غیبت دندانی | علل، عوارض و روشهای درمان | غیبت دندان کودکان

غیبت دندانی، امری که ممکن است به نظر ساده بیاید، اما تأثیرات جدی بر روی سلامت دهان و دندان و اعتماد به نفس فرد می‌گذارد.
در این مقاله از دکتر فاطمه لبافی، به بررسی علل غیبت دندانی و تأثیرات آن بر روی سلامت دهان و دندان خواهیم پرداخت. مطالعه آن اطلاعات مفیدی درباره این مشکل و روش‌های درمان آن در اختیارتان قرار خواهد گذاشت. پس خواندن آن را از دست ندهید.

غیبت دندانی چیست؟

زمانی که به هر دلیلی، یک یا چند دندان، در دهان بیمار وجود نداشته باشند، به این وضعیت غیبت دندانی گفته می‌شود. این مشکل می‌تواند برای دندان‌های دائمی و حتی شیری افراد اتفاق بیفتد. در ادامه مقاله به برخی از دلایل آن اشاره شده است.

علل غیبت دندانی

در زیر به بررسی کامل علل غیبت دندانی می‌پردازیم:

1. ژنتیک

   برخی از کودکان به دلایل مسائل ژنتیکی از بدو تولد یک یا دو دندان ندارند. گاهی اوقات نیز مسائل ارثی سبب می‌شوند به خاطر داشتن جنس دندان آسیب پذیر، افراد دندان خود را به سرعت از دست بدهند.

2. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

   در اثر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، ممکن است پوسیدگی و عفونت سبب از دست رفتن دندان‌ها شود.

3. دندان قروچه

   دندان قروچه به مرور زمان سبب آسیب جدی به دندان‌ها می‌شود، زیرا با فشار دائم به دندان‌ها،استخوان، لثه و بافت‌های اطراف آن، احتمال شکستگی دندان و از دست رفتن آن وجود دارد.

4. حادثه

   ممکن است بر اثر حادثه مانند تصادف و یا ضربه به دندان در یک مسابقه ورزشی، دندانی از دست برود.

5. بیماری پریودنتال

   بیماری پریودنتال نیز یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند سبب از دست رفتن دندان شود. در این بیماری، معمولا به دلیل التهاب و تحلیل لثه، دندان لق شده و از دست می‌رود.

6. برخی بیماری‌های سیستمیک

   برخی از بیماری‌های سیستمیک مثل دیابت، می‌توانند تاثیر زیادی در سلامت دهان و دندان داشته باشند. علاوه بر دیابت، ایدز نیز می‌تواند چنین تاثیری بگذارد. معمولا بیماری‌هایی مثل NUG و NUP در افراد مبتلا به ایدز بیشتر دیده می‌شوند. این بیماری‌ها خود عاملی برای از دست رفتن دندان هستند.

روش‌های درمان دندان غایب

زمانی که به هر دلیلی جای دندان خالی در دهان بیمار وجود داشته باشد، دندانپزشک با بررسی شرایط بیمار، بهترین شیوه درمانی را برای بیمار انتخاب می‌کند. برای درمان دندان غایب به طور کلی دو راه وجود دارد که در زیر به بررسی آنها می‌پردازیم:

1. ارتودنسی

   

   درمان ارتودنسی همیشه برای درمان غیبت دندانی کارایی ندارد؛ چرا که بیمار باید حتما شرایطی داشته باشد که دندانپزشک بتواند از این روش استفاده کند. معمولا زمانی می‌توان با استفاده از ارتودنسی، فضای خالی دندان از دست رفته را بست که فرد دندان‌های شلوغی داشته باشد. در غیر این صورت، ارتودنسی نمی‌تواند روش ایده‌آلی برای درمان این مشکل باشد.

2. ایمپلنت

   

   ایمپلنت بهترین و با دوام‌ترین روش حال حاضر برای جایگزین کردن و درمان غیبت دندانی است. با توجه به درخواست و شرایط بیمار، دندانپزشک می‌تواند برای پر کردن جای خالی دندان، از روش ایمپلنت استفاده کند. ایمپلنت ساختاری مشابه با استخوان دندان دارد و جنس آن از فلز تیتانیوم بوده که با بدن به طور کامل سازگاری دارد.
   در واقع ایمپلنت دندان همانند یک میله باریک، در استخوان فک جایگذاری می‌شود. سپس تاج دندان روی آن سوار می‌شود و نقش یک دندان طبیعی را خواهد داشت.

دندان غایب در کودکان

احتمال دندان غایب به صورت مادرزادی در کودکان، حدود ۱ تا ۶ درصد است. به همین دلیل خیلی شیوع زیادی نداشته و در بیشتر اوقات می‌توان از بروز این ناهنجاری در دوران کودکی جلوگیری کرد. برای اینکه مانع ناهنجاری غیبت دندانی کودک خود شوید، باید از دندان‌های او به خوبی مراقبت کنید و مراجعات منظم به کلینیک دندانپزشکی داشته باشید.

اصلی‌ترین دلایل از دست رفتن دندان در بزرگسالان

با توجه به مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است، افراد بالاتر از ۳۵ سال به دلیل:

1. عدم مراجعه به مطب دندانپزشکی
2. مسواک نزدن
3. عدم استفاده از نخ دندان،
4. سیگار کشیدن
5. مبتلا شدن به فشار خون، دیابت
6. مبتلا شدن به بیماری‌های لثه

دچار از دست دادن دندان می‌شوند.
توجه: بیماری‌های لثه در سنین بزرگسالی، مهمترین دلیل لق شدن دندان‌ها و از دست رفتن آنها است.

برای جایگزین کردن دندان غایب، بهترین روش چیست؟

تشخیص اینکه بیمار از کدام روش استفاده کند، بر عهده دندانپزشک است. در صورتی که شرایط دندان‌ها به گونه‌ای باشد که بتوان با ارتودنسی این مشکل را درمان کرد، ارتودنسی روش مناسبی خواهد بود. اما زمانی که دندان‌ها وضعیت مناسبی برای این روش نداشته باشند، باید از ایمپلنت کمک گرفت.
اگر دندان‌های بیمار خیلی شلوغ باشند، ممکن است ایمپلنت گزینه ایده‌آلی نباشد. چرا که با ارتودنسی می‌توان وضعیت سایر دندان‌ها را نیز بهبود بخشید.

عوارض دندان غایب

از جمله عوارض غیبت دندانی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. وجود فضای اضافی بین دندان‌ها در طولانی مدت، باعث حرکت دندان‌ها و در نتیجه نا منظم شدن دندان‌ها می‌شود.
2. وجود دندان غایب، زیبایی صورت را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
3. زمانی که دندان از دست می‌رود، دیگر به وسیله جویدن غذا استخوان فک تحریک نمی‌شود. در نتیجه این امر، استخوان متوجه دندان از دست رفته شده و بعد از مدتی تحلیل خواهد رفت.
4. زمانی که یک دندان از دست می‌رود، به دندان مقابل در فک دیگر فشاری وارد نمی‌شود. در نتیجه این امر، ممکن است دندان فک دیگر کمی از لثه بیرون‌تر قرار بگیرد. به گونه‌ای که بیمار تصور می‌کند در آن ناحیه دچار تحلیل لثه شده است.

سوالات متداول

1. آیا پوسیدگی دندان همیشه سبب غیبت دندانی می‌شود؟

   خیر، پوسیدگی دندان می‌توان با روش‌های مخلتفی درمان شود. در صورتی که به موقع برای درمان آن اقدام شود، از غیبت دندانی جلوگیری خواهد شد.

2. آیا شلوغی دندان‌ها می‌تواند عاملی برای غیبت دندانی باشد؟

   بله، در صورتی که بین دندان‌ها فاصله‌ای نباشد، ممکن است یکی از دندان‌ها به صورت نهفته باقی بماند و اصلا رویش پیدا نکند.

3. اگر در سن ۱۴ سالگی یا بیشتر یکی از دندان‌هایم غایب باشد، امکان رویش آن در آینده وجود دارد؟

   خیر، در صورتی که دندان در این سن رویش پیدا نکرده، احتمال اینکه در آینده رویش پیدا کند تقریبا صفر است. بهتر است برای معاینه به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.

4. چگونه از غیبت دندانی در کودکان پیشگیری کنیم؟

   سعی کنید مسواک زدن و کشیدن نخ دندان را به شکل صحیح به فرزند خود آموزش دهید. همچنین به او آموزش دهید تا مانع از آسیب دیدن دندان‌های خود شود. در صورتی که فرزند شما دچار ناهنجاری‌های دندانی شود، می‌توانید از سن مناسب با درمان به موقع آن، سلامت دندان‌های کودک خود را در آینده تضمین کنید. درمان این ناهنجاری‌ها در سنین پایین‌تر، ساده‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود.