جرم گیری دندان افراد سیگاری
جرم روی دندان ها حاصل انباشته شدن مواد غذایی و پسمانده های خوراکی ها بر روی دندان هاست که اگر بیش از چند روز روی دندان مانده باشد بوی بدی در دهان ایجاد کرده، به مرور رنگ دندان ها را نیز تغییر می دهد. جرم ها در صورتی که در سریع ترین زمان ممکن زدوده نشود، به مرور باعث ایجاد پوسیدگی بر روی سطح دندان خواهد شد.
درست است که مراقبت نکردن از دندان ها و عدم رعایت بهداشت دندان یکی از مهم ترین علت های شکل گیری جرم بر روی دندان هاست، اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که می تواند شدت جرم ها را تشدید کند. افرادی که به طور مکرر سیگار یا مواد مخدر مصرف می کنند معمولاً به میزان بیشتری نسبت به سایر افراد نیاز به جرم گیری دندان پیدا خواهند کرد. همچنین اگر فردی بیش از اندازه چای، قهوه یا سایر نوشیدنی های رنگ دار را بنوشد نیز به مرور رنگ دندان هایش عوض خواهد شد و لایه ای از جرم به خود می گیرد. یکی دیگر از نکات جالب در خصوص جرم گیری دندان این است که حتی بزاق خود دهان هم سبب جرم زدگی دندان ها می شود و حتی اگر فرد به مدت مشخصی هیچ غذایی مصرف نکرده باشد، باز هم سطحی از جرم بر روی دندان هایش خواهد نشست.
افراد سیگاری می توانند با رعایت نکات زیر به بهداشت دندان هایشان رسیدگی و کمک کنند:
- افراد سیگاری باید به صورت دوره ای به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنند. دندان پزشک در طول این جلسه ها باید به وجود آثار بیماری های لثوی یا نشانه های سرطان دهان در فرد دقت کند و اگر مورد مشکوکی بود پیگیری های بیشتری انجام بدهد.
- همۀ افراد باید حداکثر هر شش ماه یک بار به دندان پزشکان مراجعه کنند، ولی افراد سیگاری به دلیل احتمال بالای نیاز پیدا کردن به جرم گیری دندان هایشان، باید بیش از سایر افراد تحت معاینه های دوره ای دندانپزشکی قرار بگیرند.
- افراد سیگاری باید چند بار در طول روز از نخ دندان، مسواک های مخصوص زبان، دهان شویه ها و... استفاده کنند.
- برس مسواکی که افراد سیگاری از آن استفاده می کنند باید محکم تر از سایر مسواک ها باشد تا بتواند تمام لکه ها و جرم ها را از روی سطح دندان هایشان پاک کند.
- خمیر دندانی که سیگاری ها از آن استفاده می کنند باید خوش بو کنندۀ دهان باشد و قدرت بیشتری برای درخشان و سفیدتر کردن دندان ها داشته باشد.
- افراد سیگاری باید به وضعیت دندانی و دهانی خود حساسیت بیشتری داشته باشند و با مشاهده کردن هر گونه تورم، خونریزی، تاول، درد و... در قسمت های نرم دهانشان به دندان پزشک مراجعه کنند. این نشانه ها ممکن است علامت مشکلات حادتر و جدی تری باشد و باید جدی گرفته شوند.
- همان طور که می دانید کشیدن سیگار می تواند به تنهایی باعث زرد شدن دندان ها و نیاز پیدا کردن دندان به جرم گیری بشود. بنابراین مصرف کردن مواد رنگی مثل قهوه، چای، انواع سس های رنگی و... که رنگدانه های قوی دارند می تواند میزان این زردی را تشدید کند. افراد سیگاری که رنگ دندان هایشان به صورت مداوم زرد می شود باید هر سال از روش های سفید کردن دندان و در صورت نیاز از سفید کردن دندان با جرم گیری استفاده کنند.
جرم گیری، دندان را خراب می کند؟
طبق یک باور عمومی و رایج، بسیاری از افراد معتقد هستند که جرم گیری دندان موجب خراب شدن، آسیب دیدگی، سابیده شدن و حساس شدن دندان ها می شود و نباید آن را جرم گیری کرد. این در حالی است که اگر فرد بتواند به موقع جرم گیری دندان هایش را انجام بدهد، علاوه بر تأمین کردن زیبایی ظاهری دندان هایش، موجب تقویت لثه ها نیز خواهد شد.
در ادامه به تعدادی از باورهای عمومی که موجب شده است افراد تصور کنند جرم گیری دندان عملی مضر است خواهیم پرداخت:
1. جرم های روی دندان در بعضی مواقع باعث نشست و تحلیل لثه ها می شود و جرم ها فضای خالی بین دندان و لثه ها را پر می کنند. پس از انجام شدن جرم گیری دندان، بیماران با مشاهدۀ این فضای خالی ایجاد شده گمان می کنند که جرم گیری به دندان هایشان آسیب رسانده و قسمتی از دندانشان را از دست داده اند. در این مواقع فرد باید توجه کند که این فاصله از قبل ایجاد شده بوده، ولی به دلیل پر شدن فضا با جر م های دندانی، قابل مشاهده نبوده است.
2. خونریزی کردن لثه در هنگام جرم گیری دندان ها مسئله ای کاملاً عادی و طبیعی است، ولی بعضی از افراد این خونریزی را نشانه ای مبنی بر آسیب رسیدن به لثه ها و کنده شدن آن قلمداد می کنند.
3. دندان ها به دلیل داشتن عصب به آسانی سرما و گرمای وارد شده به فضای دهان را احساس می کنند. زمانی که جرم روی دندان ها بنشیند، لایه ای نسبتاً ضخیم بر روی دندان ایجاد شده است و قاعدتاً فرد نمی تواند به خوبی گذشته سرما و گرما را احساس کند. بعد از جرم گیری دندان و برگشتن دندان ها به حالت قبلی، این حساسیت دوباره برمی گردد و فرد با احساس کردن مجدد سرما و گرمای وارد شده به محیط دهانش، تصور می کند که جرم گیری دندان و لثه ها موجب این اتفاق شده است.
4. یکی دیگر از باورهای اشتباه دربارۀ جرم گیری که آن را به عوارض جرم گیری دندان نسبت می دهند لق شدن دندان ها بعد از جرم گیری است. بهتر است بدانید زمانی که سطح مشخصی از جرم روی دندان ها را فرا می گیرد و فرد به مدت طولانی نسبت به جرم گیری دندان ها بی تفاوت است، به مرور استخوان های نگه دارندۀ دندان ها در اثر اسید ترشح شده از سوی جرم ها، دچار تحلیل و ضعف می شود. بنابراین در حقیقت پیش از انجام شدن جرم گیری دندان، دندان های جرم دار لق شده اند، ولی چون با لایه های جرم سنگین تر از قبل بوده اند، فرد متوجه این لقی و سست شدن دندان نشده است. بنابراین بعد از جرم گیری دندان و سبک شدن سطح آن، متوجه این ضعف می شود و آن را به جرم گیری و عوارض آن نسبت می دهد، در حالی که به هیچ عنوان این گونه نیست.
لازم به ذکر است که لق شدن دندان ها در تمام افرادی که جرم گیری دندان انجام می دهند ایجاد نمی شود و اگر فرد دندان های سالم و محکمی داشته باشد، بعد از جرم گیری نیز مشکل خاص و قابل توجهی برای دندان هایش ایجاد نخواهد شد. بنابراین برای هیچ کدام از شایعه های موجود در زمینۀ عوارض جرم گیری دندان ها پایه ها و دلایل اثبات شدۀ علمی وجود ندارد.
مطالعه این مطالب نیز به شما توصیه می گردد:
روش های جرم گیری دندان
به طور کلی روش های جرم گیری دندان به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:
- روش دستی
این روش برای جرم گیری دندان ها بسیار قدیمی است و به زمان زیادی احتیاج دارد. همچنین میزان درد و التهاب لثه ها نیز در آن بیشتر از دو روش دیگر است. - استفاده از دستگاه های مخصوص جرم گیری
دو دستگاه جرم گیری دندان معروف و پرکاربرد برای انجام دادن این کار «اولترا سونیک» و «پیزو الکتریک» است. امروزه استفاده از این دستگاه ها برای جرم گیری دندان در مطب ها و کلینیک های دندان پزشکی بسیار رایج است. - جراحی
از این روش در مواقع خاص و در صورتی که جرم روی دندان ها بیشتر از میزان خاصی باشد استفاده خواهد شد. این روش نیاز به بی حسی دارد.
سه مرحله اصلی جرم گیری دندان
1. کورتاژ کردن لثه و جرم گیری آن
این مرحله اولین گام در جرم گیری دندان است که برای انجام دادن آن دو روش وجود دارد:
روش اول:
جرم گیری دندان با ابزار و وسیله های دستی
در این روش پزشک متخصص از مواد جرم گیر دندان استفاده می کند و تمام جرم ها، لکه ها و پلاک های دندان ها را به صورت دستی پاکسازی می کند. ایراد این روش جرم گیری این است که پزشک نمی تواند به خوبی جرم ها و لکه ها را ببیند و به همین دلیل هم به ناچار برای پیدا کردن رسوب ها و جرم ها از حس لامسه اش استفاده می کند و شاید دقت کارش در این روش چندان زیاد نباشد.
روش دوم:
جرم گیری به کمک ابزارهای اولترا سونیک
این ابزار که مخصوص جرم گیری طراحی و تولید شده است می تواند با لرزش سری فلزی خود تمام پلاک ها و جرم ها را از روی دندان و سطح لثه ها پاک کند. در این روش دستگاه اولترا سونیک به منظور شستن دقیق و کامل پلاک های موجود روی دندان ها و همچنین سرد نگه داشتن دمای سر فلزی دستگاه، به صورت مکرر به محیط مورد نظر آب اسپری خواهد کرد.
لازم به ذکر است که بعضی از دندان پزشکان برای جرم گیری دندان ها بسته به موقعیت و شرایط بیمار، ممکن است از هر دو روش نیز استفاده کنند.
کورتاژ کردن لثه:
اگر همچنان و بعد از جرم گیری کامل دندان ها، عوامل ایجاد کنندۀ عفونت در بافت پوششی لثه ها (اپیتلیوم) باقی مانده باشد، دندان پزشک ناچار است از بی حسی استفاده کرده و درمان را کامل کند. در این فرایند از لیزر برای از بین بردن عفونت های ناحیۀ لثه استفاده می شود و پس از انجام شدن آن بافت سالم و تازه ای از لثه ها ایجاد خواهد شد.
2. بروساژ کردن دندان
بروساژ کردن معمولاً بعد از اتمام فرایند جرم گیری دندان ها و به منظور ایجاد کردن سطح صاف و صیقلی و طبیعی روی دندان و همچنین حذف کردن کامل رنگدانه هایی که لکه ها و رنگ زیادی ندارند که منجر به چسبندگی شود، انجام می شود. در بروساژ تمام سطح دندان به خمیر مخصوصی آغشته و با آن پوشانده می شود و بروساژ با یک ابزار فلزی که سر آن حالت چرخشی دارد و یک برس به آن وصل است انجام می شود.
3. استفاده از Air Flow برای صیقل دادن دندان
این یکی از بهترین و مؤثرترین و نیز جدیدترین روش های جرم گیری دندان ها به شمار می آید که می تواند به آسانی تغییر رنگ ها و پلاک های ایجاد شدۀ ناشی از کشیدن قلیان و سیگار و خوردن مواد رنگی مثل قهوه و چای را برطرف کند. در این روش جرم گیری علاوه بر این که دندان ها صیقلی و سفید می شود، تمام پلاک ها و لکه های ریز و درشت روی آن نیز به صورت کامل از بین خواهد رفت.
در این روش جرم گیری دندان هیچ گونه تماس مستقیمی برای صیقلی کردن دندان ها وجود ندارد و درمان و بهبود وضعیت دندان ها فقط به کمک گرما و فشار حاصل از دستگاه انجام خواهد شد. در این روش جرم گیری بیمار به هیچ عنوان هیچ گونه درد و ناراحتی را احساس نخواهد کرد.
جرم گیری دندان با بی حسی
در برخی موارد جرم گیری دندان ها به دلیل دشوار و پیچیده بودن فرایند و یا روش مخصوص جرم گیری نیاز به بی حسی خواهد داشت. جرم گیری عمیق دندان ها به صورت معمول در طی دو الی چهار جلسه انجام می شود و ممکن است در مواردی از قبیل جرم گیری ایمپلنت دندان، جرم گیری لمینت دندان، جرم گیری دندان کامپوزیت، جرم گیری روکش دندان و به طور کلی جرم گیری های عمیق، دندان پزشک برای این که بیمار درد را احساس نکند، از بی حسی های موضعی برای بی حس کردن لثه ها استفاده کند.
در هر جلسۀ جرم گیری حدود یک چهارم دندان ها درمان می شود و هر جلسه نیز به حدود 45 دقیقه زمان احتیاج خواهد داشت. لازم به ذکر است که اگر جرم دندان ها و همچنین بیماری لثه ها عمیق نباشد، کل فرایند جرم گیری در یک جلسه انجام شده و به پایان می رسد. هزینه جرم گیری دندان نیز پس از حضور در کلینیک دندانپزشکی و معاینه فرد توسط دندانپزشک تعیین می شود.
آیا جرم گیری به دندان آسیب می زند؟
بعضی از افراد بنا به دلایل نامعلوم و غیر علمی و ثابت نشده عقیده دارند که جرم گیری دندان ها کاملاً به ضرر سلامت دهان و دندان است و آسیب های جبران ناپذیری به دندان های فرد وارد می-کند. این مسئله به هیچ عنوان پایه و اساس علمی ندارد و شایعه ای بیش نیست. اگر شما هم دندان های جرم زده دارید و تحت تأثیر افکار و گفته های دیگران فکر می کنید که جرم گیری دندان ها آسیب زاست، باید به این نکته توجه کنید که هیچ چیزی برای سلامت دهان و دندان به اندازۀ وجود جرم روی دندان ها خطرناک نیست و باید به جای جرم گیری، از خودِ جرم ها بترسید و به فکر درمان و از بین بردنشان باشید.
