به عنوان یک مادر که در دوران بارداری به سر می‌برد، شاید سوالاتی درباره مشکلات دندانی ذهن شما را آشفته سازند. گاهی اوقات حتی کوچک‌ترین درد و ناراحتی ممکن است مادر را نسبت به این موضوع حساس کند. به عنوان مثال شاید بپرسید که آیا آبسه دندان در بارداری خطرناک است؟
علل ایجاد آبسه و عفونت دندان در بارداری چیست؟ روش‌های درمان این عارضه به چه صورت هستند؟
آیا مصرف دارو مجاز است؟ چه عوارضی ممکن است برای مادر و جنین به همراه داشته باشد؟
ما در این مقاله با پاسخ دادن به این سولات و خیلی از سوالات دیگر، سعی کرده‌‌ایم اطلاعات شما عزیزان را نسبت به این موضوع افزایش دهیم. با اینکه خودتان به تنهایی نمی‌توانید از پس چنین مشکلاتی بر آیید، اما باز هم با داشتن دانش کافی، می‌توانید راهکار مناسب‌تری در این گونه مسائل پیدا کنید. ادامه این مطلب از دکتر فاطمه لبافی را از دست ندهید!
آیا عفونت دندان در بارداری خطرناک است؟
آبسه و عفونت دندان هم روی مادر و هم جنین تاثیر منفی خواهد گذاشت. این تاثیر به خصوص در مواردی که مادر با درد شدیدی مواجه است، بیشتر خواهد بود؛ چرا که نشان‌دهنده پیشرفت بیشتر عفونت است. ناگفته نماند که تب و التهابی که در اثر همین عفونت دندان در بدن ایجاد می‌شوند، می‌توانند روی جنین در حال رشد تاثیر بدی بگذارند.
علائم آبسه دندان در بارداری
آبسه و عفونت دندان در بارداری می‌تواند علائم زیادی داشته باشد. هر یک از علائمی که در ادامه ذکر شده‌اند، ممکن است در یک مادر باردار مشاهده شوند:
- درد ناگهانی و ضربان‌دار معمولا دندانی که عفونت کرده و آبسه ایجاد کرده است، در همان ناحیه درد ضربان‌داری برای بیمار ایجاد می‌کند. این درد، اصلی‌ترین علامت آبسه دندان در حاملگی است. دقت داشته باشید که اگر درد شما به صورت ناگهانی شروع می‌شود و شدت آن پس از گذشت مدت زمان کمی از بین می‌رود، باید به وجود این عارضه شک کرد.
- درد دندان و لثه با درگیری سایر نواحی گاهی اوقات دیده شده است که فرد علاوه بر درد در لثه و دندان خود، در سایر نواحی مانند گردن، فک و حتی گوش نیز این درد را احساس می‌کند.
- افزایش شدت درد دندان در حالت‌های مختلف برخی از افراد از احساس درد شدیدتر در هنگام دراز کشیدن شکایت‌هایی دارند. این افراد نیز به داشتن عفونت دندان مشکوک هستند.
- درد در هنگام جویدن اگر دندان شما در هنگام غذا خوردن درد دارد، می‌تواند علامتی برای وجود این عارضه باشد.
- التهاب و قرمزی با توجه به اینکه با عفونت کردن دندان، واکنش‌های التهابی در آن ناحیه اتفاق می‌افتند، ممکن است نشانه‌های این التهاب مانند قرمزی و تورم در صورت فرد مشاهده شوند. این قرمزی ممکن است در لثه‌ها نیز مشاهده شوند و رنگ لثه‌های بیمار دچار تغییر از صورتی به قرمز شود.
- حساس شدن دندان دندانی که دچار عفونت و آبسه می‌شود، در دوران بارداری ممکن است نسبت به تغییر دما حساسیت از خود نشان دهد. به خصوص نسبت به غذاهای خیلی گرم و یا خیلی سرد، ممکن است ناراحتی و درد ایجاد کند.
- لق شدن و تغییر رنگ دندان گاهی اوقات به دلیل پیشرفت عفونت دندان، تغییر رنگی در آن مشاهده می‌شود. حتی در موارد شدیدتر، دندان دچار لقی می‌شود و با کوچک‌ترین فشاری از بافت لثه خارج خواهد شد.
- مزه و بوی بد دهان معمولا دندان در قسمت‌هایی چرک خواهد داشت. وجود همین چرک‌ها می‌توانند سبب مزه و بوی بد در دهان مادر باردار شود.
- تب مادر بارداری که با آبسه دندان مواجه شده است، معمولا در برخی از ساعات شبانه روز، افزایش دمای بدن و تب را نیز تجربه می‌کند.
- تورم غدد لنفاوی غده‌های لنفاوی و به خصوص غددی که در ناحیه زیر فک و گردن قرار دارند، در صورت وجود این عارضه دچار تورم می‌شوند.
روش‌های درمان آبسه و عفونت دندان در بارداری
اینکه علائم مادر باردار به چه صورت باشند، می‌تواند در تعیین روش درمان موثر باشد. در هر یک از روش‌های زیر، دندانپزشک نیاز دارد تا عفونت را از بین ببرد:
-
تخلیه آبسه
دندانپزشک معمولا روی آبسه، برشی ایجاد می‌کند تا مایع چرکی موجود در آن فضایی به بیرون بافت پیدا کنند. بعد از آن، باید با استفاده از آب و نمک، باکتری‌های باقی مانده را از بین برد.
-
عصب کشی دندان در صورت نیاز
با توجه به اینکه بافت پالپ دندان دچار عفونت می‌شود، می‌توان به درمان ریشه روی آورد. دقت داشته باشید که این روش درمانی در تمام دندان‌ها قابل انجام نیست و باید بسته به نوع دندان و میزان عفونت این روش درمانی را انتخاب کرد.
-
کشیدن دندان در صورت لزوم
گاهی اوقات عفونت آنقدر گسترش پیدا کرده است که نمی‌توان کاری برای آن دندان انجام داد؛ در این صورت باید دندانی که منبع این عفونت است را حذف کرد تا عفونت ریشه‌کن شود. در صورتی که برای انجام این درمان دچار نگرانی هستید، می‌توانید با مراجعه به مطلب کشیدن دندان در بارداری، اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورید.
-
مصرف آنتی بیوتیک
گاهی اوقات سیستم ایمنی فرد به قدری ضعیف است که نمی‌تواند با چنین عفونت‌هایی مقابله کند؛ در چنین شرایطی، دندانپزشک مجبور است تا به تجویز آنتی بیوتیک روی آورد. علاوه بر این، عفونتی که خیلی گسترش پیدا کرده باشد، مصرف آنتی بیوتیک باید برای کنترل آن انجام شود.
آیا مصرف دارو برای درمان عفونت دندان در حاملگی مجاز است؟
برای اینکه بتوانید درد ناشی از این گونه عفونت را کاهش دهید، ممکن است به مصرف برخی از مسکن‌ها نیاز داشته باشید. در چنین شرایطی، حتما به سراغ مسکن‌هایی بروید که خود دندانپزشک برای شما تجویز کرده است. به علاوه، مصرف هر آنتی بیوتیکی در این دوران توصیه نشده است. در مصرف این گونه داروها نیز باید به نظر دندانپزشک دقت کنید و همچنین با متخصص زنان خود نیز مشورت کنید.
عفونت و آبسه دندان در بارداری چه عوارضی برای مادر دارد؟
آبسه دندان در این دوران می‌تواند هر یک از عوارض زیر را برای مادر به همراه داشته باشد:
-
سقط خود به خودی
خیلی از اوقات به دلیل گسترش عفونت در داخل بدن مادر، سقط‌های خود به خودی رخ می‌دهد.
-
زایمان زودرس
برخی از مادران باردار در مواقعی که عفونت خیلی پیشرفت کرده است، زودتر از موعد زایمان کرده‌اند و این خود مشکلات زیادی را به بار آورده است.
-
زایمان نوزاد مرده
در برخی از کیس‌ها، عفونت دندان و آبسه آنقدر گسترش یافته‌اند که روی زایمان مادر تاثیر می‌گذارند. در این موارد، مادر ممکن است نوزاد مرده‌ای را پس از ۹ ماه به دنیا آورد.
آبسه دندان در بارداری چه عوارضی برای جنین دارد؟
آبسه دندان علاوه بر عوارضی که برای خود مادر به بار می‌آورد، می‌تواند عوارض زیر را برای جنین به همراه داشته باشد:
- وزن پایین نوزاد خیلی از نوزادان به دلیل وجود عفونت دندان در مادر در هنگام تولد، از وزن خیلی پایینی برخوردار هستند.
- آسیب مغزی و مشکلات شنوایی و بینایی به دلیل اینکه نوزاد ممکن است از وزن کمی برخوردار باشد، آسیب مغزی ،مشکلات شنوایی و یا بینایی ممکن است در وی مشاهده شوند.
علل ایجاد آبسه و عفونت دندان در دوران بارداری
عفونت و آبسه دندان در دوران بارداری می‌تواند به دلیل هر یک از عوامل زیر ایجاد شود:
- پوسیدگی دندان پوسیدگی‌هایی که در دندان به وجود می‌‌آیند، صرف نظر از شدت آنها، می‌توانند به مرور زمان سبب عفونت و تشکیل آبسه دندان شوند.
- بیماری لثه اگر بافت‌های پریودنتال که دندان را ساپورت میکنند دچار التهاب شوند، ممکن است باعث تشکیل آبسه دندان شود.
- ترک یا شکستگی دندان اگر این شکستگی یا ترک خوردگی در ریشه دندان اتفاق بیفتند، احتمال تشکیل این عارضه بیشتر خواهد بود. به این دلیل که پالپ دندان در معرض آسیب قرار می‌گیرد و عفونت گسترش پیدا خواهد کرد.
روش‌های پیشگیری از عفونت دندان در بارداری
اگر بتوانید دستورالعمل‌های زیر را رعایت کنید، می‌توانید از ایجاد این مشکل در دوران بارداری خود پیشگیری نمایید:
- مسواک زدن و کشیدن نخ دندان باید حتما در این دوران با کشیدن روزی یک مرتبه نخ دندان، بهداشت دهان خود را ارتقا دهید. دقت داشته باشید که یک بار مسواک زدن در روز نمی‌تواند بهداشت کافی برای دهان شما فراهم نماید؛ به همین دلیل هم پیشنهاد می‌شود حتما دوبار از آن استفاده نمایید.
- شست و شوی دهان بعد از استفراغ با توجه به اینکه در این دوران مادران باردار زیاد با این مشکل مواجه می‌شوند، باید برای از بین بردن محیط اسیدی ایجاد شده، حتما دهان خود را بشویند.
- مراجعه به دندانپزشک با مشاهده کوچک‌ترین علامت در صورتی که حتی درد یا نشانه کوچکی از بروز این گونه مشکل در دندان خود مشاهده کردید، باید حتما برای معاینه کامل‌تر به دندانپزشک مراجعه نمایید.
روش‌های خانگی برای درمان آبسه و عفونت دندان در حاملگی
دندانپزشکان استفاده از روش‌های خانگی را به هیچ عنوان برای درمان این مشکل توصیه نمی‌کنند؛ به این دلیل که دوران بارداری جزو حساس‌ترین دوره‌هایی است که یک زن در زندگی تجربه می‌کند و باید در دوران حاملگی به درمان این گونه مشکلات توجه کند. به همین دلیل پیشنهاد ما این است که برای درمان اصولی چنین مشکلاتی، حتما به دندانپزشک خوبی مراجعه کنید تا بدون هیچ دغدغه‌ای، درمان آنها انجام شود.
اما اگر به دنبال شناخت روش‌های خانگی برای درمان آبسه دندان در حاملگی هستید، موارد زیر را مطالعه نمایید:
- آب گل داوودی با توجه به اینکه این گل خاصیت ضد التهابی دارد، می‌تواند برای کاهش التهاب ناشی از عفونت مفید واقع شود. به علاوه اینکه می‌تواند رشد باکتری‌ها را کاهش دهد.
- استفاده از سیر از قدیم الایام، سیر را به عنوان یک آنتی بیوتیک طبیعی می‌شناخته‌اند. به همین دلیل می‌توان از خاصیت ضد باکتریایی آن برای درمان این مشکل بهره برد.
- استفاده از زنجبیل زنجبیل نیز می‌تواند این مشکل را تا حدودی درمان کند و رشد باکتری‌ها را کمتر کند.
- کمپرس سرد با توجه به اینکه در هنگام تشکیل آبسه، تورم و التهاب در دهان فرد وجود دارد، می‌تواند از تکه‌های یخ برای کاهش این موارد بهره گرفت.
- استفاده از نمک نمک خاصیت ضد باکتریایی دارد و می‌توان از محلول آن برای ضد عفونی کردن آبسه استفاده کرد.
سوالات متداول
-
آیا همیشه می‌توان برای حذف عفونت دندان در حاملگی، درمان ریشه انجام داد؟
خیر، باید شرایط دندان را در نظر گرفت و در صورت داشتن استحکام کافی، این روش قابل انجام است.
-
در دوران بارداری خود هستم، چرا در ناحیه گردنم در هنگام تشکیل آبسه، برجستگی‌هایی حس می‌کنم؟
به دلیل اینکه عفونت به این نواحی گسترش پیدا کرده است، ممکن است غدد لنفاوی دچار تورم شده باشند و قابل لمس باشند.
-
آیا استفاده از روش‌های خانگی برای درمان عفونت دندان در دوره بارداری پیشنهاد می‌شود؟
خیر، بهتر است حتما برای علت یابی و درمان اصولی آن به دندانپزشک مراجعه کنید.
-
آیا عفونت دندان در حاملگی می تواند باعث سقط جنین شود؟
بله، به طور کلی این عارضه برای جنین ضرر دارد؛ این عفونت می‌تواند با گسترش داخل بدن مادر، چنین مشکلی را به بار آورد.
-
آیا دندانپزشک می‌تواند در دوران بارداری دندان عفونی را بکشد؟
معمولا کشیدن دندان عفونی مشکل خاصی به وجود نمی‌آورد؛ همچنین باید دقت شود که نگه داشتن چنین دندانی، بسیار خطرناک‌تر از کشیدن آن است.
-
آیا دندانپزشک می‌تواند در دوران بارداری آبسه دندان را تخلیه کند؟
حتی در صورتی که نیاز به استفاده از داروهای بی‌حسی باشد، چنین درمانی مشکل خاصی برای شما به وجود نمی‌آورد.
-
درد آبسه دندان در زنان باردار به چه صورت است؟
معمولا درد ناشی از این نوع آبسه به صورت کوتاه مدت و ناگهانی است؛ به این صورت که پس از مدت چند ثانیه ممکن است از بین برود.