معمولا همه افراد حتی یک بار در زندگی، درد دندان را تجربه کردهاند. آیا شما نیز این درد را تجربه کردهاید؟ حتما متوجه شدید که چقدر آزار دهنده و طاقت فرسا میباشد.
با وجود اینکه برای درمان قطعی دندان درد خود باید به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید، اما شاید شرایط مراجعه سریع به مطب را نداشته باشید و درد دندان برای شما بسیار آزار دهنده شده باشد.
بنابراین اگر میخواهید روشهای خانگی کاهش دندان درد و یا حتی درد لثه را بشناسید و بدانید که چگونه میتوانید این درد را هر چه سریعتر کم کنید، در چند دقیقه کوتاه مقاله زیر را مطالعه کنید و با کمک هر کدام از راهکارهایی که برای درمان خانگی دندان درد در دسترس شما میباشد، به کاهش درد دندان خود کمک کنید.
پادکست روشهای درمان خانگی دندان درد
برای درمان دندان درد چه کنیم؟
به طور کلی راهکارهای کاهش درد دندان عبارتاند از:
-
- مراجعه به مطب دندانپزشکی
اصلی ترین روش برای درمان دندان درد این است که به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید. دقت داشته باشید که برای درمان دائمی درد دندان، باید بتوانید علت این درد را شناسایی کنید. در صورتی که علت درد را برطرف نسازید، مطمئنا درمان شما به طور موقت باقی خواهد ماند و درد دندان دوباره به سراغتان خواهد آمد. به همین دلیل پیشنهاد ما این است که حتما برای درمان اصولی آن به مطب مراجعه کنید.
-
- کمک گرفتن از روشهای درمان خانگی
توجه داشته باشید که درمانهای خانگی، صرفا به صورت موقت درد شما درمان خواهند کرد و صرفا برای زمانهایی کارایی دارند که شما به دندانپزشک دسترسی ندارید. به عنوان مثال، گاهی اوقات، درد دندان درست همان روزهای آخر سال به سراغ آدم میآیند و هیچ دسترسی به دندانپزشک ندارید.
آیا درمان سریع درد دندان امکان پذیر است؟
درد دندان به قدری سبب آزردگی و ناراحتی میشود که اگر دچار آن شوید، سعی میکنید هر چه سریعتر روشی برای تسکین آن پیدا کنید. شما میتوانید از برخی راهکارها به منظور کاهش سریع درد دندان خود استفاده کنید، اما حتما این نکته را در نظر داشته باشید که نباید این موضوع را ساده فرض کنید و بعد از اینکه درد خود را کاهش دادید، حتما از یک کلینیک دندانپزشکی خوب برای چکاپ دندان خود وقت بگیرید.
با این حال تا قبل از مراجعه میتوانید با استفاده از راهکارهای خانگی که در ادامه آنها را معرفی کرده و توضیحات لازم برای هریک را بیان کردهایم، این درد را در زمانی سریع کمتر کنید.
روشهای درمان خانگی دندان درد
توجه کنید که نباید از تمام روشهایی که در زیر بیان شدهاند، به صورت همزمان استفاده کنید. برای به دست آوردن نتیجه موثر جهت درمان دندان در خانه، میتوانید هر کدام از راهکارهای زیر را چند بار و طی چند روز انجام دهید:
- کمپرس سردیکی از موثرترین و راحتترین روشهایی که به کاهش درد کمک میکند، کمپرس سرد میباشد. میتوانید مقداری یخ را درون کیسه پلاستیکی بریزید و بهتر است یک حوله به دور آن بپیچید. در ادامه آن را حدود ۱۵ الی ۲۰ دقیقه روی بخش خارجی دهان خود بگذارید تا درد کاهش پیدا کند.
- استفاده از آب نمکآب نمک یکی از مواد موثر برای کاهش التهاب و درد میباشد. آب نمک با توجه به کاهش بار میکروبی دهان، میتواند سبب کاهش عفونت و درد بیمار شود.
برای این کار بهتر است آب را بجوشانید و یک قاشق غذا خوری در یک لیوان آب جوشیده ریخته و صبر کنید تا خنک شود. در ادامه آن را حدود ۳۰ ثانیه در دهان خود بچرخانید. - سیر برای تسکین درد دندانسیر یکی از مادههای خوراکی بسیار مفید و پرکاربرد بوده که در اکثر منازل یافت میشود. حتی در گذشته نیز از سیر برای کاهش درد دندان استفاده میکردند. این ماده طبیعی حاوی آلیسین بوده که با داشتن اثر ضد باکتریایی، میتواند باکتریهای موجود در دهان را از بین ببرد.
- روش اول شما میتوانید یک حبه سیر خام را با همان دندانی که درد میکند، بجوید تا درد دندان کاهش یابد. (تکرار بین ۲ الی ۳ بار در روز)
- روش دوم یک حبه سیر را له کنید و با نمک مخلوط نمایید. سپس این مخلوط را روی دندان خود بگذارید.
- میخکیکی از ترکیبات اصلی میخک، یوجینول بوده که تاثیر بسزایی در کاهش و درمان دندان درد دارد. حتی اگر بعد از کشیدن دندان میخک روی دندان قرار داده شود، میتواند نقش بسیار موثری در کاهش درد و التهاب داشته باشد. در واقع یونیجول سبب بی حسی منطقه مورد نظر میشود.
نکته مهم: این روش را برای کاهش درد دندان کودک خود استفاده نکنید، زیرا احتمال بلعیدن میخک توسط کودکان وجود دارد که میتواند مشکلاتی برای آنها ایجاد کند. همچنین تندی روغن میخک میتواند برای کودکان آزاردهنده باشد. - چای کیسهایچاه سیاه دارای ماده ای به نام تانین میباشد که خواص ضدالتهاب و ضد درد دارد. میتوانید چای کیسهای را درون مقداری آب قرار دهید تا مرطوب شود.
اگر دندان شما به آب سرد حساسیت نشان نمیدهد، بهتر است از آب یخ استفاده کنید. شما میتوانید یک یا دو بار در روز چای کیسهای را روی دندان خود بگذارید. - چای نعناعنعناع خاصیت ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی دارد. نوعی ماده طبیعی به نام منتول در نعناع موجود است که میتواند یک بی حسی خفیف را در دهان ایجاد کند. شما میتوانید یک لیوان چای نعنا بنوشید تا درد دندان خود را آرامتر کنید.
- استفاده از دهانشویه هیدروژن پراکسیدیکی از مواردی که میتواند درد دندان را سبب شده باشد، عفونت لثه و یا پریودنتیت است که با پیشرفت آن میتواند مشکلات بسیار جدیتری را به همراه بیاورد. اگر دهان خود را با دهانشویه حاوی هیدروژن پراکسید شست و شو دهید، میتواند تاثیر بسزایی در کاهش درد و عفونت داشته باشد.
برای استفاده صحیح از آن باید مقداری هیدروژن پراکسید را با میزان مساوی از آب رقیق کنید و این محلول را در دهان خود بچرخانید.
نکته: از این روش برای کاهش درد دندان کودکان استفاده نکنید، زیرا احتمال بلعیدن محلول توسط آنها زیاد است که این اتفاق عوارضی را برای کودکان در پی خواهد داشت. - استفاده از پمادهای دهانیدر داروخانهها، ژلهای بی حس کننده بدون نسخه مانند بنزوکائین وجود دارند که شما میتوانید از آنها به منظور کاهش دندان درد خود استفاده کنید.
توجه: از این پمادها و ژلهای بدون نسخه برای کودکان استفاده نکنید. - آویشن برای کاهش درد دندانآویشن گیاهی است که برای عفونت قفسه سینه و سرفههای شدید بسیار موثر است، اما با داشتن خواص ضد عفونی و ضد قارچی خود میتواند برای کاهش درد دندان نیز مفید باشد. برای استفاده میتوانید:
- روش اول با کمک مخلوط تهیه شده از آب و روغن طبیعی آویشن، دهان خود را شست و شو دهید.
- روش دوم چند قطره روغن آویشن را روی پنبه ریخته و آن را به طور مستقیم روی دندان بگذارید.
- روغن زیتوناگر روغن زیتون طبیعی دارید، میتوانید پنبه کوچکی را به مقداری از آن آغشته کنید و آن را روی دندان خود قرار دهید.
- پیازپیاز یکی از خوراکیهای بسیار مفید با داشتن خاصیت ضد درد و التهاب و همچنین خاصیت ضد عفونی کننده، است. استفاده از پیاز تند میتواند سریعتر احساس درد را کاهش دهد. برای بهرهمندی است این ویژگی تکهای از پیاز را روی دندان خود بگذارید.
- دارچین و عسلیک قاشق چایخوری دارچین را با ۵ قاشق عسل ترکیب کنید و سپس آن را به شکل مستقیم روی دندان خود بگذارید. (دو الی سه بار در روز)
- خیار برای رفع دندان دردخیار دارای خاصیت هموستاتیک بوده که میتواند با کاهش خونرسانی در دندان آسیب دیده، سبب کاهش درد آن شود. برای استفاده از آن، خیار را برش بزنید و کمی نمک دریا روی آن بریزید و در نهایت روی دندانی که درد میکند، قرار دهید.
- تمیز کردن دهانگاهی اوقات درد دندان میتواند به علت باقی ماندن بخشهای کوچک مواد غذایی در بین دندانها باشد که به همین دلیل اگر دهان خود را به کمک مسواک، نخ دندان و دهانشویه تمیز کنید، میتوانند نقش موثری در کاهش سریع دندان درد شما داشته باشند. برای اینکار:
- نخ دندان بین تمام دندانهای خود را با دقت کافی نخ دندان بکشید.
- مسواک روی آن دندانی که درد میکند را با تمرکز بر همان نقطه مسواک کنید تا درد کاهش یابد.
- دهانشویه مقداری دهانشویه حاوی پراکسید هیدروژن را با میزان مساوی آب رقیق کنید و دهان خود را با آن بشویید.
- مسکن قوی برای درمان دندان درد خانگیبرخی از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی همانند آسپرین و ایبوپروفن میتوانند نقش موثری در کاهش درد و التهاب داشته باشند. همچنین میتوانید از استامینوفن نیز استفاده کنید. البته باید توجه داشته باشید که این داروها باید توسط خود دندانپزشک تجویز شوند؛ چرا که برخی از این داروها برای برخی از بیماران مشکل ساز خواهند بود.
به عنوان مثال، آسپرین میتواند برای افرادی با مشکلات قلبی و عروقی دست و پنجه نرم میکنند، ناسازگار بوده و با برخی از داروها تداخل ایجاد کند؛ در واقع میتواند اثر برخی از این داروها را تشدید کند. - کمک از طب فشاریاین تکنیک میتواند برای کاهش درد دندانتان بسیار موثر باشد. برای اینکار به کمک شست دست به پشت دست دیگر خود تا حدود ۲ دقیقه، فشار وارد کنید. این کار با ترشح اندورفین به کاهش درد کمک میکند.
- استفاده از اسپنداثر اسپند نیز در کاهش درد دندان به صورت تجربی ثابت شده است. اسپند میتواند برای درمان خونریزی و التهابات لثه نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
- آلوئورااین ماده با داشتن خاصیت آنتی باکتریالی برای تمیز کردن لثهها و کمتر کردن درد دندان مورد استفاده قرار میگیرد. برای استفاده از آن، میزانی از ژل آلوئورا را روی دندانی که دچار درد شده است، ماساژ دهید.
داروها و مسکن قوی درمان دندان درد خانگی
لیست زیر شامل بهترین مسکن های قوی برای درمان دندان درد در خانه است که میتوانند تا زمان مراجعه به کلینیک دندانپزشکی تا حد زیادی به کاهش درد شما کمک کنند:
- ایبوپروفن یکی از موثرترین داروهایی که برای کاهش درد دندان وجود دارد، ایبوپروفن است. این دارو در بازار دارویی ایران، در دو دوز ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی گرم وجود دارد و در اکثر کشورها، بدون نسخه میتوان ایبوپروفن را تهیه کرد. فرم ژلاتینی این دارو به نام ژلوفن معروف میباشد که جذب گوارشی آن نیز راحتتر است.
کتوپروفن، کتورولاک و پیروکسیکام نیز از خانواده این دارو برای درمان دندان درد موجود هستند که کتورولاک دارای فرم تزریقی نیز میباشد.
منع مصرف: مشکلات قلبی، خونریزی گوارشی، حساسیتهای دارویی، انجام جراحی بای پس معده، آسم - داروهای ترکیبی ضد درد در اکثر موارد این داروها حاوی ایبوپروفن، استامینوفن و کافئین میباشند. این داروها معمولا به نامهای نوافن، مگافن و آسیفن شناخته شده هستند.
- آسپرین در موارد معمول از آسپرین نیز میتوان به عنوان داروی مسکن استفاده نمود، اما این دارو مسکن قوی نمیباشد. آسپرین میتواند خاصیت ضدالتهابی خوبی نیز داشته باشد.
توجه: این دارو نباید برای کاهش درد دندان کودکان مورد استفاده قرار بگیرد.
منع مصرف: خونریزی یا زخمهای گوارشی
بهتر است تا موارد زیر را نیز مطالعه نمایید و بشناسید:
برخی از داروها اثری بر کاهش درد دندان ندارند، اما بعضی از داروخانهها آنها را به این عنوان به فروش میرسانند. این موارد عبارتاند از:- آنتی بیوتیکها این داروها نمیتوانند مسکن قوی برای دندان درد محسوب شوند. بعضی از افرادی که دچار دندان درد میشوند، خیال میکنند که دندانشان دچار عفونت شده و به طور خودسرانه به مصرف داروهای آنتی بیوتیک میپردازند. اما این افراد باید بدانند آنتی بیوتیک در مواقع تب و تورم موثر است و خاصیت ضددرد ندارد.
- داروهای مخدر این داروها مانند مخدرهای صناعی و یا ترامادولها، در بازار ایران به حالتهای ترکیبی به فروش میرسند. اما باید بدانید که عوارض جانبی آنها به قدری زیاد است که به هیچ عنوان برای یک دندان درد تجویز نمیشوند.
- مفنامیک اسید این داروها به عنوان داروهای مسکن شناخته شدهاند و از خانواده ایبوپروفنها هستند. این دارو برای تسکین درد دندان مناسب است.
- کورتونها برخی از داروهای کورتونی مانند دگزامتازونها و بتامتازونها، بیش از حد در کشور ما مصرف میشوند، اما مصرف بی رویه آنها به شدت خطر دارد. به همین دلیل نباید بدون تجویز دندانپزشک استفاده شوند. معمولا اکثر دندانپزشکان این داروها را برای مراحل اولیه توصیه نمیکنند، مگر اینکه بدانند تاثیر این دارو برای بیمار لازم است.
بهترین مسکن برای کاهش درد دندان کدام است؟
از بین داروهای مسکنی که مطرح شد، ایبوپروفنها و بعد از آن، استامینوفنها برترین و پرکاربردترین مسکن برای کاهش و تسکین درد دندان میباشند.
درمان سریع دندان درد در شب
درد دندان در شب میتواند بسیار آزار دهنده باشد. در این زمان شما دسترسی به دندانپزشک ندارید، اما راهکارهای زیر میتوانند به شما در کاهش و درمان سریع دندان درد در شب نقش داشته باشند:
- استفاده از مسکنهایی از جمله استامینوفن و ایبوپروفن
- استفاده از کمپرس سرد
- غرغره کردن آب نمک گرم
- بالا نگه داشتن سر
برای درمان درد شدید دندان چه کنیم؟
اگر دچار دندان درد شدید هستید، استفاده از روشهای بالا شاید بتوانند زمان بسیار کوتاهی درد شما را کم کنند، اما این درد مجددا برگشته و شاید عوارض بدتری را برایتان به دنبال داشته باشد. در واقع علت درد را درمان نمیکنند، بلکه موجب کاهش درد تا زمان مراجعه به مطب دندانپزشکی میشوند. بنابراین اگر دچار دندان درد شدید هستید، باید سریعا به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید.
درمان خانگی دندان درد کودکان
اگر کودک شما دچار دندان درد شده است، این موضوع میتواند به دلایل مختلفی پیش آمده باشد. بهتر است بررسی دلیل این عارضه را به دندانپزشک بسپارید. اما چنانچه شرایط مراجعه به کلینیک را ندارید، میتوانید از راهکارهای زیر برای درمان دندان درد کودکان استفاده کنید:
-
مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
به کودک خود در مسواک زدن و نخ دندان کشیدن اصولی کمک کنید. اگر گیر کردن غذا در بین دندانها سبب بروز این درد شده باشد، این اقدام به کودکتان کمک خواهد کرد.
-
غرغره کردن آب نمک
محلولی از آب نمک گرم تهیه کرده و آن را به کودک خود دهید و به او بگویید که به درستی آن را در دهان خود بچرخاند.
-
استفاده از کمپرس سرد
کمپرس سرد را حدود ۱۵ دقیقه روی فک مورد نظر کودکتان بگذارید. این کار نقش مؤثری در کاهش درد دندان او خواهد داشت.
-
استفاده از داروی مسکن
اصولاً دندانپزشک استفاده از داروی بدون نسخه را برای کودک پیشنهاد نمیکند، زیرا این کار میتواند با خطراتی همراه باشد. اما اگر کودکتان درد دندان شدیدی داشت و شما نتوانستید به مطب مراجعه کنید، از داروهای مسکن ضعیف با دوز مناسب برای کودک استفاده نمایید.
سوالات متداول
-
اگر دچار دندان درد شدید، از انجام چه کاهایی باید پرهیز کنید؟
بهتر است تا زمانی که به کلینیک دندانپزشکی میروید، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- قند و شکر کمتر مصرف کنید.
- از مصرف نوشیدنیهای بسیار داغ و سرد، پرهیز نمایید.
- از مصرف نوشیدنیهای گازدار اجتناب کنید.
- ژلهای بی حس کننده را روی لثه خود نزنید، زیرا احتمال آسیب رسیدن به لثه وجود دارد.
- از مصرف الکل بپرهیزید.
-
آیا میخک برای دندان درد خوب است؟
بله میخک با داشتن ترکیبی به نام یوجینول میتواند در کاهش درد و التهاب نقش مؤثری داشته باشد. پیشتر در مقاله روش استفاده از میخک را برایتان شرح دادیم.
-
آیا دارچین برای دندان درد خوب است؟
بله میتوانید دارچین را در ترکیب با عسل استفاده کنید.
-
آیا درمان دندان درد با زردچوبه ممکن است؟
زردچوبه با داشتن ترکیب فعالی به نام کورکومین و با داشتن خواص آنتیبیوتیکی و ضدالتهابی در تسکین درد دندان مؤثر است. اینکه چگونه از این ماده مفید بدین منظور استفاده کنید را در بخش درمان خانگی دندان درد برایتان بیان کردیم.
-
آیا سیگار برای رفع دندان درد مؤثر است؟
یکی از اشتباهات رایج برخی از افراد، این است که تصور میکنند کشیدن سیگار میتواند به بهبود درد دندان آنها کمک کند. اگر شما نیز چنین تصوری دارید، باید بدانید که سیگار عوارض و مشکلات بسیار جدی برای سلامت دهان و دندان به همراه داشته و نیکوتین موجود در آن به هیچ عنوان قادر به کاهش درد دندان نخواهد بود. شاید در زمان کشیدن سیگار به دلیل دود گرم آن در چند لحظه کوتاه احساس کاهش درد داشته باشید، اما احتمالاً بعد از مدت زمان کوتاهی با درد شدیدتری روبرو میشوید.
-
آیا سیر برای کاهش دندان درد خوب است؟
استفاده از سیر به صورت خام و یا در ترکیب با نمک به صورت له شده، برای درد دندان خوب است و این موضوع به دلیل داشتن آلیسین در سیر میباشد.
-
آیا میتوانم از ناپروکسن برای بهبود دندان درد استفاده کنم؟
ناپروکسن دارویی ضدالتهاب، ضد درد و ضد تب بوده و نقش مؤثرتری در تسکین درد نسبت به اکسی کدون دارد. توجه کنید که افراد مبتلا به بیماریهای زیر نباید از این دارو استفاده کنند:
- آسم
- آلرژی
- گاستریت مزمن
- نقرس