ارتودنسی دندان در دوران بارداری؛ آیا ارتودنسی در بارداری ضرر دارد؟

دوران بارداری و حاملگی، اهمیت بسیار زیادی در زندگی خانم ها دارد. تمام افراد در هر سنی خواستار زیبایی و سلامت دهان و دندان خود هستند. از نظر سلامتی قانونی نیست که بیان کند تا خانم های باردار نمی توانند ارتودنسی دندان انجام دهند. در این مقاله به طور کامل شما را با تمام نکات ارتودنسی در حین بارداری آشنا خواهیم کرد.

آشنایی با ارتودنسی در دوران بارداری

خانم های بادار به دلایل متعددی از انجام کار های زیادی، برخی غذا ها و دارو ها پرهیز می کنند. ارتودنسی در حین بارداری ممنوعیتی ندارد و خانم های باردار نیز می توانند از ارتودنسی بهره مند شوند، اما با این حال بسیاری از خانم ها در دوران بارداری از انجام ارتودنسی پرهیز می کنند. در زمان بارداری حساسیت مادر نسبت به موارد بسیاری افزایش می یابد و به همین دلیل ارتودنسی در این هنگام قطعا سخت و ناخوشایند خواهد بود. مادر باردار در زمان ارتودنسی نمی تواند دارو های مسکن مصرف کند و همچنین تغییرات هورمونی باعث حساسیت و متورم شدن لثه می گردد. البته تحریک لثه ها بر اثر ارتودنسی بوده که تغییرات هورمونی نیز بر ارتودنسی اثر می گذارد. درمان ارتودنسی نیازمند مراجعات مکرر به کلینیک دندانپزشکی و عکس های رادیوگرافی می باشد که خانم های باردار با توجه به محدودیتی که دارند، باعث اختلال در روند معاینه خواهد شد.

ملاحظات بسیار مهم ارتودنسی و بارداری

نکات بسیار مهمی وجود دارد که ارتودنتیست در طی درمان خانم باردار، باید رعایت کند که این نکات عبارتند از:

• بارداری می تواند عاملی برای ایجاد پریودنتیت باشد.
• در این زمان تغییرات هورمونی بر روی حرکت دندان ها تاثیر می گذارند.
• عادت های غذایی خانم باردار ممکن است بر روند درمان اختلال ایجاد کند.
• دارو های متفاوتی که خانم باردار مصرف می کند، بر روی حرکت دندان ها اثر دارد.

تغییرات هورمونی در زمان بارداری و تاثیر آن بر ارتودنسی

در زمان بارداری تغییراتی در هورمون ها به وجود می آید که حساسیت و آسیب پذیری دندان ها را در این دوران افزایش می دهد. این حساسیت ها میزان درد و ناراحتی در طی درمان ارتودنسی را بیشتر می کند. افزایش هورمون های استروژن و پروژسترون در دوران بارداری، واکنش لثه به پلاک ها و باکتری ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. وجود پلاک های دندانی می تواند باعث افزایش بروز بیماری های لثه شود. یکی از نگرانی های شایع خانم های بادار این ماجرا می باشد که در صورت رعایت بهداشت دهان و دندان به درستی این مشکلات کاهش خواهند یافت.

تغذیه خانم باردار در طی درمان ارتودنسی

به طور معمول رژیم غذایی دارای مقدار پروتئین بالا مانند انواع گوشت برای تغذیه مادر باردار توصیه شده است، اما مصرف برخی از گوشت ها در زمان ارتودنسی دشوار و برای براکت ها خطرناک می باشد. خانم باردار دارای براکت های ارتودنسی، می تواند از تخم مرغ، پنیر، ماست، مرغ و لبنیات که برای ارتودنسی مشکلی ایجاد نمی کنند، برای تامین پروتئین خود استفاده کند. خانم باردار در حین درمان ارتودنسی باید از مصرف غذا های سفت و چسبناک مانند آجیل، آبنبات، ذرت، پاپ کورن، یخ و غیره پرهیز نماید.

مشکلات ارتودنسی در زمان بارداری

در زمان بارداری بر اثر عوامل سیستماتیک و موضعی، هیپرپلازی و یا بزرگ شدن لثه به وجود می آید. وجود براکت ها به تنهایی سبب التهاب لثه نمی شود و مواردی مانند بارداری و بهداشت ضعیف دهان و دندان، می تواند سبب این التهابات باشند. به طور معقول بهتر است تا انجام ارتودنسی به دوران بعد از بارداری موکول گردد. براکت ها محلی برای تجمع باکتری ها می باشند که اگر التهابات خفیف لثه در خانم باردار ایجاد شود، تغییرات هورمونی باعث بدتر شدن این التهابات می شوند. در صورتی که بهداشت دهان و دندان به درستی انجام شود، بارداری و ارتودنسی منافاتی با یکدیگر ندارند.

خطرات ارتودنسی در دوران بارداری

به دلایل زیر بیان شده تا بهتر است در دوران بارداری ارتودنسی انجام نگیرد:

1. در دوران بارداری تغییرات هورمونی به وجود می آید که این تغییرات می توانند سبب تحریک شدن لثه شوند. اگر بهداشت دهان و دندان به درستی صورت نگیرد، عوارضی مانند تحلیل لثه و استخوان های کناری و همچنین پوسیدگی دندان را در پی خواهد داشت.
2. در ۳ ماه اول بارداری که جنین در حال تکامل می باشد، مادر باردار نباید در معرض اشعه قرار بگیرد. درمان ارتودنسی نیاز به بررسی های عکس های رادیوگرافی و اسکن توسط متخصص ارتودنسی دارد که این امر در روند درمان ارتودنسی اختلال ایجاد می کند.
3. خوابیدن مادر باردار روی یونتیت در مطب دندانپزشکی سخت و ناراحت کننده خواهد بود.

سوالات متداول

1. آیا خانم باردار می تواند به راحتی بهداشت دهان و دندان خود را در زمان ارتودنسی رعایت کند؟

   در طی درمان ارتودنسی با وجود براکت ها و سیم ارتودنسی، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن سخت تر خواهد بود و وقت بیشتری را از بیمار خواهد گرفت. در خانم های باردار به دلیل مشکلاتی مانند حالت تهوع و استفراغ این کار بسیار دشوار تر خواهد بود. در صورتی که نوع ارتودنسی متحرک باشد، این امر کمی راحت تر خواهد بود.

2. به دلیل نیاز ارتودنسی به پرتو ایکس، این امر برای خانم های باردار چگونه صورت می گیرد؟

   خانم های باردار نباید در معرض اشعه قرار بگیرند، اما اگر خانم باردار تصمیم به ارتودنسی داشته باشد، برای گرفتن عکس های مورد نیاز از شیلد های سربی محافظ برای مادر باردار استفاده می شود. با این حال بهتر است در سه ماهه اول بارداری، این کار انجام نگیرد.

3. آیا با وجود لق شدن دندان ها در زمان بارداری می توان ارتودنسی انجام داد؟

   در زمان بارداری احتمال لق شدن دندان ها وجود دارد و زمانی که دندان ها لق باشد، ارتودنتیست نمی تواند براکت ها را روی دندان ها نصب کند، زیرا احتمال آسیب به دندان و افتادن آن وجود دارد. البته لق شدن دندان ها برای تمام خانم های باردار اتفاق نخواهد افتاد و گاها به صورت موقتی پیش خواهد آمد. به طور کلی خانم های باردار بیش تر از افراد معمولی نیاز به مراجعه به مطب دندانپزشکی دارد.

4. آیا ارتودنسی در بارداری سبب ناراحتی خانم باردار می باشد؟

   به طور معمول بیشتر خانم ها در دوران بارداری دچار افزایش وزن می شوند که این افزایش وزن، علاوه بر وزن جنین درون شکم، بر اثر پرخوری نیز می باشد. این اضافه وزن تا حدودی تاثیرات منفی روی روان خانم های باردار دارد و بیشتر آن ها تحمل تغییرات ظاهری بیشتر را ندارند. البته امروزه با وجود انواع مختلف روش های ارتودنسی، در صورت تشخیص دندانپزشک، بیمار می تواند از پلاک های متحرک استفاده کند.

5. بهترین روش ارتودنسی برای خانم های باردار چیست؟

   بهتر است خانم های باردار از ارتودنسی ثابت فلزی و در صورتی که شدت ناهنجاری شدید نبود، از پلاک متحرک و یا الاینر شفاف استفاده نمایند.

6. خانم باردار چه اقدامات احتیاطی را باید رعایت کند؟

   تمام خانم هایی که در دوران بارداری ارتودنسی را انجام می دهند، باید به نکات مهمی دقت داشته باشند. یکی از خطرات بزرگی که خانم باردار را تهدید می کند، بیماری لثه می باشد. زیرا سیم و براکت ارتودنسی می توانند محل مناسبی برای تجمع باکتری ها باشند و در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، این تجمع منجر به بیماری های لثه خواهد شد. بنابراین خانم باردار باید مطابق با دستورالعمل دندانپزشک خود، تمام نکات بهداشت دهان و دندان خود را به درستی رعایت کند. همچنین مراجعات مکرر به مطب دندانپزشکی نباید فراموش شود.

7. در صورتی که ارتودنسی قبل از بارداری شروع شده باشد، مادر باردار چه اقداماتی را باید انجام دهد؟

   در این صورت خانم باردار باید این خبر خوش را به دندانپزشک خود نیز بدهد تا متخصص ارتودنسی تمام اصلاحات لازم را انجام دهد. همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان و توجه به دستورالعمل های دندانپزشک از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

8. آیا استفاده از بریس ارتودنسی برای خانم باردار خطر دارد؟

   به طور معمول تمام خانم های باردار از مصرف برخی غذا ها و برخی دارو ها باید خودداری کنند. براکت های ارتودنسی برای خانم های باردار خطری ندارد و تنها باید رعایت بهداشت دهان و دندان و دستورالعمل های دندانپزشک به درستی انجام شود. در واقع اگر دردی وجود داشته باشد، خانم باردار نمی تواند از دارو های مسکن استفاده کند.