مراقبت از دندان‌های شیری کودکان امری مهم و ضروری است و لازم است والدین در این امر مهم، نظارت لازم را داشته باشند. همان طور که نگهداری و مراقبت از دندان‌های شیری در کودکان امری مهم و ضروری است، دیر افتادن یا نیفتادن دندان‌های شیری نیز ممکن است نگرانی‌های زیادی را برای والدین به وجود بیاورد.
در حالت طبیعی در زمان در آمدن دندان‌های دائمی، دندان‌های شیری موجود باید کم کم افتاده باشند! ولی در برخی مواقع این اتفاق نمی‌افتد و گاهی اوقات این اتفاق دیرتر از حالت عادی رخ دهد. به همین دلیل ممکن است والدین نگرانی‌هایی داشته باشند. حال آیا دیر افتادن دندان‌های شیری عوارض دارد؟ دلیل اصلی دیر افتادن دندان‌های شیری در کودکان چیست؟
در این مطلب قصد داریم تا به صورت کامل به بررسی این موضوع بپردازیم از این رو به شما پیشنهاد می‌کنیم که در ادامه این مقاله با دکتر فاطمه لبافی همراه باشید.
آیا نیفتادن دندان شیری مسئله جدی است؟
به طور کلی رویش دندان‌های دائمی پشت دندان‌های شیری در کودکان یکی از مشکلات بزرگ ناشی از دیر افتادن دندان‌های شیری است که تحت عنوان دندان کوسه ای نیز از آن یاد می‌شود. در حالت طبیعی، با فشاری که دندان‌های دائمی به دندان‌های شیری وارد می‌کنند، به مرور زمان دندان‌های شیری مقاومت خود را از دست داده و خود به خود یا با فشار خارجی می‌افتند.
ولی در غیر این صورت با دیر افتادن دندان‌های شیری ممکن است مشکلات متعددی از جمله دندان‌های کوسه‌ای و… رخ دهند. به همین دلیل بهتر است در این مواقع به یک دندان پزشک متخصص مراجعه شود تا با تشخیص و انجام درمان‌های لازم از ایجاد مشکلات بعدی جلوگیری شود!
چه زمانی نیفتادن دندان شیری نگران کننده است؟
در صورت مشاهده موارد زیر باید نگران نیفتادن دندان شیری فرزند خود باشید و او را نزد دندانپزشک ببرید:
- زمانی که تا سن ۷ سالگی دندان‌های شیری نیفتاده‌اند.
- زمانی که دندان‌های دائمی کودک به صورت کاملا غیر طبیعی (دندان‌های کوسه ای و…) رشد می‌کنند.
- وقتی که دندان‌های آسیاب بزرگ در ۱۲ سالگی کودک بیرون آمده‌اند ولی هنوز دندان‌های دائمی وجود دارند که در نیامده‌اند و دندان‌های شیری هنوز سر جای خود باقی مانده‌اند.
- وجود درد شدید در اطراف دندان‌های شیری که هنوز نیفتاده‌اند.
دلایل نیفتادن دندان شیری چیست؟
به طور کلی دیر افتادن دندان‌های شیری در کودکان می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد! در ادامه به بررسی برخی از مهمترین دلایل دیر افتادن یا نیفتادن دندان‌های شیری در کودکان می‌پردازیم:
- اگر به میزان کافی فک بزرگ نشده باشد، دندان دائمی به خوبی نمی‌تواند دندان شیری را به بیرون فشار دهد و در این صورت رشد آن با مشکل مواجه می‌شود.
- در برخی اوقات ممکن است ریشه دندان شیری با استخوان فک اطراف خود جوش بخورد و به همین دلیل در جای خود باقی می‌ماند (البته این مشکل بسیار نادر است!). در صورت بروز این مشکل، دندان دائمی بیرون نمی‌آید و به صورت نهفته باقی می‌ماند. برای درمان این مشکل باید دندان شیری که مسیر رشد دندان دائمی را مسدود کرده است، با جراحی بیرون آورده شود.
- از دیگر دلایل دیر افتادن دندان‌های شیری در کودکان، رشد نکردن دندان‌های دائمی به طور کامل است! در مواقعی که دندان‌های دائمی به طور کامل رشد نکنند، نمی‌توانند به خوبی رشته دندان‌های شیری را از بین ببرند که در این صورت دندان شیری سر جای خود باقی می‌ماند.
- وجود دندان‌های اضافی نیز باعث شلوغی و به‌هم‌ریخته شدن دندان‌ها شده و مسیر رشد دندان‌های دائمی را مسدود می‌کنند.
- همچنین در برخی موارد نیز یکی از دلایل اصلی رشد نکردن دندان‌های دائمی و دیر افتادن دندان‌های شیری از سوءتغذیه و کمبود ویتامین نشأت می‌گیرد!
- وجود ناهنجاری و مشکلات مختلف در رشد دندان‌های دائمی نیز ممکن است باعث دیر افتادن دندان‌های شیری شود. به طور کلی زمانی که دندان‌های دائمی به طور کامل رشد نکنند، دندان‌های شیری سر جای خود باقی می‌مانند.
- از جمله بیماری‌هایی مثل دیسپلازی کلیدوکرانیال، اسکلروستئوز، سندرم گاردنر، نرمی استخوان مقاوم به ویتامین D، سندرم داون، کم کاری غده هیپوفیز و کم کاری غده تیروئید نیز می‌توانند در دیر افتادن دندان‌های شیری کودکان نیز تأثیرگذاری باشند.
- وجود انحراف در مسیر رشد دندان دائمی نیز یکی از دلایل اصلی دیر افتادن دندان‌های شیری محسوب می‌شود. در واقع وجود انحراف در مسیر رشد دندان باعث می‌شود که ریشه دندان شیری تحلیل نرود و در نتیجه دندان شیری در جای خود باقی بماند.
- عوامل هورمونی تأثیر گذار
- عدم وجود دندان‌های دائمی به دلیل شرایط مادرزادی و….
- درشتی دندان‌ها و همچنین نبود فضای کافی برای رشد آنها! در این شرایط ممکن است دندان‌های شیری بین دندان‌های دائمی گیر کنند و شکل نامناسبی را در دهان ایجاد کنند.
هر زمان که دندانپزشک متخصص وجود یکی از مشکلات گفته شده را احساس کنید، به عکس رادیولوژی با اشعه X نیاز خواهد داشت و با مشاهده دقیق آن از وضعیت رشد و قرارگیری دندان‌ها اطلاعاتی به دست بیاورد تا بتواند به تشخیص مشکلاتی که روند رشد دندان‌ها را کند کرده‌اند، بپردازد.
اگر دندان شیری به موقع نیفتد چه کار کنیم؟
زمانی که چارچوب و الگوی معمول رویش دندان‌های دائمی و افتادن دندان‌های شیری در کودک دیده نشود، کودک باید برای معالجه و تشخیص مشکل اصلی به دندانپزشک متخصص نشان داده شود. در این مواقع دندانپزشک با معاینه دهان و همچنین عکس پرتوی X، دلیل یا دلایل نیفتادن دندان‌های شیری کودک را تشخیص می‌دهد و سپس با استفاده از روش درمانی مناسب با شرایط مانند کشیدن دندان، جراحی و…. دندان شیری را خارج می‌کند.
حال با این اوصاف، انتخاب یک کلینیک دندانپزشکی معتبر و همچنین قابل اعتماد برای معاینه و درمان مشکلات مربوط به نیفتادن دندان‌های شیری کودکان، دارای اهمیت زیادی است. کلینیک دندانپزشکی دکتر فاطمه لبافی از بهترین و معتبرترین کلینیک‌هایی محسوب می‌شود که می‌توانید برای درمان این مشکل انتخاب کنید. از جمله اصلی‌ترین نقاط قوت این کلینیک می‌توان به هزینه‌های مناسب، وجود متخصصان با تجربه و ماهر، محیطی کاملا حرفه‌ای و همچنین وجود تجهیزات به روز و…. اشاره کرد.
عوارض نیفتادن به موقع دندان شیری کودک
دیر افتادن یا نیفتادن دندان‌های شیری در کودکان می‌تواند عوارض زیادی داشته باشد که اگر به موقع درمان نشوند ممکن است فرد در بزرگسالی به ارتودنسی نیاز داشته باشد. در ادامه برخی از مهمترین عوارض ناشی از نیفتادن دندان‌های شیری را به شما معرفی می‌کنیم:
- کج یا دیر روییدن دندان‌های دائمی کودک
- رشد دندان‌های دائمی پشت دندان‌های شیری
- تأثیر منفی در روحیات کودک در صورت مقایسه با همسالان خود
- صدمه دیدن دندان‌های دائمی
- نامرتب شدن دندان‌ها و نیاز به ارتودنسی در بزرگسالی
- ایجاد مشکلات متعدد در جویدن غذا
- ایجاد نامناسب در لبخند و صورت فرد
- مشکلات متعدد لثه و همچنین زیاد شدن هزینه‌های درمان
- ایجاد مشکلات متعدد در گفتار کودک که در این صورت نیاز به گفتار درمان دارد.
البته توجه داشته باشید که به هیچ عنوان نباید دندان‌های شیری را به زود بکشید! تجربه نشان می‌دهد که هر چقدر دندان‌های دائمی بیشتر در فک باقی بمانند، قوی‌تر و مستحکم‌تر می‌شوند.
سوالات متداول
- زمان مناسب افتادن دندان شیری چه سنی است؟
به طور کلی دندان‌های شیری باید تا سن ۱۲ سالگی از دهان خارج شده و جای خود را به دندان‌های دائمی بدهند. در غیر این صورت باید برای تشخیص و درمان حتما به دندانپزشک متخصص مراجعه شود. - آیا ممکن است دندان شیری تا بزرگسالی باقی بماند؟
بله! در برخی مواقع ممکن است دندان‌های شیری تا سن ۳۰ سالگی در دهان باقی بمانند. البته این موضوع به عوامل مختلف بستگی دارد!