لق شدن دندان در ارتودنسی؛ آیا ارتودنسی باعث لق شدن دندان میشود؟

گاهی اوقات بیمارانی که قصد انجام ارتودنسی دندان را دارند، نگران لق شدن دندان های خود در طول درمان ارتودنسی می باشند. شاید این مسئله برای شما هم جای سوال و یا نگرانی به وجود آورده است. در این مقاله همراه ما باشید تا اطلاعات کافی را در این باره به دست آورید.

آیا ارتودنسی سبب لق شدن دندان ها می شود؟

در درمان ارتودنسی، دندان ها به کمک متخصص ارتودنسی به سمت موقعیت صحیح حرکت می کنند تا در جای مناسب خود ثابت شوند که این حرکت در هر مرتبه ۱ و یا ۲ میلیمتر می باشد. در واقع روند حرکت دندان ها با اعمال فشار بر آن ها شروع می شود. در ابتدا رباط های دندان کشیده شده و پس از آن با فشار مستقیم بر روی استخوان فک، حرکت دندان ها به سمت مورد نظر ارتودنتیست پیش خواهد رفت. فشار وارد شده سبب تحلیل استخوان شده تا دندان ها بتواند حرکتی آزادانه تر از قبل داشته باشند. کشیده شدن رباط ها منجر به لق شدن دندان ها شده که تحلیل استخوانی، لق شدن دندان ها را تشدید می کند. اما چون تمامی این حرکات زیر نظر ارتودنتیست قرار دارند و با دقت بسیار زیادی کنترل می شوند، خطر افتادن، دندان ها را تهدید نمی کند و تنها احساس لق شدن دندان در هفته ابتدایی وجود دارد.

علت احساس لق شدن دندان در ارتودنسی

همانطور که قبلا بیان کردیم، در درمان ارتودنسی، دندان ها به سمت موقعیت مد نظر ارتودنتیست حرکت می کنند و در واقع این حرکت با اعمال فشار به کمک انواع ارتودنسی ثابت و یا ارتودنسی متحرک می باشد. پس برای صاف شدن دندان های کج، لازم است تا دستگاه های ارتودنسی به دندان ها فشار اعمال کنند. به همین دلیل شما در زمان درمان ارتودنسی احساس می کنید که دندان هایتان لق شده است. البته این نکته وجود دارد که حس لق شدن دندان ها برای تمام افرادی که ارتودنسی را انجام می دهند، ایجاد نمی شود و در اکثر موارد، درمان توسط ارتودنتیست های دارای مهارت و همچنین رعایت درست دستورالعمل های متخصص ارتودنسی، سبب می شود تا بیمار چنین حسی را حتی در همان هفته اول تجربه نکند. با این حال برخی از موارد خاص وجود دارند که می توانند در حین درمان ارتودنسی سبب لق شدن دندان ها شوند که در ادامه مقاله آن ها را برای شما شرح خواهیم داد.

دلایل لق شدن دندان در طی درمان ارتودنسی

گاهی اوقات وجود برخی از موارد خاص می تواند سبب لق شدن دندان در طول درمان ارتودنسی شود که در زیر به بررسی آن ها می پردازیم:

1. بیماری های لثه

   بیماری های لثه در بزرگسالان بیشتر از کودکان ایجاد می شوند. یکی از شرایط بسیار مهم برای شروع درمان ارتودنسی، سلامت کامل لثه ها می باشد، به همین دلیل زمانی که برای ویزیت به کلینیک دندانپزشکی مراجعه می کنید و با ارتودنتیست مشورت می کنید، یک ارتودنتیست دارای مهارت شروع درمان ارتودنسی شما را به بعد از درمان کامل وضعیت لثه موکول می کند. سلامت دهان و دندان می توان به عنوان یک تضمین برای موفقیت درمان ارتودنسی محسوب شود. بهتر است بدانید که بیماری های لثه دارای برخی نشانه ها و علائم می باشند که عبارتند از:

   • قرمزی لثه و خونریزی آن
   • بد طعم شدن دهان
   • بد بو شدن دهان
   • تحلیل لثه
   • متورم شدن لثه

2. شلوغی بیش از اندازه دندان ها

   زمانی که دندان ها دارای فشردگی و شلوغی بیش از اندازه باشند، پروسه درمان ارتودنسی بیشتر زمان خواهد برد. در این نوع ناهنجاری، دندان ها به کندی حرکت می کنند تا در موقعیت مناسب خود قرار بگیرند که در این صورت احساس لق شدگی دندان ها در بیمار بیشتر است.

3. درد مداوم دندان ها

   در روز های ابتدایی درمان ارتودنسی با قرار گیری براکت ها بر روی دندان ها، درد و ناراحتی برای بیمار ایجاد می شود که طبیعی می باشد، اما در صورتی که این درد به صورت مداوم باشد و بعد از یک هفته همچنان وجود داشته باشد، نشان دهنده این است که دستگاه های ارتودنسی فشار بیش از اندازه ای را به دندان ها وارد می کنند. به طور کلی فشار زیاد به دندان ها می تواند سبب التهاب لثه و لق شدن دندان ها گردد که در این وضعیت، احتمال آسیب به استخوان فک نیز وجود دارد. در این شرایط سریعا به مطب دندانپزشکی مراجعه نمایید. بهتر است بدانید که اگر متخصص ارتودنسی دارای مهارت کافی و با تجربه باشد، تنظیم فشار وارد شده به دندان ها را به درستی انجام داده و چنین اتفاقی نخواهد افتاد.

4. دندان قروچه

   یکی دیگر از مواردی که می تواند سبب لق شدن دندان در حین درمان ارتودنسی باشد، دندان قروچه است که با اعمال نیروی بیش از اندازه به رباط های پریودنتال، باعث شل شدن دندان ها می شوند. این اتفاق می تواند منجر به آسیب استخوان و از دست دادن دندان شود. بنابراین اگر عادت به دندان قروچه دارید، حتما آن را با متخصص ارتودنسی خود در میان بگذارید تا با تجویز او از نایت گارد استفاده نمایید.

روش های درمان دندان لق شده در حین درمان ارتودنسی

در صورتی که بر اثر دلایلی مانند بیماری های لثه، دندان قروچه، درد مداوم دندان و یا شلوغی بیش از اندازه دندان ها، در زمان ارتودنسی دندان لق شد، راهکار های زیر برای درمان مورد استفاده قرار می گیرند:

1. روش بیولوژیکی

   متخصص ارتودنسی برای کنترل بیماری لثه، دندان ها را کاملا از پلاک و رسوب تمیز می کند و علاوه بر آن تمام تکنیک های بهداشت دهان و دندان را به بیمار آموزش خواهد داد. در واقع در این روش با تمیز کردن عمیق دندان و بهداشت دهان و دندان، لثه ها بهبود یافته و موجب سفت شدن دندان ها می شود.

2. روش مکانیکی

   در این روش ارتودنتیست به اصلاح فشار وارد شده به دندان می پردازد که برای اینکار می تواند از چندین روش استفاده نماید. در واقع متخصص ارتودنسی مقدار کمی از مینای دندان را شکل می دهد تا به اصلاح جفت شدن دندان ها بپردازد که این کار با تغییر مسیر حرکت دندان ها سبب کاهش نیرو می شود.

3. روش آتل گذاری روی دندان

   با اینکه دندان لق شده در حین ارتودنسی توسط دو روش قبلی کاملا درمان می شود، اما متخصص ارتودنسی می تواند با کمک آتل که براکت فلزی کوچکی می باشد و قرار گیری آن در پشت و یا قسمت بالای دندان است، باعث کاهش نیروی گاز زدن به دندان های لق شده گردد.

راهکارهای پیشگیری از لق شدن دندان در حین درمان ارتودنسی

با توجه به تمام موارد گفته شده، برای پیشگیری از بروز چنین اتفاقی بهتر است برخی نکات را رعایت نمایید که در زیر به آن ها اشاره شده است:

1. بهتر است در حین درمان ارتودنسی رژیم غذایی مناسبی را دنبال کنید و غذا های نرمی مانند گوشت نرم، سبزیجات، غلات، تخم مرغ، نان، میوه و محصولات لبنی مصرف کنید. باید از مصرف غذا های چسبناک و سفت مانند آدامس، ته دیگ، آبنبات و غیره پرهیز نمایید.
2. مهمترین نکته ای که باید توجه کافی به آن داشته باشید، رعایت بهداشت دهان و دندان است، پس سعی کنید مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را به طور منظم پیگیری کنید تا مانع از ایجاد بیماری های پریودنتال شوید، زیرا بیماری های لثه می توانند دلیلی بر لق شدن دندان باشند.
3. در صورتی که در طول درمان ارتودنسی ورزش های رزمی و به طور کلی ورزش هایی که امکان صدمه دیدن دندان ها در آن وجود دارد، انجام می دهید، حتما با متخصص ارتودنسی خود مشورت کرده و از محافظ دهان استفاده نمایید تا مانع از صدمه به دندان های خود شوید.

سوالات متداول

1. آیا لق شدن دندان بعد از درمان ارتودنسی امکان پذیر است؟

   بعد از ارتودنسی، استخوان جدید در اطراف دندان ایجاد شده که در واقع مانعی برای افتادن دندان محسوب می شود، اما گاهی اوقات ریشه دندان در طول ارتودنسی، دچار تحلیل می شود. با این حال چنین عاملی نیز نمی تواند دلیلی برای لق شدن و افتادن دندان بعد از اتمام درمان ارتودنسی محسوب شود.

2. دستگاه های ارتودنسی به کدام قسمت از دندان ها فشار وارد می کنند؟

   فشار وارد شده به دندان ها با توجه به شرایط بیمار و تشخیص ارتودنتیست به قسمت های متفاوتی از دندان مانند تاج دندان، ریشه دندان، استخوان نگهدارنده اطراف دندان و لیگامان پریودنتال می باشد.

3. به چه علت بیماری لثه می تواند سبب لق شدن دندان ها در حین درمان ارتودنسی شود؟

   زمانی که براکت های ارتودنسی روی دندان ها قرار داده می شوند، مهمترین عاملی که برای حرکت دندان ها وجود دارد، سلامت لثه ها می باشد. زمانی که بافت های لثه سلامت لازم را نداشته باشند، ممکن است تا در حین درمان به استخوان آسیب وارد کرده و باعث ضعیف شدن آن و یا از دست رفتن آن شود. به همین دلیل است که یک متخصص ارتودنسی دارای مهارت قبل از شروع ارتودنسی، سلامت لثه را به دقت بررسی می کند.

4. آیا ممکن است درد ارتودنسی باعث ایجاد حس لق شدن دندان ها در درمان شود؟

   به طور معمول در روز های ابتدایی درمان، وجود درد و ناراحتی طبیعی می باشد که به مرور زمان کاهش می یابد. اگر درد بیش از حد طول کشید و بسیار مداوم بود، می تواند نشانه ای از فشار بیش از اندازه دستگاه های ارتودنسی به دندان ها باشد.

5. حس لق بودن دندان ها تا چه مدت زمانی ادامه دارد؟

   فشاری که در حین درمان ارتودنسی به دندان ها اعمال می شود، تحت نظارت متخصص ارتودنسی بوده که در واقع یعنی کاملا تحت کنترل می باشد. دندان ها در هر مرتبه حدود ۱ تا ۲ میلیمتر حرکت می کنند که عواملی مانند سن و جنسیت بیمار می تواند بر مقدار این حرکت، تاثیر گذار باشد. گاهی اوقات حس لق بودن دندان ها برای برخی از افراد احساس ناخوشایندی بوده که تمایل دارند، مدت زمان آن را بدانند. معمولا حس لق بودن دندان ها در روز های ابتدایی وجود دارد که با عادت کردن بیمار به دستگاه های ارتودنسی این حس رفع می گردد و جای نگرانی وجود ندارد.