نخ دندان، یکی از ابزارهایی است که در زندگی روزمره به طور مداوم باید از آن استفاده کنیم. شاید از نظر بسیاری از افراد استفاده از آن بی اهمیت به نظر بیاید و تصور کنند تنها با مسواک زدن می‌توانند به حفظ سلامت دندان‌های خود کمک کنند!
نخ دندان یکی از مهم‌ترین ابزارهای حفظ بهداشت دهان و دندان‌ها است. این مقاله به بررسی اهمیت آن در بهداشت دهان، انواع مختلف آن و آموزش نکات مهم در استفاده صحیح از نخ دندان پرداخته است.
پس تا انتهای این مطلب مفید و کاربردی با دکتر فاطمه لبافی همراه باشید.
نخ دندان چیست؟
برخی از نواحی مانند سطوح بین دندانی با مسواک قابل تمیز شدن نیستند. به همین دلیل، امروزه نخ‌های تک رشته و یا چند رشته‌ای تولید شده‌اند تا بتوان به کمک آنها، این نواحی را تمیز کرد. نخ دندان با توجه به ظرافتی که دارد، می‌تواند به راحتی بین دندان‌ها نفوذ کرده و پلاک را از سطح دندان جدا کند. علاوه بر این نیز، می‌توان شیارهای لثه را به کمک این ابزار از پلاک پاک کرد.
زمان استفاده از نخ دندان
یکی از نکات مهمی که برای استفاده از نخ دندان توصیه شده است، استفاده منظم و روزانه از آن است.
با این حال، برخی مطالعات به این نتیجه رسیده‌اند که اگر کشیدن نخ دندان را قبل از مسواک زدن انجام دهید، می‌تواند سبب دسترسی بهتر فلوارید و نتیجه بهتر شود.
بسیاری از دندانپزشکان نیز به این نکته تاکید کرده‌اند که مهم نیست چه زمانی را برای کشیدن نخ دندان انتخاب می‌کنید. مهم‌تر از زمان آن، انجام این کار به صورت روزانه است.
مزایای کشیدن نخ دندان
استفاده از نخ دندان برای حفظ سلامت دهان و دندان دارای فواید و مزایای بسیاری بوده که در زیر به آنها اشاره شده است:
- نخ دندان می‌تواند با دسترسی بهتر، باقی مانده مواد غذایی را از بین دندان‌ها پاک نماید.
- نخ دندان با جلوگیری از تجمع جرم و پلاک در بین دندان‌ها، از آلودگی و بیماری‌های لثه جلوگیری می‌کند.
- نخ دندان کمک بسیاری به خوشبو کردن دهان می‌کند.
- نخ دندان می‌تواند در برداشتن پلاک از شیارهای لثه‌ای، کمک زیادی بکند.
- نخ دندان می‌تواند از شروع پوسیدگی از نواحی بین دندان جلوگیری کند.
- نخ دندان گزینه خوبی برای پیشگیری از ابتلا به پریودنتیت است.
فیلم آموزش نخ دندان کشیدن
این مطلب به زودی به روز رسانی می‌شود.
انواع نخ دندان
نخ دندان در انواع متفاوتی موجود است که در ادامه مقاله شما را با آنها آشنا می‌کنیم:
-
نخ دندان نایلونی
به طور معمول یکی از رایج‌ترین انواع نخ دندان که در فروشگاه‌ها با قیمت بسیار مناسبی به فروش می‌رسد، نخ دندان نایلونی است. نخ دندان نایلونی در نوع موم دار و بدون موم طراحی می‌شود که نوع موم دار آن رایج‌تر و است. دلیل محبوبیت بیشتر این نوع نخ دندان، لغزندگی آسان آن روی دندان‌ها است.
نخ‌های دندانی موم دار به دلیل داشتن لایه نازکی از این ماده، ضخامت بیشتری نسبت به نوع بدون موم دارد. با این حال، این نوع نخ دندان به دلیل خاصیت روان‌کنندگی موم، لغزندگی خوبی بین دندان‌ها خواهد داشت. -
نخ دندان تک رشته‌ای
این نوع نخ دندان از جنس تفلون بوده و یک رشته بسیار قوی است. لغزش این نوع نخ دندان روی دندان‌ها راحت‌تر بوده و به سادگی ریش ریش نمی‌شود.
-
نخ دندان چند رشته‌ای
نخ دندان چند رشته‌ای که به نخ دندان بافته شده نیز شهرت دارد، از چندین رشته و از جنس نایلون ساخته شده است. با وجود اینکه این نوع نخ دندان به راحتی پاره شدنی نیست، اما به دلیل داشتن ساختمانی چند رشته بر خلاف نخ دندان تک رشته‌ای، می‌تواند ریش ریش شود.
-
نخ دندان طعم دار
نخ دندان طعم دار با توجه به سلیقه‌های شخصی افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از انواع رایج آن، نخ دندان با طعم نعناع است که احساس بسیار خوشایندی به فرد داده و سبب خوش بو شدن دهان وی می‌شود. با وجود اینکه قند بسیار کمی برای ساخت این نوع نخ دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما تاکنون اثر مخربی روی دندان‌ها نداشته‌اند. به طور کلی این نوع نخ دندان می‌تواند برای تشویق کودک به استفاده از این وسیله، کارایی خوبی داشته باشند.
-
نخ دندان سوپر فلوس
نخ دندان سوپر فلوس، گزینه مناسبی برای تمیز کردن اطراف بریج‌ها و بریس‌های دندانی است. این نخ دندان در دو قسمت انتهایی سفت و سوزنی بوده و بین دو انتهای آن، نخ دندان معمولی قرار گرفته است. کاربرد قسمت‌های سفت و سوزنی شکل به جهت دسترسی به دندان‌های زیر ارتودنسی است.
-
نخ دندان PTFE
این نوع نخ دندان از ماده‌ای به نام پلی تترا فلوراتیلن ساخته شده و به همین دلیل، بین دندان‌ها لیز می‌خورد. این محصول بیشتر برای افرادی که دندان‌های شلوغ و با آناتومی خاص دارند، گزینه مناسبی است.
-
نخ دندان تیپ فلوس
افرادی که فاصله بین دندان‌هایشان بیش از حد معمول است، نمی‌توانند به راحتی از نخ دندان معمولی استفاده کنند. به همین دلیل، باید سراغ محصولی بروند که ضخامت و پهنای بیشتری داشته باشد. نخ دندان تِیپ فلوس با داشتن چنین ویژگی‌هایی، گزینه ایده‌آلی برای این افراد خواهد بود.
مراحل کشیدن نخ دندان
بسیاری از افراد تنها مسواک زدن را کافی دانسته و اطلاعات کافی از اهمیت کشیدن نخ دندان در اختیار ندارند. همچنین بسیاری از افرادی که از نخ دندان استفاده می‌کنند، استفاده صحیح آن را نمی‌دانند. در ادامه مراحل و شیوه صحیح کشیدن نخ دندان را برایتان شرح می‌دهیم:
- یک تکه نخ دندان را تا حدود ۲۰ الی ۲۵ سانتی‌متر بریده و دو طرف آن را دور انگشتان میانی هر دست قرار دهید. در صورتی که اندازه نخ دندان کافی نبود، می‌توانید اندازه بلندتری برای آن در نظر بگیرید. از انگشت شست می‌توانید برای دندان‌های فک بالا و از انگشت سبابه برای دندان‌های فک پایین کمک بگیرید.
- سعی کنید از یک طرف دهان شروع کنید تا بدانید کدام قسمت‌ها را نخ دندان کشیده‌اید.
- نخ دندان را از یک طرف دندان با حرکت اره مانند به سمت شیار لثه هدایت کنید. این کار را ۳ تا ۴ مرتبه برای هر ناحیه انجام دهید تا پلاکی روی سطح دندان و لثه باقی نماند. سپس سراغ نواحی دیگر بروید.
- دقت داشته باشید فشار زیادی به لثه وارد نکنید تا دچار آسیب نشود.
- در صورتی که قسمتی از نخ دندان آلوده شده بود، از قسمت تمیز آن برای نواحی بعدی استفاده کنید.
- نخ دندان استفاده شده حاوی ذرات و باکتری‌هایی است، پس در آخر آن را دور بیاندازید.
نخ دندان کشیدن کودکان
نخ دندان کشیدن همانند مسواک زدن از اهمیت بسیار زیادی برای کودکان برخوردار است. نخ دندان نکشیدن می‌تواند منجر به بروز بسیاری از بیماری‌های مربوط به لثه و ریشه دندان کودک شود.
انواع متفاوتی از نخ دندان موجود هستند که می‌توانید برای شوق و تمایل بیشتر فرزند خود، بهترین نوع را برای او انتخاب کنید. بسیاری از کودکان در سن ۶ سالگی به بعد قادر به کشیدن نخ دندان بوده و شما باید تا این سن آموزش کافی و صحیح را در این باره به فرزند خود بیاموزید.
نخ دندان کشیدن در ارتودنسی
فراموش نکنید که اهمیت مسواک و نخ دندان به حدی است که در هیچ شرایطی نباید از آن غافل شوید. برای نخ دندان کشیدن در ارتودنسی در ابتدا قسمت انتهایی نخ دندان را محکم گرفته و از بین دو دندان خود عبور دهید. پس از آن به آرامی نخ دندان را بین دو دندان در شیار لثه‌ای به سمت بالا و پایین حرکت دهید.
این کار را چند بار تکرار کنید، اما مراقب باشید تا به براکت‌ها آسیبی وارد نشود. برای سهولت در نخ دندان کشیدن می‌توانید از نخ دندان‌های مومی کمک بگیرید. زیرا این نوع نخ دندان در بین دندان‌ها گیر نمی‌کند. نخ دندان سوپر فلوس هم گزینه خوبی برای این کار خواهد بود. به طور کلی در حین نخ دندان کشیدن دقت لازم را داشته باشید و این را بدانید که زمان گذاشتن برای بهداشت دهان و دندان ارزشش را دارد.
بهترین مارک نخ دندان
امروزه شرکت‌های بسیاری چه در داخل و چه در خارج از کشور به تولید انواع و طرح‌های متنوعی از نخ دندان پرداخته‌اند. در ادامه قصد داریم شما را با بهترین برند‌ها و مارک‌های نخ دندان آشنا نماییم:
- نخ دندان اورال بی یکی از بهترین، محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین مارک‌های نخ دندان، اورال بی بوده که قادر به از بین بردن پلاک و باقی مانده‌های غذا در بین دندان‌ها است.
- نخ دندان مینا نخ دندان مینا که یک برند ایرانی است، یکی دیگر از بهترین مارک‌های نخ دندان محسوب می‌شود. این شرکت قیمت بسیار مناسبی را برای محصولات خود ارائه کرده است. همچنین نخ دندان مینا دارای پوشش مومی و مقدار مناسبی از فلوراید است که برای حفظ سلامت دهان و دندان بسیار مورد اطمینان خواهد بود.
- نخ دندان جی یو ام نخ دندان جی یو ام می‌تواند با مقاومت بسیار بالا به پاکسازی دندان‌ها بپردازد. البته این نخ دندان دارای قیمت بالاتری نسبت به دیگر محصولات مشابه خود است .
- نخ دندان اورکلین این نوع نخ دندان نیز با داشتن تنوع زیاد و کارایی منحصر به فرد برای تمیز کردن دندان‌ها، یکی از برندهای بسیار خوب نخ دندان است. نخ دندان اورکلین دارای قیمت بسیار مناسبی بوده و تمامی افراد قادر به تهیه و استفاده آن هستند. یکی از ویژگی‌های مهم این نوع نخ دندان، پوشش مومی و داشتن فلوراید است. همچنین این نخ دندان هیچگونه حساسیتی برای دندان‌های افراد ایجاد نخواهد کرد.
- نخ دندان اورکید این نوع نخ دندان که از پرفروش‌ترین برندهای ایرانی است، با وجود داشتن نخ نازک، مقاومت بسیار بالایی در برابر ریش ریش شدن و ساییدگی از خود نشان می‌دهد. این نخ دندان به تمامی قسمت‌های با دسترسی سخت نفوذ کرده و تمام ذرات باقی مانده غذا و پلاک‌ها را از بین دندان‌ها بر می‌دارد.
سوالات متداول
-
چرا نخ دندان کشیدن صحیح اهمیت دارد؟
در صورتی که به شکل صحیح از نخ دندان استفاده شود، ذرات باقی مانده غذا و باکتری‌هایی که بین دندان‌ها و یا زیر لثه هستند و مسواک نمی‌تواند به تنهایی آنها را از بین ببرد، به کمک نخ دندان از بین خواهند رفت. تشکیل پلاک و باقی ماندن آنها می‌تواند منجر به بروز بسیاری از بیماری‌های دهان و دندان شود. به همین دلیل نخ دندان کشیدن روزانه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
-
نخ دندان کشیدن برای کودک خود را از چه زمانی آغاز کنیم؟
کشیدن نخ دندان برای کودک خود را باید از هنگام رشد دندان‌های شیری او شروع کنید. دندان‌های کودک در یک سالگی شروع به رویش خواهند کرد. در این زمان باید روزانه از نخ دندان برای تمیز کردن دندان‌های فرزند خود استفاده نمایید. با رشد فرزند شما، اهمیت نخ دندان و استفاده صحیح از آن را به او بیاموزید تا بتواند این کار را به تنهایی و بدون کمک شما به درستی انجام دهد. زمانی که با داشتن دندان‌های شیری، فرزند شما استفاده از نخ دندان را آموزش می‌بیند و متوجه اهمیت آن می‌شود، بعد از رشد دندان‌های دائمی این کار را به صورت منظم دنبال خواهد کرد.
-
علت بوی بد دهان در زمان نخ دندان کشیدن چیست؟
اگر در زمان نخ دندان کشیدن، بوی بدی احساس کردید و یا نخ دندان شما پاره شد، می‌تواند نشانه‌ای از پوسیدگی دندان شما باشد. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روش‌های درمانی برای پوسیدگی دندان نیستند و تنها به منظور پیشگیری از بروز این مشکلات اهمیت دارند. بنابراین در صورت مشاهده چنین مشکلاتی، باید سریعا به کلینیک دندانپزشکی مراجعه نمایید.
-
نخ دندان کشیدن چقدر زمان می‌برد؟
زمان نخ دندان کشیدن با توجه به سطح مهارت شما بستگی دارد. شاید در ابتدا این کار کمی وقت گیر و سخت به نظر برسد، اما با عادت کردن به آن این کار را به راحتی و بسیار سریع‌تر از روز‌های ابتدایی انجام خواهید داد. با این حال با توجه به اهمیت نخ دندان کشیدن و سلامت دهان و دندان حتما ارزش کمی وقت گذاشتن را دارد.
-
کودک در چه سنی به تنهایی می‌تواند نخ دندان بکشد؟
فرزند شما از ۶ الی ۷ سالگی به بعد می‌تواند کشیدن نخ دندان را به تنهایی انجام دهد. اما تا این سن شما باید نظارت مستقیمی بر روند مسواک زدن و کشیدن نخ دندان کودک خود داشته باشید. بهترین کار برای عادت کردن فرزند شما به رعایت بهداشت دهان و دندان، این است که شما الگوی خوبی برای او باشید و شیوه صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را به او آموزش دهید.
-
نخ دندان بهتر است یا خلال دندان؟
خلال دندان نیز گزینه خوبی برای تمیز کردن نواحی بین دندانی است. اما باز هم نمی‌تواند به خوبی نخ دندان این کار را انجام دهد. علاوه بر این نیز، برخی از افراد به دلیل استفاده نادرست از خلال دندان، سبب آسیب به بافت لثه خود می‌شوند.
-
آیا دهانشویه می‌تواند جایگزینی برای نخ دندان باشد؟
خیر. دهانشویه جایگزینی برای نخ دندان نیست. نخ دندان به صورت مکانیکی سبب از بین رفتن جدا شدن باکتری‌ها و ذرات باقی مانده غذا در بین دندان‌ها می‌شود. دهانشویه به هیچ عنوان نمی‌تواند نقش نخ دندان را ایفا کند. با این حال، ممکن است گزینه مکمل خوبی برای آن باشد.
-
آیا نخ دندان کشیدن می‌تواند عوارضی داشته باشد؟
نخ دندان کشیدن یکی از روش‌های مهم و ضروری برای حفظ سلامت دهان و دندان است. اما اگر این کار به درستی صورت نگیرد، ممکن است سبب آسیب رسیدن به لثه شود.