یکی از روش هایی که علاوه بر زیبایی دندان ها به بهبود عملکرد دهان و دندان کمک می کند، ارتودنسی می باشد. ارتودنسی دندان انواع مختلفی دارد، اما به طور کلی به دو دسته ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک تقسیم می شوند. مدت زمان درمان در ارتودنسی ثابت بیشتر از ارتودنسی متحرک است و حدود ۱ تا ۳ سال طول می کشد که البته با توجه به شدت ناهنجاری بیمار، این زمان کمتر و یا بیشتر خواهد شد. بنابراین این امر بدیهی است که در صورت بیشتر بودن شدت ناهنجاری، مراحل درمان ارتودنسی بیشتر خواهد بود. اگر دوست دارید که اطلاعات کافی در زمینه مراحل ارتودنسی دندان داشته باشید، در این مقاله همراه ما باشید.
ارتودنسی ثابت چیست؟
در این روش ارتودنسی امکان خارج کردن دستگاه ارتودنسی از دهان، توسط بیمار وجود ندارد و به همین سبب تا پایان دوره درمانی، این دستگاه درون دهان بیمار باقی می ماند. در این روش، دستگاه ارتودنسی مانند نگین بر روی دندان ها چسبانده می شود که البته ارتودنسی ثابت، انواع متفاوتی دارد. این روش ارتودنسی، برای درمان ناهنجاری های شدید دندانی بسیار مناسب است.
ارتودنسی متحرک چیست؟
در ارتودنسی متحرک، بیمار می تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خود خارج کند و نتیجه درمان به همکاری بیمار با دندانپزشک بستگی دارد. در بیشتر اوقات کارایی این روش ارتودنسی برای ناهنجاری های جزئی می باشد.
چگونه برای انجام ارتودنسی آماده شوید؟
با در نظر چند نکته ی زیر خود را به راحتی برای درمان ارتودنسی آماده کنید:
- تحقیق و پرس و جواولین و مهمترین اقدام شما برای درمان ارتودنسی، یافتن متخصص ارتودنسی با مهارت می باشد.
- توجه به فراز و نشیب پروسه درمانیقبل از شروع درمان به تمام مزایا و معایب کارتان فکر کنید. البته باید گفت درست است که استفاده از دستگاه های ارتودنسی در مدت طولانی کمی سخت و ناراحت کننده است، اما داشتن دندان های زیبا و اطمینان از سلامت دهان و دندان ارزش بالایی دارد.
- انتخاب سبک ارتودنسیدر ارتباط با نوع روش و دستگاه هایی که برای ارتودنسی مد نظر شماست بررسی کنید و با دندانپزشک خود مشورت کنید.
- آماده کردن خود از نظر روحیارتودنسی یک درمان خیلی سخت و دردناک نیست، اما به طور کلی به دلیل داشتن ناراحتی های جزئی بهتر است خود را از قبل آماده کنید.
- فکر کردن به تغذیه مناسب در حین درماندر تمام طول مدت درمان ارتودنسی، باید از یک رژیم غذایی خاص و مناسب پیروی کنید. می توانید این اطلاعات را از دندانپزشک خود بگیرید و یا با جست و جو در اینترنت، برنامه غذایی مناسب را به دست آورید.
مراحل ارتودنسی دندان
درمان ارتودنسی و رسیدن به وضعیت ایده آل دهان و دندان شامل چندین مرحله می باشد که مراحل اصلی آن شامل برنامه ریزی اولیه، مرحله فعال سازی و در نهایت نگهداری می باشد. با وجود اینکه مدت زمان درمان به نوع درمان و شدت ناهنجاری بیمار بستگی دارد، اما زمان این مراحل حدود ۶ ماه تا ۳ سال متغیر است. سپری کردن درمان ارتودنسی با موفقیت، علاوه بر اینکه سبب ایجاد طرح لبخندی زیبا می شود، کمک بزرگی به حفظ سلامت دهان و دندان در آینده می کند. در ادامه مراحل ارتودنسی ثابت و متحرک به تفکیک شرح داده شده است:
مراحل ارتودنسی ثابت
در ادامه مقاله به بررسی مراحل ارتودنسی ثابت دندان می پردازیم:
- ویزیت و مشاوره ارتودنسیدر این جلسه تمام الزامات و نکات مهم در نظر گرفته می شود. اگر آلرژی و حساسیت خاصی دارید، باید دندانپزشک خود را از این موضوع آگاه کنید. در این جلسه دندانپزشک، حرفه و شغل شما را خواهد پرسید تا اگر سیم و براکت ارتودنسی به حضور شما در جامعه آسیبی وارد می کند، از انواع نامرئی ارتودنسی برای شما استفاده کند. همچنین متخصص، هزینه درمان و نحوه پرداخت آن را به شما خواهد گفت. یکی دیگر از مواردی که در این مرحله مورد بررسی قرار می گیرد، نحوه قرار گیری دندان ها در فک می باشد. توجه داشته باشید در این مرحله تمام سوابق پزشکی شما توسط متخصص ارتودنسی بررسی خواهد شد تا بهترین روش درمانی انتخاب شود و در رابطه با حدود مدت زمان درمان با شما صحبت می کند.
- عکس رادیولوژیدندانپزشک با کمک عکس رادیولوژی، به بررسی وضعیت دهان و دندان شما می پردازد. عکس OPG برای شروع درمان ارتودنسی لازم است که وضعیت دقیق ریشه دندان را مشخص می کند. همچنین فتوگرافی یا عکس رنگی به بررسی وضعیت بافت سخت و نرم داخل دهان و شاخص های زیبایی صورت می پردازد. البته مرحله یک و دو تقریبا همزمان با هم انجام می شود.
- اسکنر دهانی دیجیتال Iteroاین اسکنر دهانی دیجیتال و پنج بعدی، یک فناوری پیشرفته است که در حدود چند دقیقه وضعیت لبخند شما را بررسی می کند. این نرم افزار توانایی شبیه سازی درمان را نیز دارد. به همین جهت شما دید بهتری نسبت به نتیجه درمان خود خواهید داشت.
- رفع مشکلات دهان و دنداندر صورتی که نیاز به ترمیم و یا درمان دندان های خود داشته باشید، قبل از انجام ارتودنسی دندان باید به رفع آن ها بپردازید، زیرا اگر دندان شما دچار پوسیدگی باشد و دستگاه ارتودنسی روی دندان شما قرار گیرد، وضعیت پوسیدگی آن بدتر خواهد شد.
- تمیز کردن دندان ها و استفاده از چسب مخصوصبعد از ارزیابی های اولیه، دندانپزشک قبل از اینکه براکت ها را روی دندان نصب کند، به تمیز کردن دندان ها می پردازد. برای این کار ابتدا دندان هایتان را پالیش زده و خشک می کند. در ادامه با قرار دادن اسیدی مخصوص روی سطح دندان، شرایط مساعدی برای نصب براکت ها فراهم می کند.
- انتخاب نوع دستگاه ارتودنسی و نصب آندر واقع این مرحله، نسبت به تمام جلسات ویزیت طولانی تر می باشد و نیازمند دقت و توجه زیادی است. در این مرحله دندانپزشک بعد از تمیز کردن دندان ها، براکت ها و سیم را روی دندان نصب می کند. ارتودنسی ثابت انواع متفاوتی دارد که هر کدام از آن ها دستگاه های خاص خود را دارند، بنابراین دندانپزشک با انتخاب دستگاه مناسب روند درمان را مشخص می کند که در زیر اشاره ای کوتاه به این دستگاه ها داریم:
- براکت فلزی: یکی از روش های قدیمی ارتودنسی که امروزه هم کاربرد بی نظیر خود را دارد، ارتودنسی با براکت فلزی می باشد. با نصب این براکت ها بر روی دندان، با اعمال فشار و نیروی لازم توسط دندانپزشک، دندان ها در جایگاه درست خود قرار می گیرند.
- براکت سرامیکی: این براکت ها از مواد کامپوزیتی و همرنگ دندان ساخته شده اند و به همین دلیل به شکل واضح بر روی دندان ها مشخص نیستند.
- براکت لینگوال: در واقع این براکت ها نیز مانند براکت های فلزی می باشند، با این تفاوت که در سطح پشتی دندان ها نصب می شوند. بسیاری از افرادی که تمایل ندارند تا دیگران از درمان ارتودنسی آن ها مطلع شوند، این گزینه را انتخاب می کنند. البته این نوع ارتودنسی معایبی بیش از مزایای خود دارد که در مقاله ارتودنسی لینگوال به طور کامل بیان شده است.
- براکت دیمون: این براکت های فلزی مانند روش اول روی سطح دندان ها نصب شده اما این براکت ها با داشتن سیستم پیشرفته، قابلیت تنظیم خودکار دارند.
- ارائه دستورالعمل های لازماین مرحله بسیار مهم است و باید توجه زیادی به آن داشته باشید. متخصص ارتودنسی تمام دستورالعمل های لازم در خصوص نحوه صحیح بهداشت دهان و دندان و نکات مورد نیاز را به شما خواهد گفت تا در حین درمان ارتودنسی درگیر مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان نشوید. بنابراین باید مراقبت های ارتودنسی را پیگیر باشید.
- مراجعات منظم برای کنترل براکت هازمانی که دستگاه ارتودنسی ثابت روی دندان های شما نصب شد، باید در جلسات مقرر برای بررسی وضعیت دندان ها به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید. به طور معمول و با توجه به روش درمان، هر ۴ و ۸ هفته یک بار این مراجعات صورت می گیرد.
- استفاده از ریتینر یا نگهدارندهبعد از اتمام دوره درمان، دندان ها تا حدودی تمایل دارند به موقعیت خود بازگردند، به همین جهت برای تثبیت دندان ها در جایگاه فعلی لازم است تا حدود ۱ و یا ۲ سال از نگهدارنده استفاده کنید.
مراحل ارتودنسی متحرک
مراحل ارتودنسی متحرک عبارتند از:
- یافتن متخصص ارتودنسی دارای مهارت: پیدا کردن متخصص دارای مهارت اهمیت بسیاری دارد، زیرا اگر دندانپزشک مهارت کافی را برای ارتودنسی نداشته باشد امکان دارد عوارضی را برای شما به وجود بیاورد.
- مشاوره و ارزیابی اولیه: در این مرحله متخصص با توجه به وضعیت دهان و دندان، نوع پلاک مورد نظر را برای شما انتخاب می کند.
- قالب گیری ارتودنسی: برای این کار دندانپزشک قالبی کپی از دندان های شما تهیه کرده و آن را برای ساخت پلاک مورد نظر به لابراتوار ارسال می کند.
- تعویض پلاک های شفاف: هر مرحله از درمان ارتودنسی متحرک، پلاک مختص به خود را دارد تا اعمال فشار بر روی دندان ها به طرز صحیحی انجام گیرد.
- مراجعات منظم به مطب دندانپزشکی: برای بررسی حرکت دندان ها باید مراجعات منظمی به مطب دندانپزشکی داشته باشید.
- اتمام مراحل ارتودنسی و استفاده از ریتینر: بعد از اتمام دوره درمان، همانند ارتودنسی ثابت، برای تثبیت دندان ها در موقعیت فعلی باید از ریتینر استفاده کنید.
اولین روز بعد از ارتودنسی
در اولین روز بعد از ارتودنسی، کمی درد و ناراحتی خواهید داشت که البته این درد موقتی بوده و به مرور زمان به حضور دستگاه ارتودنسی در دهان خود عادت می کنید. ارتودنتیست برای جلوگیری از آسیب سیم به گوشه های دهان شما، سر سیم را با وکس ارتودنسی آغشته می کند. تنظیم سیم ها توسط دندانپزشک کمی درد به همراه دارد که با مصرف دارو های مسکن قابل کنترل می باشد.
سوالات متداول
-
آیا راهی برای صاف کردن دندان ها در منزل وجود دارد؟
اگر هم همچین راهی وجود داشته باشد، نباید چنین کاری را انجام دهید، زیرا باعث آسیب به دهان و دندان خود خواهید شد. فقط ارتودنتیست می تواند با تکیه بر دانش، مهارت و تجربه خود این درمان را برای شما انجام دهد. برای ارتودنسی به سراغ دندانپزشکان عمومی نروید و تنها ارتودنتیست را برای درمان خود انتخاب کنید.
-
آیا براکت های ارتودنسی روی گفتار تاثیر دارد؟
در اغلب اوقات براکت های ارتودنسی مشکلی برای صحبت کردن به وجود نمی آورند. امکان دارد در روز های اولیه کمی این مشکل برای فرد ایجاد شود، اما به مرور زمان و عادت کردن بیمار به آن ها این مشکل رفع خواهد شد.