کشیدن دندان شیری کودکان: کشیدن دندان شیری زودتر از موعد چه عوارضی دارد؟

دندان شیری اولین دندانی است که در دهان نوزاد شکل می‌گیرد. این دندان‌ها معمولاً در دوران کودکی از بین می‌روند، زیرا با دندان‌های دائمی جایگزین می‌شوند.
اما گاهی اوقات دندان شیری خود به خود نمی‌افتد و نیاز به کشیدن دارد.
اگر شما هم در رابطه با کشیدن دندان شیری فرزند خود سؤالاتی دارید، پس جای درستی آمده‌اید.
در این مقاله به روند کشیدن دندان شیری کودکان و علل نیاز به انجام آن می‌پردازیم.
با دکتر فاطمه لبافی همراه باشید.

آیا تمام دندان‌های شیری باید کشیده شوند؟

به طور کلی همیشه هدف این است که تا حد ممکن دندان در دهان حفظ شود؛ بنابراین ترمیم دندان شیری در اولویت است. با این حال، در برخی موارد کشیدن دندان بهترین و درست‌ترین گزینه برای درمان است. در ادامه مطلب شما را با دلایل نیاز به کشیدن دندان کودکان آشنا می‌کنیم.

علل نیاز به کشیدن دندان شیری کودک

برخی از دلایل کشیدن دندان شیری عبارت‌اند از:

1. پوسیدگی شدید

   همه کودکان به دلیل وجود باکتری‌هایی که در دهانشان وجود دارد در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند. اما بروز پوسیدگی شدیدی که با استفاده از درمان پر کردن دندان قابل ترمیم نیست، نیاز به کشیدن دارد.

2. عفونی شدن دندان شیری

   پوسیدگی‌های شدید دندانی در نهایت می‌توانند منجر به ایجاد عفونت در دندان کودک شوند. در چنین مواردی ممکن است دیگر نتوان آن را درمان کرد و کشیدن دندان شیری عفونی تنها راه حل پیش رو باشد.

3. نهفته باقی ماندن

   دندان‌های نهفته دندان‌هایی هستند که سطح لثه را نشکسته و نمی‌توانند رویش پیدا کنند.

4. آسیب دیدن دندان شیری

   حوادثی مانند زمین خوردن ممکن است به دندان‌های شیری سالم آسیب برساند. در صورتی که روش‌های ترمیم دندان نتوانند مؤثر واقع شوند، بهترین راهکار درمانی کشیدن می‌باشد.

5. نیفتادن دندان شیری در زمان مناسب

   در برخی موارد، دندان‌های شیری ممکن است به موقع نریزند. این اتفاق مانع از رشد درست و به موقع دندان‌های دائمی شده و یا سبب می‌شود تا دندان دائمی در موقعیت نامناسبی در دهان رشد کند. در این شرایط کودک با ازدحام دندانی روبه‌رو می‌شود.

6. برای درمان ارتودنسی

   گاهی اوقات، کشیدن دندان می‌تواند شلوغی بیش از حد دندان در دهان را کاهش دهد که ارتودنتیست برای شروع ارتودنسی این موضوع را مطرح می‌کند.
   در واقع این موضوع زمانی است که دندان‌های شیری در سن مناسب خود به خود بیرون نیامده‌اند.
   در این شرایط خارج نشدن آنها از حفره دهان، مشکلاتی در بایت ایجاد می‌کند.

7. بیماری شدید لثه

   التهاب لثه می‌تواند منجر به خونریزی، قرمزی و تورم بافت لثه گردد. اگر ژنژیویت درمان نشود، ممکن است بیماری پریودنتال اطفال (PD) ایجاد شود که یک بیماری جدی دهانی است. در این بیماری لثه و استخوان فک تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این عارضه معمولاً به دلایل مشکلات مادرزادی رخ می‌دهد و بروز آن نادر است.

چه زمانی دندانپزشک اقدام به حفظ دندان شیری می‌کند؟

با توجه به موارد زیر ممکن است دندانپزشک تشخیص دهد که کودک باید دندان شیری خود را حفظ کند:

1. پوسیدگی و آسیب ایجاد شده قابل ترمیم است.
2. نگه داشتن دندان شیری آسیبی به بافت دهان وارد نمی‌کند.
3. التهاب، درد و عفونتی توسط دندان شیری برای کودک ایجاد نشده است.

قیمت کشیدن دندان شیری کودکان

هزینه کشیدن دندان شیری به نوع دندان و جایگاه آن بستگی دارد. با این حال در کلینیک دندانپزشکی دکتر لبافی شما می‌توانید با استفاده از تخفیف درمانی، هزینه‌ای در حدود ۵۰۰,۰۰۰ تومان (پانصد هزار تومان) الی ۶۰۰,۰۰۰ تومان (ششصد هزار تومان) برای این درمان پرداخت کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

مراحل و نحوه کشیدن دندان شیری

این درمان طی مراحل زیر انجام می‌شود:

1. ویزیت اولیه

   اولین اقدام این است که فرزند شما توسط دندانپزشک به طور دقیق مورد بررسی و معاینه قرار بگیرد. در این جلسه عکس رادیوگرافی مورد نیاز بررسی می‌شود تا دندانپزشک هر گونه عارضه احتمالی را پیش بینی کند. رادیوگرافی تعداد و موقعیت ریشه‌های دندان و استخوان اطراف را نشان می‌دهد.

2. تزریق بی‌حسی موضعی

   برای جلوگیری از بروز هرگونه دردی در حین درمان از تزریق داروی بی‌حسی استفاده می‌شود. برای کودک شما در ابتدا از ژل موضعی کمک گرفته شده و سپس ماده بی‌حس کننده موضعی به دهان کودک تزریق می‌شود که باعث بی‌حس شدن ناحیه می‌گردد. بی‌حسی موقتی است و فقط چند ساعت طول می‌کشد؛ اما نمی‌تواند احساس فشار در حین درمان را از بین ببرد.

3. خارج کردن دندان از حفره

   پس از تجویز بی حسی موضعی، دندانپزشک با استفاده از ابزار خاص دندان را از حفره خود خارج می‌کند. گاهی اوقات محل زخم بخیه می‌شود و در برخی مواقع نیازی به بخیه نیست. بخیه به دو صورت جذبی و کشیدنی است. در ادامه حفره دندان با گاز استریل پوشانده شده و حدود ۳۰ دقیقه فشار وارد می‌شود.

4. استفاده از فضا نگهدار

   هنگامی که دندان مولر اولیه به طور پیش از موعد کشیده شود، لازم است از فضا نگهدار برای جلوگیری از کج شدن و حرکت دندان‌های مجاور به سمت جای خالی دندان استفاده شود. اگر فضای کافی برای رویش دندان دائمی وجود داشته باشد یا اگر قرار است دندان دائمی به زودی رویش کند، معمولاً استفاده از فضا نگهدار لازم نیست. در این باره باید با متخصص ارتودنسی مشورت کنید.

فیلم کشیدن دندان شیری

این مورد به زودی به روز رسانی می‌شود.

کشیدن دندان شیری در بزرگسالی

در ابتدا بررسی کنیم که چرا دندان‌های شیری ممکن است در دهان تا بزرگسالی باقی بمانند. شایع‌ترین دلیل، عدم وجود دندان‌های دائمی برای جایگزینی آنها است.
در واقع برخی از شرایط مربوط به رشد دندان می‌توانند سبب باقی ماندن دندان‌های شیری در بزرگسالی شوند. از جمله این موارد می‌توان به گزینه‌هایی مانند هایپردونشیا (وجود دندان‌های اضافی که در این صورت فضای کافی برای رویش دندان‌های دائمی وجود ندارد.)، هیپودنشیا
(یک تا پنج دندان دائمی از دست رفته است.)، انکیلوز (یک اختلال نادر که دندان‌ها را به استخوان می‌چسباند و از هر حرکتی جلوگیری می‌کند.)، ضربه یا عفونت دهان و غیره اشاره کرد.
در این شرایط باید به مطب دندانپزشکی برای بررسی‌های بیشتر مراجعه داشته باشید.

کشیدن دندان شیری در خانه

همان‌طور که پیش‌تر مطرح کردیم، دندان‌های شیری در اکثر موارد به مرور و در زمان مناسب خود می‌افتند. اگر زمان مناسب برای افتادن دندان شیری فرزندتان ایجاد شده است، اما دندان نمی‌افتد، شاید نگرانی‌هایی در این باره داشته باشید.
بهتر است با دندانپزشک مشورت کنید و از هر گونه اقدام خودسرانه بپرهیزید تا آسیبی به ساختار دندان و فک فرزندتان وارد نکنید.

عوارض کشیدن دندان شیری زودتر از موعد

گاهی اوقات ممکن است نیاز به کشیدن دندان شیری کودکان قبل از افتادن آن وجود داشته باشد. اگرچه عوارض ناشی از کشیدن دندان برای دندان‌های کودکان نادر است، اما اگر کودک مشکلی را تجربه کرد، باید به سرعت با دندانپزشک مشورت کنید. برخی از عوارض کشیدن دندان شیری عبارت‌اند از:

1. ایجاد حفره خشک

   حفره خشک دردناک است و در روزهای بلافاصله پس از کشیدن دندان به وجود می‌آید. این عارضه می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که لخته خونی که در ناحیه کشیدن دندان ایجاد می‌شود، از جای خود خارج گردد و زخم آن ناحیه به درستی التیام نیابد. خوشبختانه این مشکل توسط دندانپزشک قابل درمان است.

2. درد و تورم

   درد، تورم زیاد در ناحیه بیرون کشیدن دندان یا بوی بد دهان می‌تواند نشانه عفونت باشد. اگرچه این عارضه نادر است، اما در صورتی که والدین به عفونت دهان فرزندشان مشکوک شوند، باید در اسرع وقت با دندانپزشک تماس بگیرند.

3. آسیب‌های عصبی

   آسیب عصبی ناشی از کشیدن دندان ممکن است رخ دهد، اما معمولاً یک مشکل موقتی است. هر گونه بی‌حسی بعدی باید با کامل شدن روند بهبودی دهان پس از کشیدن از بین برود، اما همچنان در صورت مشاهده این عارضه باید با دندانپزشک مشورت کنید.

4. سایر عوارض

   علائم اورژانسی پس از کشیدن دندان شیری می‌توانند شامل درد یا تورمی باشد که در روزهای بعد از عمل بدتر می‌شود. همچنین مشاهده تب و لرز در کودک پس از کشیدن دندان نیز باید فوراً به دندانپزشک اطلاع داده شود.

مراقبت‌های بعد از کشیدن دندان شیری

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های والدین پس از انجام این درمان این است که “بعد از کشیدن دندان شیری چه باید کرد؟” به رعایت توصیه‌ها و نکات زیر توجه داشته باشید:

1. کودکتان باید گاز استریل را حدود ۱ ساعت و نیم تا دو ساعت با فشار ملایم روی دندان خود نگه دارد. سپس آن را بدون اینکه آب دهان خود را با فشار از خارج کند، از روی حفره بردارد.
2. بلافاصله به فرزند خود بستنی بدهید.
3. اگر دندانپزشک دارویی برای فرزندتان تجویز کرده است، توجه کنید که آن را سر وقت مصرف کند.
4. روی صورت فرزندتان کمپرس سرد بگذارید. برای این کار مقداری یخ را در کیسه تمیز ریخته و دور آن حوله‌ای بپیچید. به فرزند خود بیاموزید که کمپرس را به آرامی روی صورت خود قرار دهد. این کار تأثیر زیادی در کاهش درد و تورم بعد از درمان دارد.
5. فرزند شما باید دهانش را با آب نمک ولرم به آرامی شست و شو دهد. بهتر است این کار بعد از مصرف هر وعده غذایی انجام گیرد.
6. در روزهای ابتدایی بعد از درمان به کودک خود غذاهای نرم مانند سوپ و پوره سیب زمینی بدهید.
7. توجه داشته باشید که فرزند شما نباید با استفاده از نی نوشیدنی بنوشد. این کار سبب از بین رفتن لخته خون می‌شود.
8. از شب دوم فرزند شما دندان‌های خود را به آرامی مسواک کند. توجه کنید که ناحیه کشیده شده نباید مسواک زده شود.
9. سر کودک شما در زمان خواب باید بالاتر قرار بگیرد.
10. در صورت مشاهده علائم عفونت، مانند چرک یا قرمزی، فوراً با دندانپزشک تماس بگیرید.

بهتر است دندان شیری کودکم کشیده شود یا ترمیم؟

این سؤال برای بسیاری از والدین ایجاد می‌شود. نکته مهمی که باید بدانید، این است که وجود دندان‌های شیری برای سلامت دهان و رشد مناسب و درست دندان‌های دائمی اهمیت زیادی دارند. از بین رفتن این دندان‌ها به طور زودهنگام سبب می‌شود تا دندان‌های مجاور به طرف جای خالی دندان حرکت کرده و کج شوند.
این عارضه مشکلات بسیار جدی را برای رشد دندان‌های دائمی کودک به وجود می‌آورد. به همین دلیل تا جایی که امکان ترمیم و نگهداری دندان شیری در دهان وجود داشته باشد، دندانپزشک برای ترمیم آن اقدام می‌کند. اما اگر دندان دچار آسیب دیدگی و عفونتی باشد که قابلیت ترمیم و درمان ندارد، باید کشیده شود. ‌
در این صورت بهتر است با دندانپزشک و یک متخصص ارتودنسی مشورت داشته باشید تا برای جلوگیری از حرکت دیگر دندان‌ها از فضا نگهدار استفاده شود. فضا نگهدار وسیله‌ای است که توسط ارتودنتیست روی دندان کشیده شده نصب می‌شود تا مانع از حرکت دندان‌ها مجاور به سمت جای خالی گردد. در نتیجه دندان دائمی به طور مناسب و صاف سر جای خود رشد می‌کند.

پاسخ به برخی سؤالات پر تکرار

1. کشیدن دندان شیری پوسیده چگونه است؟

   در ابتدا بی حسی موضعی برای بی حس کردن ناحیه اطراف دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از اثربخشی بیهوشی، دندانپزشک با استفاده از ابزار خاصی (مانند فورسپس) دندان را به آرامی به جلو و عقب تکان می‌دهد تا زمانی که آزاد شود.
   در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است نیاز به ایجاد یک برش کوچک در بافت لثه برای برداشتن دندان داشته باشد. بعد از درمان دندانپزشک گاز استریل را روی حفره دندان کشیده شده قرار می‌گیرد و توصیه‌هایی که باید برای به دست آوردن بهبودی رعایت کنید به شما اعلام خواهد کرد.

2. آیا کشیدن دندان شیری آبسه کرده ضرورت دارد؟

   اگر راهکار درمانی دیگری برای دندان شیری عفونت کرده مؤثر واقع نشود، دندانپزشک ناچار به کشیدن آن خواهد بود.

3. باقی ماندن دندان شیری تا سنین بزرگسالی چه عوارضی به همراه دارد؟

   بزرگ‌ترین مشکلی که دندان شیری در بزرگسالی ایجاد می‌شود، ناشی از عدم رشد درست و صحیح دندان‌ها است. عوارضی مانند اینفرا اکلوژن (ثابت بودن دندان شیری در جای خود، اما رشد کردن دندان‌های اطراف که در این صورت سطح دندان‌های شیری هم تراز با دندان‌های رشد کرده نیست.)، ترومای الکوژن (آسیب به ساختار دندان به وسیله نیروهای جونده) و دیاستما (فاصله بین دندان‌ها) بر اثر نیفتادن دندان شیری ایجاد می‌شوند.

4. بعد از کشیدن دندان شیری چه باید خورد؟

   کودک شما بعد از انجام این درمان باید غذاهای نرم مانند پوره سیب زمینی، ماست، تخم آب پز و سوپ میل کند.

5. آیا کشیدن دندان شیری درد دارد؟

   خیر، دندانپزشک برای انجام این درمان، دندان‌ فرزند شما را بی‌حس می‌کند و سپس آن را می‌کشد. به همین دلیل کودک دردی را حین انجام آن احساس نمی‌کند.