در دهان معمولا بین لثه و لب تعدادی فرنوم وجود دارد. این بافت‌های نرم گاهی اوقات در عملکرد طبیعی دهان اختلال ایجاد می‌کنند. به همین دلیل بیمار به سراغ راهکارهایی برای اصلاح آن می‌رود.
آیا می‌دانید جراحی فرنکتومی لب (Labial frenectomy) چه مزایایی دارد؟
اصلا این درمان با چه روش‌هایی قابل انجام است؟
بیمار باید بعد از انجام جراحی فرنکتومی، چه مراقبت‌هایی را انجام دهد؟
دکتر فاطمه لبافی در ادامه این مقاله اطلاعات کاملی درباره این نوع جراحی در اختیار شما عزیزان قرار داده است. پس شما را به مطالعه این مطلب مفید دعوت می‌کنیم.
جراحی فرنکتومی لب چیست؟
فرنوم گاهی به علت کوتاه و یا بزرگ بودن، محدودیت‌هایی در غذا خوردن و صحبت کردن ایجاد می‌کند. معمولا برای درمان این مشکل از جراحی فرنکتومی کمک گرفته می‌شود. در این جراحی، جراح بسته به مشکل بیمار، فرنوم را طوری تغییر می‌دهد تا آن اختلال برطرف شود. این عمل، ساده و کم خطر بوده و به راحتی مشکل را بر طرف می‌کند. جراحی فرنکتومی لبی حداکثر یک ساعت طول می‌کشد.
انواع فرنوم
دو نوع فرنوم وجود دارد که عبارت‌اند از:
-
فرنوم زبانی
این نوع فرنوم که بین زبان و کف دندان قرار گرفته است، می‌تواند اندازه‌های متفاوتی داشته باشد. براساس اندازه‌ای که دارد، گاهی سبب ایجاد مشکلات تکلمی در برخی از افراد می‌شود.
-
فرنوم لبی
این نوع فرنوم برای اتصال لثه‌ها به لب‌ها وجود دارد. در صورت حرکت دادن زبان بین لب بالا و دندان‌ها کاملا احساس می‌شود. فرنوم لبی به دو دسته زیر تقسیم بندی می‌شود:
-
فرنوم لبی ماگزیلاری
در دهان هر فرد حدود سه فرنوم در فک بالا وجود دارد. یک فرنوم در قسمت میانی و بین دو دندان جلویی قرار دارد. دو فرنوم دیگر در قسمت‌های خلفی‌تر دهان بین لثه و مخاط گونه قرار گرفته‌اند.
-
فرنوم لبی مندیبولار
فرنوم‌های فک پایین نیز مشابه فک بالا بوده و در همان موقعیت‌ها قرار گرفته‌اند.
-
توجه: در صورتی که فرنوم فرد بزرگ یا کوچک باشد، ممکن است در عملکرد طبیعی دهان اختلال ایجاد شود. علاوه بر این نیز، ممکن است مکان مناسبی برای تجمع پلاک و ایجاد بیماری لثه باشد.
هزینه جراحی فرنکتومی لب
جهت اطلاع از هزینه انجام این درمان، بهتر است با کلینیک مد نظر خود تماس گرفته و از هزینه دقیق این درمان مطلع شوید.
به طور کلی قیمت جراحی فرنکتومی به عوامل متعددی بستگی داشته که عبارت‌اند از:
-
پیچیدگی و مدت زمان عمل
با توجه به نوع فرنوم، زمان جراحی آن متفاوت بوده و دندانپزشک با بررسی این عوامل برای شما یک طرح درمانی ایجاد کرده و اطلاعات لازم را در جهت هزینه جراحی به شما می‌دهد.
-
بیمه درمانی
با توجه به نوع بیمه‌ای که دارید، می‌توانید بخشی از هزینه درمانی خود را با بیمه حساب کنید.
-
نحوه پرداخت
قبل از انجام جراحی با کلینیک دندانپزشکی مورد نظر هماهنگ کنید و از دنداپزشک خود راهنمایی بگیرید تا از شرایط پرداخت آنها که به صورت نقدی یا اقساطی است، مطلع شوید.
-
محل کلینیک
با توجه به اینکه کلینیک در کدام منطقه شهر قرار دارد، هزینه‌های جراحی کمی متفاوت هستند.
مزایای جراحی فرنکتومی
جراحی فرنکتومی مزایایی دارد که در زیر به بررسی آنها می‌پردازیم:
-
درمان سریع
این نوع جراحی بسیار سریع انجام شده و بهبودی کامل بعد از مدت زمان بسیار کوتاهی به بیمار باز می‌گردد.
-
رفع مشکل در غذا خوردن
در برخی افراد وجود فرنوم بیش از حد کوتاه و یا بیش از اندازه بزرگ می‌تواند مشکلاتی را برای غذا خوردن ایجاد کند که جراحی فرنکتومی باعث بهبود در غذا خوردن می‌شود.
-
مرتب شدن دندان‌ها
وجود فرنوم می‌تواند سبب فاصله افتادن میان دندان‌ها شود، حتی گاهی فرنوم لبی ماگزیلاری می‌تواند مانع از بسته شدن فاصله بین دندان‌ها به وسیله ارتودنسی شود. جراحی فرنکتومی این مشکل را حل کرده و باعث مرتب شدن دندان‌ها می‌شود.
-
افزایش اعتماد به نفس فرد
در صورتی که فرنوم سبب فاصله افتادن میان دندان‌ها شود، می‌تواند باعث کاهش زیبایی لبخند فرد شود. جراحی فرنکتومی با از بین بردن فاصله میان دندان‌ها، زیبایی را به دندان‌ها بر می‌گرداند.
-
رفع مشکلات تکلم
فرنوم زبانی با توجه به اینکه می‌تواند اندازه‌های متفاوتی داشته باشد، مشکلاتی را در تکلم فرد به وجود می‌آورد. با جراحی فرنکتومی این مشکل به سادگی حل می‌شود.
-
جلوگیری از تحلیل لثه
گاهی فرنوم لبی با کمک به تجمع پلاک و ذرات غذایی می‌تواند سلامت لثه را به خطر انداخته و باعث عفونت و تحلیل لثه شود.
روش‌های انجام فرنکتومی
برای برداشتن فرنوم لب چند روش وجود دارد که تمام این روشها دارای کمترین آسیب بوده و به سرعت ترمیم می‌شوند.
-
جراحی به وسیله تیغ و قیچی
این روش قدیمی برای آزاد کردن فرنوم و یا قطع کردن آن توسط دندانپزشک انجام می‌گیرد. دندانپزشک ابتدا با بی‌حسی موضعی ناحیه مورد نظر را بی‌حس کرده و پس از آن شروع به درمان می‌کند. در ادامه دندانپزشک بسته به مشکلی که فرنوم ایجاد کرده، قسمتی از آن را برش داده و طوری تغییر می‌دهد تا مشکل برطرف شود. معمولا در آخر ناحیه مد نظر را بخیه می‌زند.
-
جراحی فرنوم به کمک لیزر
روش لیزر روشی جدید و بسیار پر کاربردتر از روش جراحی با قیچی و تیغ است. برای انجام این جراحی، یک دستگاه لیزر کوچک جهت بریدن قسمتی از فرنوم استفاده می‌شود. بافت مورد نظر به وسیله لیزر توسط دنداپزشک با دقت بریده می‌شود. این نوع جراحی مزایای بسیار دارد:
- خونریزی بسیار کمی در این نوع جراحی مشاهده می‌شود که به همین علت بین دنداپزشکان محبوبیت فراوانی دارد.
- آسیب بسیار کمی به بافت می‌زند.
- دوره نقاهت آن بسیار سریع‌تر بوده و بعد از عمل، درد بسیار کمتری وجود خواهد داشت.
-
فرنولوپلاستی
این نوع روش برای درمان فرنوم زبانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دندانپزشک در ابتدا فرنوم زبانی را کوتاه کرده و زخم مثلثی شکل به وجود آمده را با بخیه ترمیم می‌کند. بعد از آن برای جلوگیری از خونریزی ناحیه مورد نظر، توسط دندانپزشک تحت فشار قرار داده می‌شود.
-
فرنکتومی با جراحی الکتریکی
در این نوع روش جراحی، دندانپزشک با کمک جریان الکتریکی بافت مورد نظر را می‌سوزاند. این روش بدون خونریزی است، اما ترمیم در این نوع روش بسیار آهسته انجام می‌گیرد. حتی جراحت به وجود آمده نیز مدت زمان بیشتری در دهان باقی می‌ماند. بنابراین در بیشتر مواقع از این روش برای درمان فرنوم استفاده نمی‌شود.
نحوه انجام فرنکتومی
در این نوع جراحی، ابتدا دهان بیمار توسط دندانپزشک و به کمک بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود. این جراحی با روش‌های مختلفی مانند تیغ، لیزر، روش فرنولوپلاستی و به کمک جریان الکتریکی انجام می‌شود. دندانپزشک فرنوم را با تیغ یا لیزر و یا روش‌های دیگر گفته شده بریده و با توجه به روش انجام شده بافت مورد نظر را بخیه می‌زند.
توجه: جراحی با لیزر خونریزی کمتر و بهبودی سریع‌تری دارد.
عوارض فرنکتومی
مانند هر عمل جراحی دیگری، فرنکتومی می‌تواند عوارضی در پی داشته باشد.
- در برخی موارد جراحی به شکل موفق پیش نمی‌رود و نیاز به عمل مجدد است. پس از جراحی احتمال عفونت، خونریزی زیاد و هماتوم( نوعی کبودی و خون مردگی) وجود دارد.
- اتصال مجدد فرنوم در موارد نادری وجود دارد.
- برخی بیماران بعد از جراحی فرنکتومی زبان، برای استفاده درست از زبان خود به گفتار درمانی نیاز دارند.
- ممکن است بیمار تا چند روز بعد از جراحی درد داشته باشد.
- به دلیل آسیبی که حین جراحی به بافت دهان وارد می‌شود، تورم در آن ناحیه مشاهده خواهد شد.
زمان انجام فرنکتومی
بهترین زمان برای انجام فرکتومی، انتهای درمان ارتودنسی است. معمولا توصیه دندانپزشکان این است که حدود ۶ هفته مانده به برداشتن بریس‌ها، این جراحی صورت بگیرد. چرا که متخصص می‌تواند از وسایل ارتودنسی قرار گرفته در دهان برای نگه داشتن پانسمان نیز استفاده کند.
مراقبت‌های بعد از انجام جراحی فرنکتومی
بعد از انجام جراحی فرنکتومی موارد زیر را رعایت کنید:
- باید سعی کنید با استفاده از پانسمان محل جراحی را تمیز نگه دارید و اگر خونریزی وجود دارد، آن را به آرامی پاک کنید.
- از دهانشویه و آب نمک استفاده کنید.
- با احتیاط و با ملایمت مسواک بزنید. توجه کنید که باقی ماندن جرم و پلاک روی دندان، احتمال ایجاد عفونت را افزایش می‌دهد. بنابراین رعایت بهداشت دهان و دندان از اهمیت بالایی برخوردار است.
- در دوران نقاهت بیماری که اصولا بین دو تا سه هفته است، از خوردن غذا های سفت پرهیز کنید.
- برای تسکین درد، داروهای مسکن تجویز شده توسط دندانپزشک را مصرف کنید.
- وجود تورم بعد از جراحی طبیعی است، اما برای کاهش آن می‌توانید از کمپرس یخ استفاده کنید.
- سعی کنید از خوردن نوشیدنی‌ها و غذا‌های خیلی داغ اجتناب کنید.
- بعد از جراحی حداقل ۱ روز کامل استراحت کنید و فعالیت سنگین نداشته باشید.
سوالات متداول
-
اگر برای درمان فرنکتومی اقدام نکنید چه اتفاقی می‌افتد؟
هنگامی که فرنوم در نزدیکی دندان‌ها قرار گرفته باشد و بزرگ بودن آن سبب ایجاد فاصله بین دندان‌های جلویی شود، در این صورت حتی براکت‌های ارتودنسی هم نمی‌توانند این مشکل را رفع کنند. بنابراین جراحی فرنکتومی ضرورت پیدا می‌کند. وجود فرنوم بزرگ یا کوچک می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌های لثه شود. فرنوم زبانی برای غذا خوردن و تکلم نیز مشکل ساز است. افرادی که دارای فرنوم زبانی هستند، برای جبران مشکلات تکلم گاهی سعی می‌کنند با تغییر وضعیت فک این مشکل را پوشش دهند.
-
قبل از انجام جراحی فرنکتومی چه اطلاعاتی برای دندانپزشک ضرورت دارد؟
قبل از انجام این جراحی اطلاعات مهمی وجود دارد که حتما باید به دندانپزشک ارائه داد. این اطلاعات عبارت‌اند از:
- سابقه پزشکی خود و خانواده
- حساسیت به داروهای خاص
- داروهای مصرفی
- داشتن بیماری خاصی مانند فشار خون، دیابت
-
آیا همه افراد نیاز به جراحی فرنکتومی دارند؟
خیر، فرنوم در خیلی از افراد به حالت طبیعی قرار داشته و مشکلی ایجاد نمی‌کند. فقط افرادی باید برای این جراحی اقدام کنند که این بافت نرم سبب ایجاد مشکلاتی برای آنها شده باشد.