حتی در شرایط لازم، این درمان به سه ماه دوم بارداری موکول خواهد شد.
-
آیا مصرف آنتی‌بیوتیک بعد از کشیدن دندان در دوران بارداری ممکن است؟
اگر در زمان بارداری به آنتی‌بیوتیک و یا چرک خشک کن نیاز دارید، باید داروی مناسب را با تجویز دندانپزشکتان تهیه کرده و مصرف نمایید.
-
عوارض کشیدن دندان در ماه اول بارداری چیست؟
در ماه بارداری رشد و تشکیل ارگان‌های جنین شروع می‌شود که اثر داروهای بی‌حسی می‌تواند در این زمان مضر باشد.
-
آیا کشیدن دندان باعث سقط جنین می‌شود؟
خیر. اگر این درمان تحت نظر دندانپزشک خوب و در زمان مناسب انجام شود، خطری را برای جنین به وجود نخواهد آورد.
-
آیا کشیدن دندان در شیردهی ممانعتی دارد؟
خیر. انجام این درمان در دوران شیردهی تحت نظر دندانپزشک مجرب ممانعتی ندارد و خطری را برای مادر و یا نوزاد ایجاد نمی‌کند.