راهنمای جامع کشیدن دندان: صفر تا صد کشیدن دندان + مراقبتها و روشها

زمانی که صحبت از دندانپزشکی می‌شود، همواره تصویری از یک آمپول، انبر و فردی که روی صندلی مطب با ترس فراوان نشسته، در ذهن اغلب ما نقش می‌بندد.
کشیدن دندان، درمانی که بیشتر افراد از کودکی آن را تجربه کرده‌اند و دلیل اصلی این تصور را می‌توان به آن مرتبط دانست.
اما چرا دندان کشیدن ترس دارد؟! آیا روشی وجود دارد که به صورت راحت‌تر انجام شود؟
با همه این وجود در برخی مواقع عوارض عدم کشیدن دندان به حدی است که اگر آن‌ها را بدانید، با همه وجود حاضر به انجام آن خواهید شد.
به همین خاطر این مطلب از دکتر فاطمه لبافی را از دست ندهید!

کشیدن دندان به چه فرایندی گفته می‌شود؟

کشیدن دندان یکی از روش‌های تهاجمی به شمار می‌رود که معمولا برای خارج کردن دندان پوسیده از دهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا زمانی که هیچ راه دیگری برای نجات دندان وجود ندارد، از این روش استفاده می‌شود.
خیلی از افراد تصور می‌کنند دندانپزشک صرفا با استفاده از یک انبر، اقدام به کشیدن دندان می‌کند؛ اما حقیقت این است که کشیدن اصولی دندان، نیاز به استفاده از ابزارهای مختلفی دارد. همچنین، انجام این روش به سادگی صورت نمی‌گیرد و دندانپزشک باید با دقت آن را انجام دهد؛ در غیر این صورت ممکن است مشکلاتی برای بیمار به وجود آید. در ادامه این مقاله، روش‌ها و نحوه انجام این روش آورده شده‌اند.

به این مطلب گوش دهید

با توجه به این که ممکن است فرصت مطالعه این مطلب را نداشته باشید، در پادکست زیر به طور خلاصه و مفید آن را برای شما آماده نموده‌ایم.

آشنایی با روش‌های کشیدن دندان

فرایند کشیدن دندان دو روش اصلی دارد. یکی ساده و دیگری از طریق جراحی بوده که در ادامه به بررسی دقیق‌تر این موارد می‌پردازیم:

1. کشیدن ساده

   کشیدن ساده معمولاً برای دندان‌هایی به کار می‌رود که به راحتی دیده می‌شوند، در دسترس هستند و مشکل خاصی ندارند.
   در شروع درمان، دندان، استخوان فک و بافت لثه از طریق تزریق مواد بی حسی، کاملاً بی‌ حس می‌شوند. سپس فرایند بیرون آوردن دندان آغاز می‌شود. ابتدا دندان از بافت‌های لثه جدا می‌شود. پس از شُل شدن با استفاده از انبرک دندانپزشکی، آن را از جای خود خارج می‌کنند. در انتها محل آن را پانسمان می‌کنند.

2. کشیدن از طریق جراحی

   کشیدن از طریق جراحی برای دندان‌هایی کاربرد دارد که نهفته هستند و دیده نمی‌شوند. برای دندان‌های عقل که دسترسی به آنها راحت نیست و یا مشکل خاصی مانند شکستگی دارند، از این روش استفاده می‌شود.
   در این روش ابتدا برشی بر روی بافت لثه ایجاد می‌شود و سپس همانند روش قبل، ابتدا دندان را شل کرده و بعد آن را از جای خود خارج می‌کنند. در انتها نیز با بخیه زدن بافت لثه، محل مورد نظر بسته و پانسمان می‌شود.

هزینه کشیدن دندان چقدر است؟

قیمت کشیدن دندان در کلینیک دندانپزشکی دکتر فاطمه لبافی به صورت زیر است:

این هزینه بر اساس عوامل متعددی تعیین می‌شود که در ادامه به شرح آنها می‌پردازیم:

1. نوع روش درمان در تعیین هزینه درمان موثر است.
2. نوع دندان این که کدام دندان قرار است کشیده شود، در قیمت نهایی تاثیرگذار است.
3. بیمهبرخی از بیمه‌ها تعرفه‌هایی را برای کشیدن دندان در شرایط خاصی به بیمه شدگان خود پرداخت می‌کنند.
4. تعرفه‌ مشخص شده توسط دندانپزشک دندانپزشکان بر اساس تجربه و تخصص خود ممکن است هزینه‌های متفاوتی را بابت انجام این درمان دریافت کنند.
5. تکنولوژی مورد استفاده گاهی اوقات می‌توان از لیزر نیز کمک گرفت. استفاده از تجهیزات پیچیده‌تر و تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر می‌تواند تأثیری در افزایش قیمت نهایی درمان داشته باشد.

فیلم کشیدن دندان

برای دندان کشیدن به چه دندانپزشکی مراجعه کنم؟

بسته به اینکه دندان در چه وضعیتی قرار دارد، ممکن است نیاز باشد به متخصص مراجعه کنید. معمولا برای کشیدن دندان عقل در مواردی که نیاز به جراحی وجود دارد، بهتر است به جراح فک و صورت مراجعه کنید.
کشیدن‌های ساده را دندانپزشکان عمومی هم می‌توانند انجام دهند. البته توجه داشته باشید که حتما به یک دندانپزشک ماهر و با تجربه مراجعه کنید.

روند کشیدن دندان چگونه انجام می‌شود؟

دندانپزشک ابتدا دندان آسیب دیده و لثه‌های اطراف آن را ارزیابی می‌کند. همچنین برای بررسی سطح استخوان و موقعیت ریشه دندان، از عکس رادیولوژی کمک می‌گیرد. سپس این درمان را با طی کردن مراحل زیر انجام می‌دهد:

1. برای شروع ابتدا تزریق بی حسی موضعی انجام می‌شود تا در حین درمان هیچ دردی احساس نکنید.
2. اگر نیاز به جراحی دندان باشد، ابتدا برشی بر روی بافت لثه انجام می‌‌شود.
3. دندانپزشک با استفاده از ابزارهای تخصصی دندانپزشکی، به آرامی دندان را شل می‌کند. سپس با احتیاط آن را از حفره استخوان فک خارج می‌کند.
4. در صورت نیاز به بستن زخم لثه، این کار با استفاده از بخیه انجام می‌شود.
5. دندانپزشک در نهایت گاز استریل روی محل درمان می‌گذارد و تمام توصیه‌های مراقبتی لازم را به بیمار آموزش می‌دهد.

کشیدن دندان چقدر زمان می‌برد؟

فرایند دندان کشیدن معمولاً ۲۰ تا ۴۰ دقیقه زمان نیاز دارد.
البته جراحی دندان‌های نهفته و نیمه نهفته معمولاً ممکن است به مدت‌ زمان بیشتر نیاز داشته باشند.

نکات مهم قبل از کشیدن دندان

برای پیشگیری از خطر و عوارض ناشی از انجام این درمان، بسیار مهم است که به نکات زیر توجه کنید:

1. حتماً در مورد هر دارو، ویتامین یا مکملی که مصرف می‌کنید، به دندانپزشک خود اطلاع دهید. به ویژه داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین که در انعقاد خون اختلال ایجاد می‌کنند. در صورتی که از داروهای بیس فسفونات استفاده می‌کنید، حتما این موضوع را به اطلاع دندانپزشک برسانید.
2. در صورت بارداری، حتما دندانپزشک خود را از این مورد مطلع کنید.
3. در صورت ابتلا به برخی بیماری‌ها حتما مورد را به دندانپزشک خود گزارش دهید. بیماری‌هایی مانند بیماری‌های کبد، نقص ایمنی، داشتن سابقه اندوکاردیت باکتریایی و سایر موارد از جمله این موارد هستند.
4. حتما قبل از درمان، برای چند روز استعمال سیگار را کنار بگذارید.
5. در صورتی که دندان آبسه کرده باشد، بهتر است قبل از کشیدن با مشورت دندانپزشک آنتی بیوتیک مصرف کنید.
6. توصیه شده است نیم ساعت قبل از انجام این درمان، داروی مسکن را مصرف کنید تا بعد از کاهش اثر بی‌حسی، دردی را تجربه نکنید.

به چه دلایلی دندان کشیده می‌شود؟

موارد زیر از دلایل مهمی هستند که نیاز به دندان کشیدن را مطرح می‌کنند:

1. پوسیدگی دندان کشیدن دندان آخرین راهی است که دندانپزشک برای دندان پوسیده پیش روی بیمار قرار می‌دهد. اما گاهی اوقات به دلیل از بین رفتن قسمت زیادی از تاج دندان، دیگر نمی‌توان آن را درمان کرد. به همین دلیل دندانپزشک مجبور است از این روش برای خارج کردن دندان از دهان استفاده کند.
2. عفونت دندان در برخی از بیماران، به دلیل گسترش پوسیدگی، عفونت به پالپ و حتی بافت نرم دهان منتشر می‌شود. در چنین حالتی دندانپزشک یا باید با عصب کشی آن را درمان کند یا اینکه با کشیدن آن، منبع عفونت را از بین ببرد. معمولا زمانی که درمان ریشه برای آن دندان قابل انجام نباشد، دندانپزشک کشیدن دندان را پیشنهاد می‌کند.
3. ازدحام بیش از اندازه دندان‌ها گاهی ممکن است دندان‌ها شلوغ و نامرتب باشند. در چنین حالتی لازم است برای قرارگیری آنها در موقعیت درست، دندان‌های اضافی کشیده شوند. این موضوع قبل و حین درمان ارتودنسی از اهمیت بسیاری برخوردار است.
4. رویش دندان اضافه به دلایل ژنتیکی، بیمار ممکن است دندان اضافه‌ای در دهان داشته باشد. وجود این دندان ممکن است مانع رویش مناسب سایر دندان‌ها شود. به همین دلیل دندانپزشک مجبور است آن را از دهان خارج کند.
5. آسیب دیدگی و شکسته شدن دندان تصادف یا هر اتفاق مشابه دیگری، می‌تواند به دندان بیمار آسیب برساند. در این صورت ممکن است بخش زیادی از تاج دندان شکسته شود. در صورتی که دندانپزشک تشخیص دهد نمی‌تواند تاج را ترمیم کند، کشیدن آن را پیشنهاد خواهد کرد.
6. نکروز پالپ دندان گاهی ممکن است بر اثر ضربه‌ای که به دندان وارد شده است، پالپ آن نکروز شود. در این صورت احتمال ایجاد ضایعه در دهان وجود دارد. برای درمان چنین ضایعه‌ای، دندانپزشک باید آن دندان را از دهان خارج کند و یا اینکه برای درمان ریشه اقدام کند.
7. بیماری‌های لثه (پریودنتال) بیماری‌های شدید لثه می‌توانند به بافت و استخوان زیر لثه آسیب جدی وارد کنند. این مشکلات در نهایت موجب لق شدن دندان و از دست رفتن آن می‌گردند. اگر این بیماری‌ها به موقع درمان شوند، راه نجاتی برای دندان وجود خواهد داشت. اما با پیشرفت آنها احتمال نیاز به کشیدن دندان افزایش پیدا خواهد کرد.
8. نیفتادن به موقع دندان شیری در این صورت رویش دندان دائمی با مشکل روبه‌رو می‌شود. دندان دائمی ممکن است در موقعیت نامناسبی رشد کرده و یا به صورت نهفته باقی بماند. برای جلوگیری از بروز این مشکل باید برای کشیدن به موقع دندان شیری اقدام کرد.
9. نهفتگی دندان گاهی ممکن است دندان دائمی به خوبی رویش پیدا نکرده و در زیر بافت لثه باقی بماند. در چنین شرایطی، دندان نهفته می‌تواند به دندان کناری خود آسیب جدی وارد کند. به همین دلیل دندانپزشک برای کشیدن آن اقدام می‌کند.
10. نیاز به کاشت پروتز کامل در برخی موارد بیماران ممکن است تنها یک یا چند دندان در دهان داشته باشند. این بیماران در صورتی که بخواهند برای کاشت پروتز کامل اقدام کنند، مجبور هستند دندان‌های باقی مانده را از دهان خارج کنند.

کشیدن دندان چه مزایایی دارد؟

از جمله مزایای دندان کشیدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد‎:

1. کاهش علائم بیمارگاهی به دلیل پوسیدگی یا عفونت، بیمار با درد و تورم زیادی مواجه می‌شود. کشیدن دندان می‌تواند با از بردن علت این مشکل، سبب کاهش علائم آن شود.
2. جلوگیری از آسیب به دندان‌های دیگردر صورتی که دندان نهفته فشار زیادی به دندان کناری وارد کند، کشیدن آن می‌تواند در پیشگیری از آسیب به آن دندان موثر باشد. علاوه بر این نیز، پوسیدگی دندان می‌تواند به سایر دندان‌ها منتقل شود. در صورتی که دندان کشیده شود، از این مشکل جلوگیری به عمل خواهد آمد.
3. جلوگیری از پیشرفت عفونتدر صورتی که دندان عفونی شده باشد، باید با درمان آن از گسترش عفونت جلوگیری کرد. کشیدن دندان با حذف عامل اصلی عفونت، می‌تواند از بروز مشکلات جدی ناشی از آن پیشگیری کند.
4. ایجاد فضای مورد نیاز برای حرکت دندان‌ها در برخی موارد برای شروع درمان ارتودنسی، نیاز است دندان کشیده شود. چرا که به علت شلوغی دندان‌ها، فضایی برای حرکت آنها وجود ندارد. با کشیدن یک یا دو دندان، فضای خوبی برای حرکت سایر دندان‌ها و نتیجه‌بخش بودن درمان ارتودنسی به وجود می‌آید.

مدت زمان بهبودی پس از کشیدن دندان

بسته به روشی که دندانپزشک برای کشیدن دندان انتخاب می‌کند، می‌تواند دوره نقاهت پس از آن متفاوت باشد. اما معمولا بهبودی نسبی بعد از ۲ الی ۳ روز حاصل شده و فرد می‌تواند به روال عادی زندگی برگردد. با این حال، ممکن است برخی عوارض بعد از آن مثل تورم تا چند روز ادامه‌ داشته باشند.

آشنایی با عوارض ناشی از درمان کشیدن دندان

این روش نیز مانند هر درمان دیگری ممکن است با عوارضی همراه باشد که عبارت‌اند از:

1. خونریزی

   عواملی از قبیل موارد زیر سبب تشدید خونریزی بعد از درمان می‌شوند:

   • خارج کردن گاز استریل زودتر از زمانی که دندانپزشک بیان کرده است.
   • خارج کردن آب دهان با فشار
   • سیگار کشیدن
   • استفاده از نی برای نوشیدن
   • استفاده از داروهای رقیق کننده خون
   • ابتلا به بیماری‌های انعقادی خونی و عدم اطلاع آن به دندانپزشک

2. عفونت

   یکی از شایع‌ترین عوارضی که پس از این درمان ایجاد می‌شود، عفونت است. برای جلوگیری از بروز چنین عارضه‌ای، دندانپزشک داروهای آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. بیمار باید سر وقت آنها را مصرف کنید.
   لازم به ذکر است اگر درد و خونریزی بیش از ۴۸ ساعت طول کشیده و تشدید شود، احتمال بروز عفونت بیشتر خواهد بود. در این صورت بیمار باید سریعاً به مطب دندانپزشکی مراجعه کند.

3. حفره خشک

   یکی از دردناک‌ترین عوارضی که بعد از این درمان رخ می‌دهد، حفره خشک است. ایجاد حفره خشک معمولاً در دندان‌های پایینی شایع‌تر است. احتمال رخ دادن آن در شرایطی بیشتر می‌شود که بیمار نکات مراقبتی را به درستی رعایت نکند.

4. سوراخ شدن حفره سینوس

   حفره‌های سینوسی در صورت وجود دارند و به استخوان فک نزدیک هستند. دندان‌های عقبی فک بالا در فاصله نزدیکی نسبت به این حفره‌ها قرار دارند. به همین دلیل احتمال دارد هنگام کشیدن دندان، سوراخ شوند. در صورتی که سینوس سوراخ شود، یک سری عوارض دیگری بروز پیدا خواهند کرد.

5. استئونکروز

   یکی دیگر از عوارض این درمان که البته بسیار نادر است، استئونکروز یا همان مرگ استخوانی است. این عارضه معمولا زمانی ایجاد می‌شود که فرد قبلا داروهای بیس فسفونات مصرف کرده باشد.

6. آسیب به دندان‌های مجاور

   در صورتی که دندانپزشک به صورت اصولی کشیدن دندان را انجام ندهد، ممکن است به دندان‌های دیگر آسیب وارد شود. به عنوان مثال، در صورتی که فورسپس ناگهان رها شود، ممکن است سبب شکستگی تاج دندان فک مقابل شود.

کشیدن دندان شیری

کشیدن دندان‌های شیری زمانی انجام می‌شود که دندان پوسیدگی زیادی داشته باشد و نتوان آن را ترمیم کرد. دقت داشته باشید که معمولا ترجیح بر این است که دندان نگه داشته شود؛ چرا که برای رویش درست دندان‌های دائمی لازم است. اما در صورتی که نتوان آن را درمان کرد، برای جلوگیری از بروز مشکلات بیشتر، باید برای کشیدن آن اقدام شود. معمولا توصیه می‌شود بعد از کشیدن دندان از فضا نگهدار استفاده شود.

بعد از کشیدن دندان چه نکاتی را رعایت کنم؟

مراقبت‌های پس از کشیدن دندان عبارت‌اند از:

1. گاز استریل گذاشته شده روی دندان را تا حدود ۱ ساعت با فشار ملایم در جای خود نگه دارید. پس از این مدت زمان به آرامی گاز استریل را از دهان خود در بیاورید.
2. بلافاصله بستنی بخورید. این کار به بند آمدن خونریزی و کاهش درد و تورم شما کمک زیادی خواهد کرد.
3. برای کاهش درد از داروهای مسکن تجویز شده استفاده کنید.
4. در روز اول برای کاهش تورم از کمپرس سرد استفاده کنید. روز دوم نیازی به استفاده از کمپرس سرد یا گرم نیست. اما روز سوم به سراغ کمپرس گرم بروید.
5. استفاده از کمپرس را در بازه‌های زمانی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه‌ای انجام دهید.
6. مصرف آنتی بیوتیک را در موقع مناسب فراموش نکنید. این داروها برای جلوگیری از عفونت اهمیت ویژه‌ای دارند.
7. سعی کنید حداقل تا ۲۴ ساعت بعد از این درمان استراحت کنید. از انجام فعالیت‌های سنگین بپرهیزید.
8. تا دو روز ابتدایی غذاهای سرد و نرم مصرف کنید. پس از آن نیز باید غذاهای نرم بخورید، اما می‌توانید از غذاهای گرم‌تر و سوپ نیز کمک بگیرید.
9. توجه کنید که به هیچ عنوان نباید با استفاده از نی نوشیدنی میل کنید. این کار موجب کنده شدن لخته خون می‌گردد.
10. پس از ۲۴ ساعت با استفاده از محلول آب نمک دهان خود را بشویید. دقت کنید که برای این شست‌و‌شو آب دهان خود را با فشار خارج نکنید.
11. سیگار نکشید و از استعمال دخانیات بپرهیزید. با این کار از بروز عفونت‌های دردناک بعد از کشیدن دندان جلوگیری می‌کنید.
12. بهداشت دهان از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است. در صورت بی‌توجهی به آن، با عفونت و عارضه دردناک حفره خشک رو‌به‌رو خواهید شد. در شب اول درمان محل دندان کشیده شده را مسواک نزنید.

با مشاهده چه علائمی بعد از کشیدن دندان با دندانپزشک خود تماس بگیرم؟

وجود تورم، کمی خونریزی و درد تا چند روز بعد از کشیدن دندان طبیعی است و جای نگرانی ندارد. برای کنترل آنها باید به دقت نکات مراقبتی را رعایت کنید.
در صورتی که با علائم زیر رو‌به‌رو شدید، با دندانپزشک خود تماس بگیرید:

1. تب و لرز
2. درد شدید و مداوم بعد از گذشت ۴ روز
3. خونریزی بیش از ۲ روز
4. تهوع و استفراغ
5. ترشح زیاد از محل زخم
6. افزایش تورم به جای کاهش آن
7. سرفه زیاد، تنگی نفس و یا درد در قفسه سینه

از کشیدن دندان می‌ترسم، چه کنم؟

افراد بسیاری نسبت به انجام این درمان در دل خود هراس دارند. دندانپزشک می‌تواند به خوبی در مدیریت این ترس به بیمار کمک کند.
می‌توانید یک جلسه قبل از انجام درمان با دندانپزشک خود در این باره صحبت کنید. ایشان قطعا راهکارهایی را برای کاهش ترس و استرس را به شما ارائه خواهد داد.
این پروسه درمانی با بی حسی انجام شده و شما هیچ دردی در حین درمان احساس نخواهید کرد. بعد از درمان نیز تا چند روز با رعایت تمام توصیه‌های دندانپزشک بهبودی خود را به دست خواهید آورد.
اگر همچنان نگران این موضوع هستید، با کلینیک دندانپزشکی دکتر فاطمه لبافی تماس بگیرید. زمانی را برای مشاوره رایگان با دندانپزشک هماهنگ کنید تا بهترین توصیه‌ها و راهنمایی‌ها را دریافت کنید.

پاسخ به برخی سؤالات پرتکرار شما

1. آیا کشیدن دندان همواره با جراحی انجام می‌شود؟
   خیر، جراحی یکی از روش‌های این درمان است و در شرایط خاصی که در این مقاله برایتان مطرح کردیم، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. چگونه خونریزی بعد از کشیدن دندان را بند بیاورم؟
   رعایت توصیه‌ها و نکات مراقبتی که دندانپزشک به شما بیان می‌کند، برای رفع خونریزی دندان بعد از کشیدن کافی است.
3. جای دندان کشیده شده تا چه مدت بعد خوب می‌شود؟
   معمولاً بهبودی آن حدود دو تا سه هفته زمان می‌برد.
4. کشیدن دندان چقدر درد دارد؟
   در حین روند درمان به دلیل استفاده از داروی بی حسی هیچ دردی نخواهید داشت. اثر این دارو تا حدود ۴ ساعت پس از درمان باقی می‌ماند. بعد از آن احساس درد و ناراحتی شروع خواهد شد. این درد معمولاً تا یک هفته ادامه دارد که طبیعی است. برای کنترل درد باید داروهای مسکن خود را به موقع مصرف کنید. رعایت توصیه‌های دندانپزشک بهترین راه برای بهبود سریع‌تر شما است.
5. بعد از کشیدن دندان چه بخورم؟
   در روزهای اول از خوردن غذاهای سفت و ترد خودداری کنید. غذاهایی مانند مانند برنج، پاستا، تخم مرغ، ماست و دیگر غذاهای نرم از بهترین انتخاب‌ها برایتان خواهند بود.
6. چه زمانی می‌توانم به محل کار یا مدرسه برگردم؟
   اکثر مردم می‌توانند ظرف یک یا دو روز به محل کار یا مدرسه بازگردند. اما اگر شغلی دارید که نیاز به فعالیت فیزیکی سنگینی دارد، ممکن است لازم باشد چند روز دیگر مرخصی بگیرید.