ارتودنسی یکی از درمان‌های ضروری برای درمان ناهنجاری‌های دهان و دندان است. اما این درمان همیشه به تنهایی نتیجه‌بخش نیست. گاهی اوقات نیاز است یک یا تعداد بیشتری از دندان‌ها کشیده شوند تا فضای کافی برای حرکت سایر دندان‌ها به وجود آید. یکی از دندان‌هایی که احتمال کشیدن آن نسبت به بقیه بالاتر است، دندان عقل است. دندان عقل ویژگی‌هایی دارد که سبب می‌شوند دندانپزشک برای کشیدن، این دندان را انتخاب کند.
اما دندانپزشک چه فاکتورهایی را برای کشیدن یا نکشیدن دندان عقل در نظر می‌گیرد؟
آیا قبل از ارتودنسی الزامی برای کشیدن دندان عقل وجود دارد؟
برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، حتنما این مطلب از دکتر فاطمه لبافی را بخوانید.
ارتباط کشیدن دندان عقل با ارتودنسی
کشیدن یا نکشیدن دندان عقل در خیلی از اوقات، بستگی به وضعیت دندان‌ها و درمان ارتودنسی فرد دارد. به طور معمول افراد زمانی برای انجام درمان ارتودنسی اقدام می‌کنند که هنوز دندان عقلشان به طور کامل رویش پیدا نکرده است. به همین دلیل، ممکن است نگران این باشند که بعد از رویش آن، درمان ارتودنسی با اختلال مواجه شود. این در حالی است که متخصصان ارتودنسی، قبل از شروع هر درمانی، تمام جوانب را در نظر می‌گیرند.
به طور معمول قبل از انجام این درمان، متخصص با استفاده از تصاویر رادیوگرافی، وضعیت تمام دندان‌ها و به خصوص دندان‌های عقل را بررسی میکند. در برخی از کیس‌ها، وضعیت قرارگیری دندان عقل طوری است که اختلالی در درمان ارتودنسی ایجاد نمی‌کند. اما گاهی اوقات نیز دندانپزشک تشخیص میدهد که این دندان در آینده با رویش نامناسب، وضعیت دندان‌ها را بهم می‌ریزد. در این صورت، طرح درمان به سمت کشیدن و یا حتی جراحی دندان عقل سوق پیدا میکند.
دلیل اهمیت کشیدن دندان عقل در ارتودنسی
اینکه اهمیت کشیدن دندان عقل در ارتودنسی به چه دلیل است، ممکن است به دلیل نیاز به فضای بیشتر برای حرکت دندان‌ها باشد. خیلی از اوقات به دلیل شلوغی دندان‌ها، ارتودنتیست مجبور است کشیدن یک یا چند دندان را در طرح درمان خود قرار دهد. زمانی که دندان عقل رویش پیدا کرده باشد، گزینه خوبی برای این کار است. چرا که دندان عقل نسبت به سایر دندان‌ها، از اهمیت کمتری برخوردار است.
علاوه بر این نیز، یکی دیگر از دلایلی که اهمیت کشیدن دندان عقل در ارتودنسی را ثابت میکند، تاثیر آن روی این درمان است. در صورتی که دندانپزشک تشخیص دهد دندان عقل می‌تواند پس از رویش کامل درمان ارتودنسی را تحت تاثیر قرار دهد، اقدام به کشیدن آن خواهد کرد.
عوامل موثر در کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی
متخصص ارتودنسی فاکتور‌های زیادی را برای کشیدن و یا نکشیدن دندان عقل در نظر می‌گیرد. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره شده است:
- متخصص ارتودنسی فاکتور های زیادی را برای کشیدن و یا نکشیدن دندان عقل در نظر می گیرد. ممکن است ارتودنتیست به دلیل فضای ناکافی و شلوغی دندا‌ها کشیدن دندان عقل را در همان ابتدا مطرح کند.
- به طور کلی اگر دندان عقل باعث دندان درد، آسیب به سایر دندان‌ها، عفونت لثه و آسیب به استخوان فک شود، ارتودنتیست برای کشیدن آن اقدام میکند.
- یکی دیگر از عواملی که در کشیدن دندان عقل موثر است، اختلال در درمان ارتودنسی در آینده است.
آیا قبل از ارتودنسی الزامی برای کشیدن دندان عقل وجود دارد؟
برای اینکه به این سوال پاسخ دهیم باید به زمان رویش دندان‌های عقل توجه داشته باشید. در خیلی از افراد، زمان رویش دندان عقل بین ۱۷ تا ۲۵ سالگی است. به همین دلیل توصیه میشود درمان ارتودنسی در سنین پایین‌تر صورت بگیرد تا راحت‌تر و سریع‌تر انجام شود. ارتودنتیست با توجه به عکس‌های رادیوگرافی، وضعیت دندان عقل را نیز بررسی میکند تا در صورتی که متوجه عدم فضای کافی برای رشد آن شد، دندان عقل را بکشد. پس اگر متخصص ارتودنسی دندان عقل را تهدیدی برای ادامه درمان در نظر بگیرد، برای کشیدن آن اقدام میکند.
کشیدن دندان عقل قبل و بعد از درمان ارتودنسی
تشخیص اینکه کشیدن دندان عقل قبل یا بعد از ارتودنسی صورت بگیرد، بر عهده دندانپزشک است. در صورتی که تشخیص دهد این دندان در درمان ارتودنسی مشکلی ایجاد میکند، قبل از شروع درمان برای کشیدن آن اقدام میکند.
اما گاهی اوقات دندانپزشک امکان بررسی وضعیت دندان عقل را ندارد. به طور مثال، در صورتی که درمان ارتودنسی در سنین کودکی انجام شده باشد، امکان بررسی وضعیت این دندان وجود ندارد. در این شرایط، ارتودنتیست ارتودنسی را شروع میکند و این درمان قبل از رویش دندان عقل به پایان می‌رسد. اما بعد از بیرون آمدن دندان عقل، ممکن است وضعیت آن طوری باشد که سبب شکست درمان ارتودنسی شود. به همین دلیل دندانپزشک بعد از ارتودنسی برای کشیدن آن اقدام میکند.
سوالات متداول
-
آیا دندان عقل نهفته می‌تواند سبب از بین رفتن نتیجه درمان ارتودنسی شود؟
متخصص ارتودنسی وضعیت دندان عقل را به درستی بررسی میکند و اگر الزامی به کشیدن آن باشد، قطعا آن را با شما در میان خواهد گذاشت. در صورتی که با کشیدن دندان عقل مخالفت کنید، احتمال بازگشت درمان بعد از اتمام ارتودنسی وجود دارد.
-
آیا امکان درمان ارتودنسی قبل از رویش دندان عقل وجود دارد؟
بله، خیلی از اوقات با بررسی‌هایی که دندانپزشک انجام میدهد، دندان عقل تاثیر منفی روی درمان ارتودنسی نمی‌گذارد. در این شرایط، ارتودنسی قبل از رویش دندان عقل آغاز خواهد شد.
-
متخصص ارتودنسی چه نظری برای زمان کشیدن دندان عقل دارد؟
هر بیمار شرایط خاص خود را دارد و نیاز‌های درمانی افراد با یکدیگر متفاوت‌اند. به همین جهت ارتودنتیست دارای مهارت، با ارزیابی وضعیت دهان و دندان، زمان مناسب را برای کشیدن دندان عقل در نظر می‌گیرد. در اکثر اوقات متخصص ارتودنسی کشیدن دندان عقل را به بعد از اتمام درمان ارتودنسی موکول میکند، زیرا ممکن است با وجود فضای مناسب برای دندان‌ها، نیازی به کشیدن دندان عقل وجود نداشته باشد.
-
چه مدت بعد از کشیدن دندان عقل، می‌توان برای درمان ارتودنسی اقدام کرد؟
در صورتی که دندان عقل قبل از شروع ارتودنسی کشیده شود، نیاز است مدتی برای دوره نقاهت صبر کرد. به طور معمول حدود ۲ هفته زمان برای این دوره کافی است.