اگر دندان شما به هر دلیلی دچار پوسیدگی شده است و برای درمان آن اقدامی انجام ندادهاید، احتمال دارد تا با آبسه دندان (Dental abscess) رو به رو شوید که در این صورت عفونت به ریشه دندان رسیده است.
به نظر شما عفونت ریشه دندان چه علائمی دارد؟
آیا میدانید عفونت ریشه دندان چه عوارضی دارد؟ برای درمان عفونت شدید دندان چه باید کرد؟
راههای درمان عفونت دندان کداماند؟
در این مقاله مفید و مختصر با دکتر فاطمه لبافی همراه باشید تا علاوه بر مطالعه سوالات فوق، با علل ایجاد این عارضه و روشهای پیشگیری از آن نیز آشنا شوید.
آبسه دندان چیست؟
مواردی مانند پوسیدگی دندان، ترک خوردگی دندان و یا بیماریهای لثه میتوانند بر اثر ورود باکتریها به ریشه دندان، منجر به تشکیل آبسه دندان درون خود دندان و یا در لثه شوند که در این صورت اعصاب دندان آسیب میبیند. در این حالت یک توده چرک مانند در بخش استخوان فک و نوک ریشه دندان ایجاد شده است. این بیماری معمولا بسیار دردناک بوده و باید سریعا درمان شود.
علائم آبسه دندان
شایعترین و واضحترین علائمی که آبسه دندان برای بیمار ایجاد میکند، احساس درد میباشد که شروع آن به شکل ضربانی بوده و به تدریج شدیدتر میشود. گسترش این درد گاهی به حدی میرسد که استخوان فک، گوش و گردن را درگیر کرده و درد بسیار غیر قابل تحملی را برای بیمار ایجاد میکند. برخی دیگر از علائم عفونت دندان عبارتاند از:
- حالت قرمزی و تورم لثه
- طعم شور و ناخوشایندی در دهان
- تب
- متورم شدن فک و صورت
- خارج شدن خون و یا چرک از ورم
- بی خوابی
- حساسیت بیش از اندازه دندانها به نوشیدنیهای گرم و سرد
- ایجاد مشکلاتی در بلع و جویدن غذا
- سخت شدن باز و بسته کردن دهان
تا زمان مراجعه به دندانپزشک، با آبسه دندان چه کنم؟
اگر دچار آبسه دندان شدهاید و تحمل درد آن تا زمان مراجعه به کلینیک دندانپزشکی برایتان سخت است، میتوانید با کمک راهکارهای زیر برای تسکین درد خود اقدام کنید:
- استفاده از ایبوپروفن
- در صورت منع مصرف ایبوپروفن، استفاده از پاراستامول
- توجه داشته باشید که به کودکان زیر ۱۶ سال، آسپرین ندهید.
- در صورتی که درد شما با مصرف نوشیدنیها و غذاهای سرد و گرم شدت می یابد، از مصرف آنها اجتناب کنید.
- در اطراف دندان آسیب دیده نخ دندان نکشید و دندانهایتان را با استفاده از مسواک نرم تمیز کنید.
دقت داشته باشید که با وجود کاهش درد شما با استفاده از این روشها، تاخیر برای درمان میتواند مشکلات و درد بیشتری را برایتان ایجاد کند. پس برای از بین بردن آبسه دندان باید به کلینیک دندانپزشکی مراجعه داشته باشید.
علل ایجاد آبسه دندان
به طور کلی دندان دارای ظاهری سخت و غیر قابل نفوذ بوده، اما درون آن دارای رگهای عصبی بسیار نرم و همچنین آسیب پذیر میباشد. در صورتی که پوسیدگی دندان بتواند از قسمت سخت دندان گذشته و به بخش درون آن برسد، عفونت ریشه دندان میتواند منجر به تشکیل آبسه شود.
از دلایل بروز این عارضه میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- بیماری های لثه
- شکستگی دندان
- ترک خوردگی دندان
- پوسیدگیهای شدید دندان
در واقع تمام این موارد با ایجاد عفونت در اطراف ریشه دندان، در نهایت آبسه را شکل میدهند. نکتهای که حائز اهمیت است و باید به آن توجه شود، این است که تشکیل آبسه دندان در هر جایی از لثه امکان پذیر است، اما عفونت یک دندان منجر به ایجاد یک آبسه دندان شده که یعنی اگر دو آبسه در دهان وجود داشته باشد، یعنی دو دندان دچار عفونت شدهاند.
تشخیص آبسه دندان
گاهی اوقات دندانپزشک با بررسی علائمی مانند درد و تورم، قرمزی لثه و غیره و همچنین وارد کردن چند ضربه آهسته به دندان، میتواند وجود آبسه دندان را تشخیص دهد، اما برخی اوقات نیز آبسه علامت خاصی نداشته و لازم است تا تشخیص از طریق رادیوگرافی و عکس برداری انجام گیرد.
در صورتی که دندانپزشک قادر به تشخیص دقیق آبسه دندان نباشد، بیمار را به اندودنتیست ارجاع خواهد داد.
انواع آبسه دندانی
به طور کلی آبسههای دندانی در سه دسته بندی قرار دارند، در ادامه به بررسی انواع عفونت دندان میپردازیم:
-
آبسه در لثه
تشکیل این نوع آبسه دندانی در قسمت بافت بوده و در کودکان و نوجوانان نسبت به بزرگسالان شایعتر میباشد. این نوع آبسه بر روی دندان و بافتهای بین دندانی هیچگونه تاثیری نمیگذارد.
-
پریودنتال
آبسه پریودنتال و یا عفونت لثه، در بافت استخوانی نگهدارنده دندان ایجاد میشود. این نوع آبسه به علت وجود جرم و باکتریهای بر روی دندانها تشکیل شده و سبب ملتهب شدن لثه میگردد. این موضوع باعث جدا شدن بافت اطراف دندان از بخشهای پایه میشود. لازم به ذکر است، گاهی اوقات بر اثر برخی از درمانهای دندانپزشکی نیز احتمال ایجاد پریودنتال وجود دارد.
-
پری آپریکال
شروع پری آپریکال از قسمت نرم استخوان دندان یعنی بخش مرکزی دندان میباشد که به طور معمول بر اثر پوسیدگی دندان ایجاد میشود. در واقع باکتریها از طریق سوراخ ایجاد شده بر روی دندان، وارد بخش مرکزی دندان شده و سبب ایجاد آبسه پری آپریکال میشوند که در صورت پیشرفت، آلوئول دندان نیز درگیر این عفونت خواهد شد.
روشهای درمان آبسه دندان
اگر دچار آبسه دندان شدید، باید هر چه سریعتر برای درمان آن اقدام نمایید، زیرا در غیر این صورت عوارض بدتری پیش روی شما خواهد بود. دندانپزشک متخصص برای درمان آبسه دندان با تشخیص صحیح خود، میتواند از چندین روش درمانی استفاده داشته باشد که در زیر آنها را برای شما شرح میدهیم:
-
درناژ یا خالی کردن آبسه دندان
یکی از سریعترین روش های درمانی آبسه دندان، تخلیه آن است تا فشار بیش از اندازهای که روی بافتها و اعصاب ایجاد شده است، کاهش یابد. برای اینکار دندانپزشک متخصص به کمک تیغ جراحی در برجستهترین قسمت آبسه، شکافی ایجاد میکند که آبسه تخلیه میگردد. اگر شکاف ایجاد شده بسته شود، تخلیه عفونت دندان به طور کامل انجام نمیشود، به همین دلیل دندانپزشک لولهای لاستیکی که Drain نامیده میشود را به مدت ۲۴ ساعت در داخل شکاف آبسه قرار میدهد. این نکته را در نظر داشته باشید که درناژ آبسه فشار روی اعصاب دندان را کاهش میدهد، اما اگر پس از آن عصب کشی دندان صورت نگیرد، احتمال بازگشت آبسه دندان وجود دارد.
-
عصب کشی دندان
میتوان گفت بهبودی بیش از ۹۰ درصد آبسههای دندانی به کمک عصب کشی دندان به دست میآید. در برخی مواقع، در مراحل اولیه عصب کشی دندان، چرک آبسه تخلیه میشود. پس از آن دندانپزشک برای تمیز کردن فضای عصب دندان، از لیزر کمک میگیرد. در نهایت ریشه دندان را با مواد ترمیمی پر کرده و تاج دندان را نیز ترمیم میکند. اگر این درمان توسط دندانپزشک متخصص و دارای مهارت انجام شود، بهبودی ۱۰۰ درصد به دست میآید، اما اگر دندانپزشک برای اینکار تخصص لازم را نداشته باشد و عصب کشی دندان ناقص انجام شده باشد، بعد از مدتی برای درمان مجدد ریشه باید اقدام شود.
-
جراحی ریشه دندان یا اپیکو
زمانی که درمان مجدد ریشه امکان پذیر نباشد، دندانپزشک جراحی ریشه و یا اپیکو را تجویز میکند که این جراحی باید توسط جراح فک صورت انجام گیرد.
-
کشیدن دندان
در مواقعی که دندانپزشک تشخیص دهد و درخواست بیمار نیز در نظر گرفته شده باشد، دندانپزشک اقدام به کشیدن دندان میکند. کشیدن دندان به طور قطعی منجر به درمان عفونت ریشه دندان میگردد، اما در این صورت جای خالی دندان در دهان ایجاد شده که اگر در اسرع وقت جایگزینی برای آن انتخاب نشود، میتواند عوارض بعدی را برای بیمار به دنبال داشته باشد. امروزه بهترین روشی که برای جایگزینی دندان از دست رفته استفاده میشود، ایمپلنت دندان میباشد.
-
درمان دارویی
در کنار تمام درمانهای بیان شده، استفاده از آنتی بیوتیک نیز تجویز میشود. توجه داشته باشید که آنتی بیوتیک به تنهایی یک روش درمانی برای آبسه دندان نبوده و نقش موثری در کنار رو شهای درمان گفته شده دارد.
روش های درمان خانگی عفونت و آبسه دندان
توجه داشته یاشید که بیماری آبسه دندان در صورت عدم درمان میتواند بسیار خطرناک باشد و عوارض جدی برایتان ایجاد کند، پس برای درمان حتما باید به کلینیک دندانپزشکی مراجعه داشته باشید. با این حال برخی از روشهای گیاهی و خانگی ممکن است برای تسکین درد موثر باشند که در ادامه برخی از آنها را بیان میکنیم:
-
سیر
شما میتوانید با استفاده از ۳ روش زیر از سیر کمک بگیرید.
- روش اول: سادهترین روش استفاده از سیر، این است که سیر خشک را به شکل مستقیم بر روی دندان بگذارید. برای اینکار کمی سیر خشک تهیه کرده و برشهای نازکی از آن را به دست آورید. این تکهها را به مدت ۱۵ دقیقه بر روی دندان خود قرار دهید. این کار را روز اول میتوانید هر ۳ ساعت یکبار انجام داده و از روزهای بعدی میزان آن را کاهش دهید، اما توجه داشته باشید که استفاده از سیر خشک قبل از خواب میتواند اثر خوبی به همراه داشته باشد.
- روش دوم: میتوانید سیر را با نمک دریا و زنجبیل ترکیب نمایید. پس از پوست کندن زنجبیل و سیر، آنها را با نمک خرد کنید و مخلوط به دست آمده را بر روی دندانهای خود قرار دهید. میتوانید این کار را حدود ۳ الی ۴ مرتبه در روز و در بازه زمانی ۱۰ دقیقه انجام دهید.
- روش سوم: استفاده از آب سیر به عنوان ادویه در غذاها نیز، میتواند یک روش موثر برای کاهش درد ناشی از آبسه دندان باشد. این کار سبب تقویت سیستم ایمنی و حتی خوش طعم شدن غذاها میشود.
-
روغن زیتون و روغن میخک
شما میتوانید مخلوطی از این دو روغن را تهیه کرده و با استفاده از پنبه، آن را بر روی دندانهای خود مالش دهید. اثر آن بعد از چند دقیقه کاملا مشخص میباشد. اگر درد برگشت میتوانید مجددا این ترکیب را ۳ الی ۴ بار در روز، استفاده داشته باشید.
-
روغن نارگیل
میتوانید به صورت دهانشویه از روغن نارگیل استفاده داشته باشید و پس از آن دهان خود را با آب نمک بشویید. برای نتیجه گرفتن باید دو بار در روز و همچنین قبل از خواب از روغن نارگیل استفاده داشته باشید.
عوارض آبسه دندان
در نظر بگیرید که عدم درمان آبسه دندان، شما را با عوارض و مشکلاتی رو به رو خواهد کرد که در ادامه به بررسی عوارض عفونت دندان میپردازیم:
- آبسه دندان میتواند منجر به تشکیل کیست دندان در زیر ریشه دندان شود.
- اگر آبسه شدت یابد، میتواند باعث لق شدن دندان و یا از دست رفتن دندان و یا همچنین آسیب استخوان شود.
- باکتریهایی که در آبسه وجود دارند، قادرند تا وارد خون شده و عفونتی را در مغز استخوان به وجود آورند.
- باکتریهای درون آبسه میتوانند با گسترش خود به کاورنوس سینوس که رگی در سمت راست مغز است، برسند.
- اگر این باکتریها در کف دهان پخش شوند، سبب مبتلا شدن فرد به بیماری عفونی لودویگ میشوند.
- گسترش این باکتریها به استخوان پشت گونه، سبب مبتلا شدن بیمار به سینوزیت ماگزیلاری شده که میتواند باعث ایجاد تب و حساس شدن گونهها گردد.
آبسه دندان و آبسه لثه چه تفاوتهایی با هم دارند؟
آبسه لثه یا آبسه پریودنتال معمولاً بر اثر به وجود آمدن عفونت در فضای بین لثه و دندان ایجاد میشود و شروع آن میتواند از گیر کردن غذا در بین این فضا و رشد باکتریها در آن باشد که رفته رفته با رشد بیشتر باکتریها فضای زیر لثه و استخوان آن ناحیه نیز درگیر عفونت میشود. اما آبسه دندان یا آبسه پری اپیکال زمانی که عصب داخل دندان بمیرد و یا در حال مردن باشد، در نوک ریشه دندان تشکیل شده و کم کم بافتهای اطراف را که شامل استخوان فک نیز میباشد را درگیر کرده و باعث تحلیل رفتن آن میشود.
آبسه دندان عقل
امکان مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و به طور کلی تمیز کردن صحیح و کامل دندان عقل به دلیل محل قرار گیری آن دشوار است، به همین دلیل شرایطی فراهم میشود که مواد غذایی، پلاک، جرم و باکتریها بتوانند در بین دندانها در آن ناحیه تجمع کنند و دندان دچار عفونت شده و آبسه تشکیل شود.
زمانی که این اتفاق میافتد، علائمی از جمله درد در آن ناحیه و در گلو و گردن، تورم صورت و فک، سر درد، تورم غدد لنفاوی زیر فک و همچنین احساس بو و مزه بد در دهان بروز میکند. با مشاهده هریک از این علائم بهتر است بیمار فوراً به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کند تا مشکل او تشخیص داده شده و درمان شود و خطر از دست دادن دندان و یا بروز مشکلات جدیتر رفع شود.
آبسه دندان در هنگام بارداری
زنان در دوران بارداری دچار تغییرات هورمونی زیادی میشوند که تمام بدن آنها از جمله دندانهایشان را تحت تأثیر قرار میدهند. همچنین مسواک زدن صحیح در این دوران به دلیل حالت تهوعی که در دوران بارداری رخ میدهد، دشوار میشود. این شرایط موجب ایجاد پوسیدگی و عفونت در دندانها و تشکیل آبسه میشود و با علائمی از جمله دندان درد، ورم لثه، حساسیت دندانی، ورم غدد گردن و چانه، تب و همچنین احساس مزه تلخ و بوی بد در دهان همراه میباشد. مشکلات دندان و لثه و ایجاد آبسه دندان در هنگام بارداری سلامت جنین را به خطر میاندازند، به همین دلیل توصیه میشود که پیش از اقدام برای بارداری مشکلات دهان و دندان به طور کامل برطرف شوند و یا اگر مادر در طول دوره بارداری خود به بیماریهای دندان و لثه دچار شد، فوراً جهت دریافت درمانهای لازم به کلینیک دندانپزشکی مراجعه نماید تا مناسبترین درمانها را در اسرع وقت دریافت کند.
نحوه تخلیه آبسه دندان
برای تخلیه آبسه دندانی، دندانپزشک برشی را بر روی آن ایجاد میکند تا به این ترتیب چرک درون آن خارج شود و سپس آن ناحیه با محلول آب نمک شستشو داده میشود.
دارو برای عفونت دندان
عفونت دندان نوعی عفونت باکتریایی است که معمولاً با داروهای آنتی بیوتیک درمان میشود. برای معرفی بهترین قرص برای عفونت دندان میتوان به قرص مترونیدازول برای عفونت دندان، آموکسی سیلین، سیفیکسیم برای عفونت دندان، پنی سیلین و همچنین آزیترومایسین برای عفونت دندان اشاره کرد. مدت زمان اثر هریک از این داروها به شدت عفونت و مقدار دوز دریافتی بستگی دارد. توجه داشته باشید که نباید این داروها را بیش از دوز توصیه شده مصرف نمایید و حتماً درمورد دوز مصرفی و همچنین مدت زمان مصرف آنها با دندانپزشک خود مشورت کنید.
روشهای پیشگیری از آبسههای دندانی
برای اینکه مانع از بروز آبسه دندانی شوید، باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
- مهمترین نکتهای که برای جلوگیری از آبسه دندانی مورد توجه قرار میگیرد، رعایت بهداشت دهان و دندان است، پس حتما به طور منظم مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده داشته باشید. همچنین استفاده از دهانشویه را فراموش نکنید.
- هر چند وقت یکبار برای چکاپ دندانهای خود به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید تا در صورت بروز پوسیدگیهای دندانی، در زمان مناسب برای درمان آنها اقدام شود.
- اگر متوجه وجود دندان لق و یا ترک خورده در دهان خود شدید، بلافاصله برای درمان اقدام نمایید.
- در مصرف شیرینی جات و نوشیدنیهای شیرین و گازدار، حد تعادل را رعایت کرده و پس از مصرف آنها دهان خود را آب بکشید.
- سعی کنید یک رژیم غذایی سالم و متناسب را دنبال نمایید.
سوالات متداول
-
چگونه میتوان درد ناشی از آبسه دندان را کنترل نمود؟
توجه داشته باشید که اگر دچار آبسه دندان شدید، باید سریعا به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید، اما با این حال میتوانید برای کنترل درد از داروهای مسکن استفاده داشته باشید. این داروها به هیچ عنوان کاربرد درمانی نداشته و فقط تا حدودی درد شما را کاهش خواهند داد. در واقع برای درمان در کلینیک دندانپزشکی جایگزینی محسوب نمیشوند. برخی از داروهای مسکن مانند آسپرین و یا ایبوپروفن میتوانند برای کاهش درد موثر باشند، اما مصرف این داروها برای تمامی افراد مناسب نیست. به عنوان مثال کودکان زیر ۱۶ سال و خانمها در زمان بارداری و یا شیر دهی نباید از آسپرین استفاده نمایند. همچنین مصرف ایبوپروفن برای افرادی که دارای زخم معده و آسم هستند، توصیه نمیشود.
-
آیا میتوان بدون تجویز دندانپزشک از آنتی بیوتیک برای درمان چرک دندان استفاده نمود؟
آنتی بیوتیکهایی مانند مترونیدازول و یا آموکسی سیلین میتوانند مانع بسیار موثری برای ایجاد مانع در برابر شایع شدن عفونت باشند. اما با این حال مصرف آنتی بیوتیکها به هیچ عنوان نباید خودسرانه و بدون تجویز دندانپزشک باشد.
-
آیا میتوان دندانی که دچار آبسه شده است را کشید؟
آبسه دندان تنها به یک دندان محدود نبوده و عفونت و آلودگی آن ممکن است به نقاط زیادی در بدن سرایت کند، به همین علت کشیدن دندان همواره نمیتواند راه حل مناسبی برای درمان دندانی که دچار آبسه شده است، باشد. معمولا عصب کشی بهترین راه حل درمان برای این یبماری است، اما اگر در شرایط خاصی عصب کشی موثر واقع نشود، لازم است تا ابتدا عفونت عصب دندان به کمک داروهای خاصی کنترل شده و بعد از آن دندان کشیده شود.
-
تا چه مدت آبسه دندان را میتوان بدون درمان نگه داشت؟
معمولا آنتی بیوتیکها نقش موثری در کنترل آبسه دندان دارند و میتوانند تا حدود ۵ روز علائم این بیماری را کاهش دهند. اما دقت کنید که برای مصرف آنها با دندانپزشک مشورت داشته باشید و در اسرع وقت برای درمان اقدام کنید تا عفونت در سایر نقاط پخش نشود.
-
چه کسانی بیشتر از سایر افراد در خطر ابتلا به آبسه دندان هستند؟
معمولا بروز آبسه دندان برای همه افراد امکان پذیر است، اما افرادی که بهداشت دهان و دندان خود را به درستی رعایت نمیکنند، بیش از بقیه افراد در معرض خطر ابتلا به این عارضه قرار دارند. علاوه بر این گروههای دیگری مانند افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی میباشند و یا افرادی که دچار آسیبهای دندانی هستند، میتوانند کاندایدای مناسبی برای ابتلا به این بیماری باشند.
-
آیا در حین درمان ارتودنسی دندان احتمال بروز آبسه وجود دارد؟
افرادی که تحت درمان ارتودنسی دندان قرار گرفتهاند، اگر بهداشت دهان و دندان خود را به درستی رعایت نکنند، در معرض خطر ابتلا به آبسه دندان قرار خواهند داشت. در ارتودنسی ثابت، برای تغییر موقعیت دندانها، براکتها به دندانها فشار وارد کرده که این اعمال فشار ممکن است سبب بروز التهابات لثه شود. اگر این اتفاق بیفتد و برای رفع آن بهداشت دهان و دندان انجام نگیرد، تجمع مواد غذایی و باکتریها در اطراف بریس ارتودنسی، میتوانند منجر به تشکیل آبسه دندان شوند. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در ارتودنسی متحرک نیز، میتواند این بیماری را ایجاد نماید.
-
بعد از جراحی اپیکو چه اقداماتی را باید انجام داد؟
بعد از این جراحی باید از مصرف غذاهای سفت، داغ و همچنین مایعات خنک اجتناب نمایید. مراقب زخم ایجاد شده باشید و آن را شستشو دهید. برای بررسی روند درمان تا چند مدت به مطب دندانپزشکی مراجعه داشته باشید.
-
درمان سریع آبسه دندان کدام است؟
برای اینکه خطرات آبسه دندان را کاهش دهید و در سریعترین زمان ممکن بهبودی خود را به دست آورید، حتما به کلینیک دندانپزشکی مراجعه داشته باشید
-
کدام دارو برای عفونت دندان بهتر است؟
به طور معمول برای کمک به بهبود آبسه و عفونتهای دندانی داروهای آموکسی سیلین، پنی سیلین، سفیکسیم و آزیتررومایسین تجویز میشوند. همچنین ممکن است برای درمان عفونتهای باکتریایی مصرف داروهای مترونیدازول و پنی سیلین توسط دندانپزشک توصیه گردد.
-
سریعترین راه درمان عفونت دندان کدام است؟
سریعترین راه برای درمان عفونت دندان، مصرف داروهای آنتی بیوتیک است. توجه داشته باشید که نوع دارو و میزان دوز مصرفی آن باید توسط دندانپزشک تعیین شود و توصیه میشود که از مصرف خودسرانه هرگونه دارو برای بهبود این عارضه پرهیز کنید.
-
آیا درمان آبسه دندان عقل مؤثر است یا باید دندان عفونت کرده را کشید؟
برای درمان آبسه دندان عقل میتوان از داروهای آنتی بیوتیک استفاده کرد. در مواردی که میزان عفونت دندان عقل زیاد باشد، نباید فوراً اقدام به کشیدن آن نمود و دندانپزشک ابتدا مصرف داروهای آنتی بیوتیک و شستشو با محلول آب نمک را برای متوقف کردن و خشک کردن عفونت تجویز میکند و پس از آن با توجه به شرایط دندان ممکن است کشیدن آن را پیشنهاد دهد.
-
آیا عفونت ریشه دندان عصب کشی شده ممکن است؟
بله. امکان عفونت و آبسه دندان عصب کشی شده به دلایل گوناگونی وجود دارد که در صورت بروز علائم مربوط به عفونت دندان، بیمار باید به کلینیک دندانپزشکی مراجعه نماید تا دندان او مجدداً مورد ارزیابی قرار بگیرد و با توجه به مشکل به وجود آمده درمانهای لازم انجام شوند.