همه افراد دندان هایی صاف و منظم را دوست دارند، اما برخی از افراد نمی توانند ظاهر ارتودنسی با براکت های فلزی را تحمل کنند. براکت سرامیکی (ceramic braces)، جایگزین بسیار مناسبی برای بریس فلزی در نظر گرفته شده است که در ادامه مقاله به طور کامل به بررسی ارتودنسی دندان با بریس های سرامیکی می پردازیم.
ارتودنسی سرامیکی چیست؟
یکی از روش های نوین علم دندانپزشکی که برای اصلاح ناهماهنگی دندان ها، ارتودنسی سرامیکی می باشد. این روش درمانی، عملکردی مشابه با ارتودنسی براکت های فلزی دارد، با این تفاوت که در این روش به جای براکت فلزی از براکت های سرامیکی و مواد کامپوزیتی که دقیقا همرنگ دندان ها بوده، استفاده می شود. این براکت ها بسیار ظریف بوده و ظاهر زیباتری نسبت به براکت های فلزی دارد. بسیاری از افراد که به هر دلیلی تمایل استفاده از براکت های فلزی را ندارند، برای اصلاح مشکلات دندانی خود می توانند از این ارتودنسی بریس های سرامیکی بهره ببرند.
کاندیدای مناسب ارتودنسی سرامیکی چه افرادی هستند؟
برخی از افراد به دلایل متفاوتی مانند وراثت، مکیدن انگشت شست، جویدن ناخن، استفاده از شیر یا پستانک به مدت طولانی و عدم رشد مناسب فک، دچار مشکلاتی شده اند که می توانند برای درمان از ارتودنسی سرامیکی استفاده کنند. مشکلات به وجود آمده عبارتند از:
- کراس بایت: در صورتی که دندان های فک پایین سبب پوشانده شدن دندان های فک بالا شوند.
- اپن بایت: به دلیل فاصله داشتن دندان های بالا و پایین، در هنگام بستن دهان، دندان ها با هم جفت نمی شوند.
- اوربایت: زمانی اتفاق می افتد که به دلیل رشد نامتقارن فک، دندان های فک بالا باعث پوشانده شدن دندان های فک پایین شوند.
هزینه ارتودنسی سرامیکی
به طور کلی در ارتباط با هزینه درمان نمی توان مبلغ دقیقی را مشخص کرد ولی حدود قیمت ارتودنسی سرامیکی حدود ۷ تا ۷.۵۰۰ میلیون تومان می باشد، اما موارد مهمی بر قیمت آن موثرند. علاوه بر مواردی مانند شدت ناهنجاری، موقعیت جغرافیایی و مهارت دندانپزشک که تاثیر به سزایی بر قیمت ارتودنسی سرامیکی دارند، برخی موارد در قیمت این نوع ارتودنسی بیشتر به چشم می آیند که عبارتند از:
-
رنگ براکت ها
براکت های سرامیکی می توانند روشن، همرنگ دندان و یا به صورت نامرئی باشند. همرنگ بودن رنگ براکت با رنگ دندان، مورد پسند بسیاری از افراد می باشد. در صورت سفید بودن دندان ها، افراد از براکت های شیشه ای رنگ و روشن استفاده می کنند و برخی از افراد که دندان هایی تیره تر دارند، براکت های رنگی اما همرنگ دندان ها برایشان مناسب است. براکت های سرامیکی قابلیت تنوع رنگی و ترکیب رنگ های موجود را دارند، به همین جهت می توانند به راحتی با دندان های بیمار تطبیق پیدا کنند. این ویژگی بارز، تاثیر مستقیمی بر افزایش قیمت این روش درمانی دارد.
-
نامرئی بودن براکت ها
نامرئی بودن براکت ها زیبایی بیشتری را در حین درمان ایجاد می کند. اگر افراد تمایل به استفاده از براکت های نامرئی داشته باشند، به طور قطع هزینه بیشتری را باید پرداخت کنند.
-
جنس براکت ها
جنس موادی که برای ساخت براکت های سرامیکی استفاده می شود مانند پرسلین، سرامیک و پلاستیک، سبب بالاتر رفتن هزینه درمانی می شود. فولاد ضد زنگ استیل که در ساخت براکت های فلزی استفاده می شود، قیمت ارزان تری نسبت به براکت های سرامیکی دارد. بنابراین تفاوت مواد مورد استفاده باعث تفاوت قیمت خواهد شد.
مزایای ارتودنسی سرامیکی
ارتودنسی سرامیکی فواید و مزایای بسیاری دارد که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- مهم ترین مزیت ارتودنسی سرامیکی، ظرافت و همرنگ بودن آن ها با دندان های طبیعی فرد است، به همین دلیل افرادی که ظاهر دندان ها در حین درمان برایشان اهمیت بسیاری دارد و ترجیح می دهند تا اطرافیان متوجه درمان ارتودنسی آن ها نشوند، می توانند با خیال آسوده از این روش درمانی استفاده کنند.
- براکت های سرامیکی به دلیل داشتن مقطع عرضی کم، برجستگی براکت های فلزی را نداشته و لب ها را جلو نمی آورند.
- ارتودنسی با بریس های سرامیکی درد بسیار کمتری را برای بیمار به وجود می آورد، زیرا فشار کمی را بر روی دندان، فک و لثه وارد می کند.
- براکت های سرامیکی، استحکام و مقاومتی مانند مواد مورد استفاده برای ترمیم دندان های آسیب دیده دارند و به همین جهت در صورت مراقبت مناسب از آن ها احتمال آسیب و شکستگی براکت ها بسیار کم است.
- براکت های سرامیکی هیچ خللی برای تصویر برداری ایجاد نمی کنند.
- گاهی اوقات براکت های فلزی در روز های اول تغییراتی را طعم غذا ایجاد می کنند که براکت های سرامیکی به دلیل خنثی بودن همچین واکنش را حتی در روز های اول ایجاد نمی کنند.
- این نوع بریس های درمانی کمترین آسیب را به لثه ها وارد می کنند.
طول درمان ارتودنسی سرامیکی
درمان ارتودنسی با بریس های سرامیکی حدود یک سال و نیم تا سه سال زمان می برد که کمی از ارتودنسی با براکت های فلزی بیشتر است. در صورت تماس براکت سرامیکی با دندان های مقابل، احتمال سایش دندان ها جود دارد، در حالی که براکت های فلزی کمتر این اتفاق را ایجاد می کنند.
ماندگاری براکت های سرامیکی
فلز جنس محکم تری نسبت به سرامیک دارد، به همین دلیل دوام و ماندگاری براکت سرامیکی از براکت فلزی کمتر می باشد. احتمال لب پر شدن و شکستن براکت های سرامیکی بیشتر از براکت های فلزی است، بنابراین اصولا افرادی که فعالیت خاصی مانند ورزش های رزمی یا آواز خواندن انجام می دهند، برای ماندگاری بیشتر از براکت های فلزی استفاده می کنند. در سال ۲۰۱۶ یک تحقیق علمی در این باره نشان داده که احتمال شکستن براکت های سرامیکی حدود دو برابر می باشد.
کاربرد ارتودنسی سرامیکی
استفاده از ارتودنسی سرامیکی تقریبا برای انواع ناهنجاری ها کاربرد داشته و استفاده می شود. این روش می تواند جلو یا عقب بودن دندان ها، فشردگی و بی نظمی دندان ها، رویش دندان در جای نامناسب و دندان های فاصله دار را اصلاح کند. البته ارتودنسی سرامیکی برای درمان ناهنجاری های بسیار شدید دندانی توصیه نمی شود.
ارتودنسی سرامیکی برای چه افرادی مناسب نمی باشد؟
افراد سیگاری نمی توانند برای درمان از براکت های سرامیکی استفاده کنند، زیرا نیکوتین موجود در سیگار به راحتی باعث تغییر رنگ براکت ها می شود. همچنین برای اصلاح ناهنجاری های شدید دندانی، بهتر است این روش مورد استفاده قرار نگیرد. برخی از افراد نیز ساختار دندان و فک آن ها با ساختار ارتودنسی سرامیکی تناسب ندارد.
معایب ارتودنسی سرامیکی
با وجود تمام مزایای ارتودنسی سرامیکی، این روش درمانی نیز دارای معایبی می باشد که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- براکت های سرامیکی جنس شکننده تری دارند، به همین جهت در برابر ضربه و فشار راحت تر دچار لب پر شدن و شکستگی می شوند.
- طول درمان این روش کمی بیشتر از ارتودنسی با براکت فلزی می باشد، زیرا به علت احتمال بالای شکستگی براکت های سرامیکی، متخصص ارتودنسی در جلسات معاینه فشار کمتری را بر روی دندان ها اعمال می کند که روند درمان را کمی بیشتر می کند.
- براکت های سرامیکی نسبت به مینای دندان محکم تر بوده و به همین دلیل در صورت برخورد این براکت ها با دندان ها، احتمال ساییده شدن دندان ها وجود دارد.
- کش های سفید یا شفافی که استفاده می شوند، بر اثر مصرف نوشیدنی های رنگی مانند چای و قهوه دچار تغییر رنگ می شوند. البته دندانپزشک هر ماه این کش ها را تعویض می کند.
- برداشتن ارتودنسی سرامیکی از روی دندان از ارتودنسی فلزی دشوار تر است، زیرا براکت های سرامیکی جنسی مشابه با مینای دندان دارند که قدرت اتصال را افزایش می دهد. به همین جهت دندانپزشک برای برداشتن این براکت ها زحمت بیشتری می کشد.
مراقبت های ارتودنسی سرامیکی
در حین درمان ارتودنسی سرامیکی، دندانپزشک توصیه و دستورالعمل هایی را برای شما شرح می دهد که در زیر به بررسی آن ها می پردازیم:
- در هر شرایطی باید بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید و مسواک زدن روزانه و استفاده از نخ دندان را در اولویت قرار دهید.
- سعی کنید بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید و پس از مصرف نوشیدنی های رنگی مانند چای و قهوه حتما دهان خود را با آب بشویید.
- در حین درمان ارتودنسی سرامیکی، استعمال دخانیات و سیگار کشیدن ممنوع است، زیرا به راحتی سبب تغییر رنگ براکت ها می شوند.
- تا حد امکان از مصرف مواد غذایی رنگی پرهیز کنید و در صورت مصرف حتما مسواک بزنید.
- استفاده از خمیر دندان سفید کننده دندان در حین درمان ارتودنسی سرامیکی تاثیری ندارد، به همین جهت دندانپزشکان استفاده از آن را توصیه نمی کنند. استفاده از خمیر دندان سفید کننده باعث دو رنگ شدن دندان ها شده و ظاهر زیبای آن ها را از بین می برد.
- مراجعه منظم به مطب دندانپزشکی را فراموش نکنید.
- بریس های سرامیکی استحکام بالایی دارند، اما تا حد امکان از مصرف غذا های سفت پرهیز کنید.
سوالات متداول
-
آیا ارتودنسی با براکت های سرامیکی درد دارد؟
به طور معمول هر روش ارتودنسی در ابتدای دوره درمانی می تواند برای بیمار احساس درد و ناراحتی به همراه داشته باشد. در روز های ویزیت زمانی که دندانپزشک سیم ها را سفت می کند، برای افراد درد ایجاد می شود که البته موقتی بوده و بعد از چند روز بر طرف می گردد. با مصرف دارو های مسکن می توان این درد را تسکین داد.
-
آیا احتمال شکستگی براکت های سرامیکی وجود دارد؟
در شرایط متفاوتی ممکن است براکت های سرامیکی بشکنند و یا حتی سیم ارتودنسی آسیب ببیند. نکته مهمی که وجود دارد، این است که فرد از اقدامات خودسرانه پرهیز کرده و در صورت اتفاق افتادن این شرایط، بیمار سریع به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کند.