جراحی پیوند استخوان فک؛ قیمت پیوند استخوان برای ایمپلنت+عوارض، مزایا، نحوه و مراقبتها

جراحی پیوند استخوان فک چیست؟

زمانی که قسمتی از استخوان فک تحلیل رفته باشد، برای بازسازی و جایگزینی آن نوعی عمل جراحی به نام پیوند استخوان فک صورت می‌گیرد. این جراحی به کمک مواد شبه استخوان صورت می‌گیرد و باعث پر شدن نقص‌های استخوانی و همچنین افزایش عرض و ارتفاع استخوان می‌شود. برای اینکار روش‌های متفاوتی وجود دارد که جراح متخصص با توجه به شرایط بیمار، بهترین روش را انتخاب می‌کند.

چه دلایلی برای پیوند استخوان فک وجود دارد؟

به دلایل متعددی ممکن است استخوان فک تحلیل رود که در این صورت عوارض زیادی به همراه خواهد داشت. برای آگاهی بیشتر شما با تحلیل استخوان، برخی از دلایل آن را قید کرده‌ایم که عبارت‌اند از:

1. از دست دادن یک و یا چند دندان

   با توجه به اینکه دندان در داخل یک بافت استخوانی استقرار یافته است، در صورت تحلیل این بافت، دندان هم لق خواهد شد. در صورتی که تحلیل استخوان گسترش پیدا کند، احتمال افتادن دندان وجود خواهد داشت. دقت کنید که بسته به وسعت تحلیل استخوان، این عارضه در یک یا چند دندان می‌تواند بروز پیدا کند. برای اینکه از چنین مشکلی پیشگیری شود، حتما باید بافت از دست رفته استخوانی را با پیوند استخوان جایگزین کرد.

2. عفونت و تحلیل لثه
   

   معمولا زمانی که بافت استخوانی تحلیل می‌رود، همراه با آن بافت لثه هم از دندان فاصله می‌گیرد. در چنین مواقعی، احتمال نفوذ باکتری‌ها به زیر بافت لثه و ایجاد عفونت وجود دارد. به همین دلیل پیوند استخوان یک درمان ضروری خواهد بود.

3. عفونت های دندان و پیشرفت پوسیدگی ها

   زمانی که استخوان فک بیمار دچار تحلیل می‌شود، معمولا قسمتی از ریشه دندان در معرض باکتری‌ها قرار می‌گیرد. در چنین مواقعی، احتمال پیشرفت پوسیدگی به ناحیه ریشه بیشتر خواهد بود.

4. پوکی استخوان

   یکی دیگر از دلایلی که نیاز به پیوند استخوان فک را ضروری می‌کند، پوکی استخوان است. این مشکل به خصوص در افراد مسن و بانوان بالای 50 سال بیشتر دیده می‌شود. در صورتی که فرد به پوکی استخوان دچار شود، احتمال تحلیل استخوان فک و نیاز به پیوند آن وجود خواهد داشت.

5. استفاده از دندان مصنوعی یا بریج دندانی

   زمانی که فرد نیاز به ایمپلنت داشته باشد، باید پایه ایملپنت را داخل بافت استخوانی قرار داد. این پایه معمول به زمان حدودی 3 تا 4 ماه برای جوش خوردن با استخوان نیاز خواهد داشت. اما زمانی که فرد تحلیل استخوان داشته باشد، دیگر استخوانی در آن ناحیه وجود نخواهد داشت. این یعنی برای اینکه فرد بتواند از درمانی مثل ایمپلنت برخوردار شود، حتما باید این استخوان به گونه‌ای بازسازی شود. این بازسازی معمولا با پیوند استخوان فک انجام می‌شود.

6. تراز نبودن دندان‌ها

   در صورتی که دندان‌های فرد نامرتب باشند، احتمال تشکیل جرم و پوسیدگی بیشتر خواهد بود. معمولا چنین بیمارانی به بیماری‌های لثه مثل پریودنتیت دچار می‌شوند. این بیماری خود می‌تواند سبب تحلیل لثه و استخوان شده و نیاز به این درمان را ضروری سازد.

7. تومور

   گاهی اوقات به دلیل تشکیل تومور یا هر ضایعه‌ای در بافت‌های دهان، قسمتی از بافت استخوانی نیز درگیر می‌شود. در چنین مواقعی، بافت استخوانی تخریب شده و نیاز به پیوند استخوان خواهد بود.

8. تروما و دندان قروچه

   زمانی که فرد به مشکلاتی مثل دندان قروچه دچار باشد، احتمال تخریب بافت استخوانی زیرین دندان وجود دارد. برای جبران این مشکل، باید از پیوند استخوان کمک گرفت.

هزینه پیوند استخوان فک

به طور معمول هزینه جراحی پیوند استخوان فک به عوامل متعددی بستگی دارد. مواردی مانند بیمارستان مورد نظر، دستمزد دندانپزشک، ناحیه پیوند، روش و نوع مواد مورد نیاز و همچنین محلی که استخوان از آن قسمت برداشته می شود، در این هزینه تاثیرگذاراند. اگر استخوان از استخوان های خود بیمار برداشت شده باشد، هزینه بیشتری را شامل می شود؛ زیرا دو جراحی به دنبال داشته و هزینه بیمارستان و در صورت نیاز به بیهوشی، هزینه این مورد نیز به آن اضافه می‌شود. هزینه‌های جانبی دیگری مانند سی تی اسکن و مشاوره تخصصی دندانپزشک نیز به قیمت نهایی اضافه می‌شوند. برای اینکه از طرف بیمه تکمیلی خود اطمینان حاصل کنید، قبل از عمل جراحی اطلاعات لازم را از بیمه تکمیلی خود به دست آورید.

مزایای پیوند استخوان فک

پیوند استخوان فک می‌تواند با احیای اسکت استخوان فک به پایداری و ثبات فک و دندان کمک کند. در واقع این پیوند، حامی خوبی برای درمان‌های بعدی دهان و دندان در نظر گرفته می‌شود. زمانی که به دلایل مختلفی استخوان فک تحلیل می‌رود، پیوند استخوان فک می‌تواند سبب محافظت از دهان و دندان شود.

چگونگی و نحوه انجام پیوند استخوان فک

انجام پیوند استخوان یک سری مراحل دارد که در ادامه به شرح هر یک پرداخته‌ایم:

1. بررسی تصاویر رادیوگرافی و سی تی اسکن در ابتدا دندانپزشک متخصص با کمک سی تی اسکن و رادیوگرافی، به بررسی وضعیت دندان‌ها و لثه می‌پردازد. وی برای پیوند استخوان، عمق و عرض استخوان را به طور دقیق ارزیابی می‌کند.
2. ترزیق داروی بی‌حسی به ناحیه مد نظر دندانپزشک بسته به اینکه پیوند استخوان فک به چه صورت باشد، ناحیه مد نظر را بی‌حس می‌کند. در مواردی که استخوان پیونده شده از خود فرد گرفته می‌شود، علاوه بر ناحیه دهان، آن قسمت از بدن هم بی‌حس خواهد شد.
3. کنار زدن بافت لثه دندانپزشک می‌تواند با جدا کردن لثه از دندان، به ریشه و استخوان دندان دسترسی پیدا کند.
4. استفاده از مواد پیوندی بعد از آن به تمیز کردن ریشه‌ها پرداخته و ضایعات موجود در استخوان را به کمک مواد پیوندی پر خواهد کرد. در ادامه، سطح آنها با غشای خاصی پوشیده شده و مواد پیوندی روی آن قرار داده می‌شوند.
5. بخیه محل مورد نظر پس از قرار گرفتن پیوند در جایگاه خود، جراح متخصص لثه را به قسمت درمان شده بخیه می‌زند. نخ بخیه معمولا 7 الی 10 روز بعد از جراحی جذب و یا کشیده می‌شود.

6. فالو آپ بیمار توسط دندانپزشک

   بعد از اتمام جراحی، بیمار برای تنظیم رشد استخوان و کنترل روند درمان تحت نظر دندانپزشک خود قرار می‌گیرد.

دوره نقاهت پیوند استخوان فک

پیوند استخوان فک کاملا تخصصی بوده و باید تحت نظارت متخصص و با رعایت اصول کاملا حرفه‌ای و بهداشتی انجام شود. دوره نقاهت به شرایط بیمار و وضعیت جسمی و روحی او بستگی دارد. به طور معمول شرایط بدنی هر بیمار با بیمار دیگر متفاوت است. با این حال به طور معمول بازسازی استخوان فک حدود 4 تا 9 ماه زمان می‌برد.

نقش پودر استخوان در پیوند استخوان فک چیست؟

یکی از رایج ترین کاربرد پودر استخوان، استفاده از آن در ایمپلنت دندان است که به جهت افزایش تراکم و ارتقا کیفیت استخوان فک مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع نقش اصلی این پودر برای افزایش طول استخوان، بهبود رشد آن و همچنین جایگزین شدن با قسمت های از دست رفته است. پس از پیوند استخوان، با بهبود روند گردش خون به استخوان، رشد آن تحریک می‌شود.

انواع پیوند استخوان فک

به طور کلی پیوند استخوان فک به 4 دسته تقسیم بندی شده است که در زیر به بررسی کامل انواع پیوند استخوان می‌پردازیم:

1. اتوگرافت

   در این نوع پیوند پودر استخوانی از قسمت دیگری از بدن بیمار به دست می‌آید و برای ناحیه مد نظر، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پودر پیوندی معمولا از استخوان چانه، جمجمه، لگن، فک و ساق پا برداشته می‌شود. سپس به کمک پیچ و غشا‌های مناسب، در محل مورد نظر پیوند داده می‌شود.
   در این روش خطر انتقال بیماری‌های دیگر برای فرد وجود نخواهد داشت، زیرا استخوان دارای سلول‌های بدن خود بیمار است. علاوه بر این نیز، این نوع پیوند جزء موفق‌ترین انواع پیوند استخوان فک به شمار می‌رود. به همین جهت این روش بهترین نوع پیوند استخوان شناخته شده است.
   البته مشکلی که در اینجا وجود دارد، جراحی ثانویه است. جراح باید علاوه بر ناحیه مورد نظر جراحی، قسمت‌های دیگری مانند چانه و یا ایلیاک کرست را برای برداشت استخوان مورد نیاز، تحت عمل قرار دهد.

2. آلوگرافت

   بافتی که از فرد دیگری گرفته شده و به شخص دیگری منتقل می‌شود، تحت عنوان آلوگرافت شناخته می‌شود. برای این پیوند در ابتدا جراح از سازگاری آن با بدن بیمار اطمینان حاصل می‌کند تا اگر همه چیز صحیح بود، پیوند انجام شود. این نوع پیوند استخوان به صورت پودر استخوان در بانک استخوانی در دسترس است.

3. زنوگرافت

   این نوع پودر استخوان از حیواناتی مانند گاو گرفته می‌شود و دسته‌بندی‌های مشخصی برای پیوند استخوان فک دارد. کلاژن گاوی که برای تهیه پودر استخوان زنوگرفت فرآوری می‌شود، زیست پذیری زیادی دارد. به همین دلیل هم به راحتی می‌توان آماده سازی‌های مربوط به پیوند استخوان فک را انجام داد.

4. آلوپلاست

   برای تشکیل استخوان در این روش، از مواد سنتزی استفاده می‌شود. این روش کارایی کمتری نسبت به روش های قبلی دارد، اما میزان عفونت کردن آن بسیار پایین‌تر است. جنس آنها ممکن است از هیدروکسی اپاتیت باشد. این ماده به علت داشتن هدایت مناسب، سازگاری بالا با استخوان انسان و سختی متعادل کاربرد بسیاری دارد. جنس بعضی از این گرافت‌های استخوانی از کلسیم است. به همین دلیل سریع جذب شده، اما باعث شکستن و ترک خوردن استخوان می‌شوند.
   فسفات‌های کلسیم و یا بیوگرافت سولفات کلسیم می‌توانند در تشکیل استخوان مصنوعی کاربرد داشته باشند. با توجه به قابلیت حل در محیط، با بدن سازگاری پیدا می‌کنند. این عناصر سبب افزایش تراکم مواد معدنی استخوان و تشکیل سریع استئوبلاست می‌شوند. این روش برای پیوند استخوان فک قبل از ایمپلنت دندان متداول است. مواد آلوپلاست می‌توانند از مواد طبیعی و یا صورت مصنوعی به دست آمده باشند.

انواع موقعیت پیوند استخوان فک برای ایمپلنت

برای ایمپلنت دندان دو نوع پیوند استخوان وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره شده است:

1. لیفت سینوس سینوس حفره‌ای در بالای فک و متصل به مجرای بینی است. در صورتی استخوان عمودی دندان‌های آسیای فک بالا تحلیل می‌روند، این نوع جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به کمک آن، استخوانی به قسمت فک بالا اضافه می‌شود.
2. افزایش ریج در این روش ارتفاع استخوان فک و یا پهنای آن افزایش می‌یابد. با این کار تراکم استخوانی برای فردی که قصد انجام ایمپلنت دندان را دارد، فراهم می‌شود.

عوارض پیوند استخوان فک

به طور معمول هر عمل جراحی عوارضی به دنبال دارد که عوارض پیوند استخوان فک عبارت‌اند از:

1. درد و خونریزی معمولا بعد از هر جراحی درد و خونریزی اتفاق می‌افتد. برای کاهش این عوارض، بهتر است از داروی مسکن و همچنین راهکارهای دندانپزشک برای کاهش خونریزی استفاده کنید.
2. آسیب عصبی گاهی به دلیل سهل انگاری دندانپزشک، حین پروسه درمانی به اعصاب دهان و دندان آسیب وارد می‌شود. آسیب به عصب خود می‌تواند با عوارض دیگری همراه باشد.
3. عفونت بعد از عمل جراحی باید نکات بهداشتی را به خوبی رعایت کرد. در غیر این صورت، ممکن است بار میکروبی دهان سبب بروز عفونت در آن ناحیه شود.
4. ایجاد تورم در ناحیه جراحی شده تورم و التهاب بعد از هر عمل جراحی اتفاق می‌افتند. این عوارص بعد از چند روز کاهش پیدا می‌کنند.
5. عوارض ناشی از داروی بی‌حسی و بیهوشی معمولا عوارض ناشی از این داروها شامل بی‌حسی زبان و قسمت‌های مختلف دهان است که تا مدتی باقی می‌مانند. اما در مواردی که تزریق داروی بی‌حسی به درستی صورت نمی‌گیرد، ممکن است عوارضی مثل افتادگی پلک‌ها، فلج موقت عضلات صورت و ... اتفاق بیفتند.

مراقبت‌های بعد از پیوند استخوان فک

بعد از پیوند استخوان فک لازم است مراقبت‌هایی را انجام دهید که در زیر به آنها اشاره شده است:

 مراقبت‌های روز اول پس از جراحی 

1. در روز اول بعد از جراحی به طور مطلق استراحت کنید.
2. از شستشوی دهان پرهیز کنید.
3. از مصرف مایعات داغ اجتناب کنید.
4. در صورت وجود خونریزی از گاز استریل مرطوب استفاده کنید.
5. اگر سردرد دارید، از مسکن کمک بگیرید.
6. برای کاهش تورم، از کمپرس یخ استفاده نمایید.

 مراقبت‌های چند روز پس از جراحی

1. برای مسواک زدن، از مسواک نرم کمک بگیرید و مرتب نخ دندان بکشید.
2. از دهانشویه آب نمک استفاده کنید.
3. از سیگار کشیدن اجتناب کنید، زیرا مانع از بهبودی می‌شود.

سوالات متداول

1. کدام نوع پیوند استخوان فک مناسب‌تر است؟

   تشخیص نوع پیوند استخوان فک برای هر درمانی مربوط به متخصص است. یکی از پیوندهایی که بسیار خوب شناخته شده، اتوگرفت است، اما خطرات و ریسک های خود را به همراه دارد. امروزه پودرهای استخوانی کاربرد بیشتری دارند، به همین جهت آلوپلاست بسیار شایع‌تر است.

2. آیا برای ایمپلنت دندان، پیوند استخوان الزام است؟

   در صورتی که بیمار تراکم کافی استخوان نداشته باشد، در این صورت اگر پیوند استخوان انجام نشود، احتمال از بین رفتن ایمپلنت دندان وجود دارد.

3. آیا پیوند استخوان دردناک است؟

   معمولا به دلیل تزریق بی‌حسی یا بیهوشی در حین پروسه دردی متوجه بیمار نمی‌شود. حتی بعد از این جراحی نیز درد بعد از آن با مسکن تسکین پیدا می‌کند.

4. آیا بدن می‌تواند بافت استخوانی پیوند شده را پس بزند؟

   در برخی موارد ممکن است این اتفاق بیفتد و دندانپزشک مجبور خواهد شد از روش دیگری برای پیوند استفاده کند.